متکی رفت

بالاخره داستان کشمکش های متکی – احمدی نژاد به پایان رسید و شایعه به واقعیت پیوست. دقایقی پیش سایت دولت خبری را بر خروجی خود گذاشت که تایید شایعه ای بود که درچند سال گذشته به کرات در میان لابی های سیاسی منتقل شده بود.

در حکمى که از سوى محمود احمدی نژاد صادر شده على اکبر صالحى به عنوان سرپرست وزارت امور خارجه منصوب شده است. رئیس جمهورهمچنین در حکمی از زحمات و خدمات منوچهر متکی در دوران تصدى مسئوليت «وزارت امور خارجه» تشکر کرده است.

شایعه برکناری متکی اولین بار در دی 85 و سپس در آبان 86 منتشر شده بود ولی با پادرمیانی «بزرگان» منوچهر متکی  در پست خود ابقاء شد. با این حال در تابستان امسال زمانی که رئیس جمهور نزدیکان خود را به سمت نمایندگان ویژه منصوب کرد اختلافات احمدی نژاد و متکی از حد شایعه فراتر رفت و به رسانه ها کشیده شد.

 برخی معتقدند نزدیکی منوچهر متکی به علی لاریجانی، موجب شد که محمود احمدی نژاد از نخستین روزهای کار دولت نهم او را وزیر تحمیلی بداند و اعتماد لازم را به این وزیر کلیدی خود نداشته باشد. با این حال وقتی خبر انتصاب 4 نماینده ویژه رئیس جمهور در امور آسیا، خاورمیانه، خزر و افغانستان منتشر شد و در میان این نمایندگان ویژه دو پست کلیدی نماینده ویژه در خاورمیانه و آسیا به دو نفر از نزدیکان رئیس جمهور یعنی اسفندیار رحیم مشایی و محمد بقایی که سابقه ای در وزارت خارجه نداشتند، اختصاص داده شده بود، ناظران این اقدام رئیس جمهور را حمل بر عدم اعتماد او به وزارت خارجه و شخص وزیر خارجه کردند و چنین تحلیل کردند که رئیس جمهور به دنبال آن بوده که سیاست خارجی و دیپلماسی را به دست افرادی معتمد و نزدیک به خود بسپارد.

این اقدام رئیس جمهور هرچند بلافاصه با مخالفت کمیسیون امنیت ملی مجلس مواجه شد اما مدتی طول کشید تا وزیر خارجه لب به گلایه باز کند. وقتی در دیدار هیئت دولت با رهبری به مناسبت هفته دولت، ایشان تحرک دیپلماتیک دولت را قابل تشکر دانستند و عنوان کردند که «وزارت امور خارجه مسئول هدایت منسجم و برنامه ریزی شده همه مسائلی است که به نوعی با سیاست خارجی و روابط با دیگر کشورها مربوط می شود» همگان منتظر بازگشت رئیس جمهور از این تصمیم و واگذاری سیاست خارجی به وزارت خارجه بودند. اما چند روز بعد محمد بقایی نماینده ویژه رئیس جمهور در آسیا که در همان ابتدای کار، اظهاراتش در مورد کشتار ارامنه به واکنش شدید ترکیه منجر شده بود، از انتصاب دو نماینده دیگر از سوی رئیس جمهور برای آفریقا و آمریکای لاتین خبرداد. او همچنین در برابر این پرسش که آیا نمایندگان ویژه رئیس‌جمهور از خارج از مجموعه وزارت امورخارجه تعیین خواهند شد، پاسخ داد که احتمالا چنین خواهد بود.

این سخنان بقایی که به معنای پایفشاری محمود احمدی نژاد بر تصمیم خود در مورد سیاست خارجی بود واکنش تند و بی سابقه متکی را به همراه داشت.

منوچهر متکی در واکنش به این خبر و ضمن یادآوری اشتباه بقایی در مورد کشتار ارامنه گفت: «مشخص نیست آقای بقایی بر اساس کدام مسئولیت و از چه جایگاهی این گونه سخنان نسنجیده را بیان می کند در حالی که هنوز آثار منفی اظهارات اخیر وی که موجب بروز مشکل در روابط خارجی شد از بین نرفته است.»

او همچنین با فصل الخطاب دانستن نظر صریح مقام رهبری در مورد پرهیز از موازی کاری در سیاست خارجی، گفته بود که: «تضعیف دستگاه دیپلماسی کشور بویژه در شرایط کنونی آن هم توسط برخی از افراد دولت مصداق بارز بر شاخه نشستن و بن بریدن است.» سخنانی که همگان سخنان پایانی متکی به عنوان وزیر خارجه دانستند. با این حال چند ماه طول کشید تا این حرف ها، اثر خود را بگذارد و او رفتنی شود.

حالا منوچهر متکی می رود تا محمود احمدی نژاد وزن سیاسی خود را به رقبا نشان دهد. متکی از آخرین بازماندگانی جریانی در کابینه احمدی نژاد است که به عنوان «راست سنتی» شناخته می شوند. باید دید این خبر چه تاثیر و بازتابی در داخل ایران و همچنین در فضای بین الملل خواهد داشت.