هیاهوی غرب درباب هدفمندى یارانه‌ها
ديپلماسى ايرانى: یارانه‌ها و باز هم یارانه‌ها. بحث امروز تمام اقتصاددان‌های داخلی هدفمندى یارانه‌ها از سبد خانوارهای ایرانی است. در رسانه‌های خارجی هم تعبیرها و تفسیرها ادامه دارد. گلوب اند ایمیل و واشنگتن پست تازه ترین تحلیل‌هاى خود را در این باره ارائه کرده اند:
پول یارانه‌ها صرف برنامه‌های هسته‌ای می‌شود
گلوب اند ایمیل در تازه ترین نگاه خود به این ماجرا درست مانند تمامی رسانه‌های غربی به ادبیات انتقادی روی می‌آورد و می‌نویسد: محمود احمدی نزاد با احتیاط اما در حجم بسیار وسیع یارانه‌ها را از سید خانوارهای ایرانی حذف کرد! بسیاری ادعا می‌کنند که این حرکت اقتصادی آقای رئیس جمهور در حقیقت ترفندی برای دور زدن تحریم‌هایی است که غرب بر ایران اعمال کرده است. با این همه اندک امیدی وجود ندارد که تهران در آینده‌ای نزدیک غنی سازی اورانیوم را متوقف کند و یا به تمام مطالبه‌های غرب پاسخ دهد.
این سایت در ادامه ادعا می‌نويسد که ایرانی‌ها در چند سال گذشته به گونه‌ای از منابع انرژی طبیعی در اختیار استفاده می‌کردند که گویا این منابع مادام العمر هستند. البته ایران توانایی پالایش نفت و تبدیل آن به سوخت در حجم بسیار بالا را ندارد و دقیقا به همین دلیل باید هزینه هنگفتی را برای انتقال آن به کشوری ثانی و دریافت سوخت متحمل شود. دولت برای مهار این مصرف بی‌رویه به جیره بندی سوخت در سال 2007 میلادی روی آورد. در حال حاضر هم هر راننده ایرانی می‌تواند از 60 لیتر بنزین دولتی با نرخ لیتری 100 تومان بهره‌مند شود. کارشناسان معتقد هستند که قیمت ارزان سوخت در ایران منجر به سهولت رانندگی‌های بی‌هدف برای ایرانی‌ها می‌شود و البته در آلوده نگاه داشتن هوای تهران هم بی‌تاثیر نیست. البته افزایش بها تنها سوخت را شامل نمی‌شود و بی‌شک در قیمت سایر محصولات هم تغیراتی به وجود خواهد آمد.
قرار است حذف یارانه‌ها سالانه 100 میلیارد دلار به خزانه دولت کمک کند. البته مشخص نیست که تاثیر افزایش بهای نان چه واکنشی را از سوی مردم به دنبال خواهد داشت. تجربه‌های تاریخی نشان می‌دهد که همواره افزایش ناگهانی بهای نان که اصلی‌ترین کالای مورد نیاز بشر است می‌تواند شورش و نارضایتی عمومی را به دنبال داشته باشد. گفته می‌شود که حذف یارانه‌ها در حقیقت راهی برای کمک به طبقه متوسط و یا رو به پایین در ایران است. پولی که دولت از قبال حذف یارانه‌ها به دست می‌آورد باید صرف مهار قیمت‌ها، بالا رفتن استاندارد زندگی مردم و البته بهبود وضعیت سیستم حمل و نقل شود. گلوب اند ایمیل در ادامه ادعا می‌کند که بخشی از این پول صرف برنامه هسته‌ای ایران خواهد شد! البته در شرایطی که مصرف بی رویه سوخت در ایران کنترل شود بی‌شک تهران نمی‌تواند به ادعای خود در خصوص نیاز به نسل سومی از انرژی مانند انرژی هسته‌ای ادامه دهد.
تبعات حذف یارانه‌ها چند ماه دیگر احساس می‌شود
روزنامه واشنگتن پست اما در تازه‌ترین تحلیل خود ادعا می‌کند که ايرانى ها یک هفته پس از حذف یارانه‌ها اندک اندک افزایش بها را در بسیاری از کالاها احساس می‌کنند. این روزنامه در این مورد می‌نویسد: هفت روز پیش بود که حذف یارانه‌ها رسمی شد و اکنون اندک اندک ایرانی‌ها این افزایش بها را در کالاهای اصلی احساس می‌کنند. افزایش بهای سوخت در میان افرادی که شغل آنها با وسایل نقلیه است مانند رانندگان تاکسی یا رانندگان خودروهای سنگین بیشتر احساس می‌شود. در گذشته هم ایرانی‌ها به دلیل افزایش بهای کالاهای اساسی دست به اعتراض عمومی زده‌اند. دولت محمود احمدی نژاد ادعا می‌کند که حذف یارانه‌ها برای ارتقای اوضاع اقتصادی امری واجب و ضروری است. این در حالی است که مجلس ادعا می‌کند که حذف یارانه‌ها بسیار نامنظم انجام گرفت و دولت هم برنامه خود را به شکل کامل در اخیتار مردم و مجلس قرار نداده است.
یک حقوق دان به نام حمیدرضا کاتوزیان هم افزایش قیمت‌ها را سرسام آور خواند. با این همه دولت ادعا می‌کند که کمیته‌ای را برای مبارزه با گرانی‌های مهار گسیخته منصوب کرده است. این روزنامه در ادامه مى نويسد بهای نان در تهران 15 تا 40 درصد افزایش یافته و همزمان در اتحادیه‌های تاکسیرانی و کامیون‌داران هم زمزمه‌هایی در خصوص اعتصاب‌های فراگیر به گوش می‌رسد. اعضای این اتحادیه ادعا می‌کنند که دولت حق افزایش بهای تاکسی را از آنها سلب کرده و این مساله با افزایش بهای سوخت همخوانی ندارد.
واشنگتن پست در ادامه ادعا می‌کند که ایرانی‌ها پیش از این نیز به دلیل افزایش بهای کالاهای اساسی دست به اعتصاب زده‌اند. در سال 1996 بود که دولت برای خاموش کردن اعتراض در نزدیکی اسلامشهر به افزایش بهای نان، از هلیکوپترهای ارتش استفاده کرد. در 2007 هم زمانی که دولت جیره بندی بنزین را آغاز کرد و البته بهای بنزین آزاد هم افزایش یافت، بسیاری از معترضان به پمپ بنزین‌ها حمله کردند.
واشنگتن پست در ادامه می‌نویسد: تاکنون کسی به سیستم حذف یارانه‌ها در ایران اعتراض عملی و رسمی نکرده و این در حالی است که دولت و طرفداران آن تاکنون بارها تاکید کرده بودند که هر کس به این سیستم اعتراض کند، در حقیقت شورشی و فتنه جو شناخته می‌شوند.
نظر شما :