ویکی لیکس چه کسانی را شاد کرد؟

ديپلماسى ايرانى: دوازده روز از زمانی که ویکی لیکس مولود جنجالی در رسانه و محافل بین المللی شد مى گذرد. جنجالی که ابتدا و انتهای آن را هیچ تحلیل‌گر و کارشناسی نمی‌تواند محک بزند. در این فضا روزنامه گاردین اقدام به انتشار بازتاب‌ها و جریان‌هایی کرده است که ویکی لیکس در کشورهای متفاوت به راه انداخت. دولتمردان برخی کشورها نسبت به این افشاگری واکنش نشان دادند و برخی هم با بی‌تفاوتی از کنار آن گذشتند.

آمریکا لاتین

برزیل: رئیس جمهوری این کشور لولا داسیلوا در وبلاگ شخصی خود به بازداشت رئیس ویکی لیکس اعتراض کرد و در این باره نوشت: این مرد تنها آنچه را که در سایت‌های متفاوت خوانده بود، بازگو کرد. آسانژ تنها از روی رونوشتی که دیگران نوشته بودند خواند. گناهکار کسی نیست که این مفاد را منتشر می‌کند بلکه گناه این ماجرا بر گردن کسی است که آنها را نگاشته است.

بخش قابل توجهی از افشاگری‌های ویکی لیکس مربوط به ناامنی‌ها در پایتخت برزیل بود. بر اساس بخش‌هایی از ویکی لیکس که تاریخ آن به سال 2009 میلادی باز می‌گردد، تلاش نیروهای امنیتی در پایتخت برزیل برای تامین امنیت و خنثی کردن تلاش‌های قاچاقچیان بیشتر به جنگی داخلی می‌مانست.

آرژانتین: بر اساس اسنادی که ویکی لیکس منتشر کرد در این کشور بیشترین نگرانی امریکایی‌ها از اشغال جزایر فالکان بوده است و سلامتی روحی و روانی رئیس جمهوری این کشور کریستیانا کرشنر. در یکی از اسنادی که ویکی لیکس منتشر کرده است دیپلمات‌های وزارت امور خارجه آمریکا از همکاران خود در سفارت امریکا در آرژانتین سوال می‌کنند که: آیا احساسات خانم رئیس جمهور بر تصمیم‌گیری‌های وی تاثیرگذار هستند؟ وی زمانی که کنترل احساسات خود را از دست می‌دهد، چگونه برخورد می‌کند؟ بر اساس اسناد ویکی لیکس این پرس و جوها پس از مرگ همسر خانم رئیس جمهور به اوج خود رسید.

ونزوئلا: هوگو چاوز رئیس جمهوری ونزوئلا که همگان او را به عنوان چهره‌ای ضدامریکایی در امریکای لاتین می‌شناسند پس از افشاگری‌های ویکی لیکس بلافاصله از هیلاری کلینتون خواست که استعفای خود را روی میز قرار دهد. وی در عکس‌العمل به این افشاگری‌ها گفت: تنها نگاه کنید که این افراد چگونه در مورد رهبران قدرتمند بین المللی گفتگو می‌کنند؟

او پا را از این هم فراتر نهاد و ویکی لیکس را افشاکننده جنگ کثیفی خواند که سفارت‌خانه‌های آمریکا در منطقه به راه انداخته‌اند. چاوز در ادامه افزود: تنها نگاهی به رفتار تحقیرآمیز و سرشار از توهین آنها با نخست وزیر روسیه ولادیمیر پوتین گویای همه چیز است.

اکوادور و بولیوی: دولتمردان اکوادور در حقیقت بیشترین حامیان ویکی لیکس در منطقه آمریکا لاتین بودند. آنها حتی به رئیس ویکی لیکس پیشنهاد پناهندگی دادند. دولتمردان بولیوی هم نسبت به زشت بودن رفتار دیپلمات‌های امریکایی که ویکی لیکس آن را عیان کرد، واکنش نشان دادند. معاون رئیس جمهوری بولیوی در وب سایت شخصی خود، تمامی‌ افشاگری‌های ویکی لیکس در مورد کشورش را نوشت و از آن با عنوان توهین و بی‌احترامی‌ به مقام‌های دیگر کشورها یاد کرد. بازداشت آسانژ هم در رسانه‌های بولیوی با واکنش‌های بسیاری روبه‌رو شد و همگان این حرکت و اتهام‌های وارد بر وی را مضحک و خنده‌دار خواندند. در سرمقاله یک روزنامه دولتی در بولیوی در حمایت از آسانژ نوشته شد: شاید وی در حال حاضر پشت میله‌های زندان باشد اما تاریخ او را تبدیل به انسانی کرد که چهره زشت دولتمردان امریکایی را به ما نشان داد.

خاورمیانه

ایران: رئیس جمهوری ایران محمود احمدی نژاد ادعاهای ویکی لیکس را رد و آن را جنگی روانی خواند. سخنگوی وزارت امور خارجه ایران هم در این باره گفت: دشمنان جمهوری اسلامی‌ ایران به دنبال تقویت موج ایران هراسی در منطقه و در سطح بین المللی هستند. این افشاگری‌ها تنها به نفع رزیم صهیونیستی است.

در بخش‌های اعظمی از ویکی لیکس به ایران و فشارهای امریکا برای مهار آن اشاره شده است. ایران در این اسناد همچنان به تجهیز نظامی‌ گروه‌های شبه نظامی‌ مانند حماس و حزب الله لبنان هم متهم شده است. بسیاری هم ادعا می‌کنند که ویکی لیکس رابطه میان ایران و جهان عرب را به تنش کشاند چرا که بر اساس این اسناد اعراب از امریکا خواسته بودند که چاره‌ای برای برنامه هسته‌ای ایران بیندیشد. گاردین در این خصوص می‌نویسد: با این همه، ایران هنوز در منطقه قدرتمند است و آنچنان هم که امریکایی‌ها ادعا می‌کنند تک و تنها نیست. ایران در عراق از نفوذ قابل ‌توجهی برخوردار است و رابطه این کشور با ترکیه هم بسیار حسنه است. بنابراين به نظر می‌رسد که استراتژی‌های باراک اوباما در قبال ایران ره به جایی نبرده است. البته برخی هم ادعا می‌کنند که کاخ سفید هیچ گاه در مقوله تعامل با تهران جدی نبوده است.

اسرائیل : نام این رژیم چندان در ویکی لیکس هدف قرار نگرفته است. علاوه بر این در بسیاری از موارد هم ادعاهای ویکی لیکس به نفع اسرائیل بوده چرا که مباحثی مانند ایران، سوریه و حزب الله لبنان را شامل شده است. بنیامین نتانیاهو در این مورد گفت: اسرائیل در ویکی لیکس محوریت خاصی را اشغال نکرده است. همواره هم خلائى میان آنچه که در ملاعام بر زبان می‌آید و انچه که در محافل خصوصی گفته می‌شود وجود دارد. البته اين خلاء پيرامون افشاگری‌های جدید ویکی لیکس آنچنان هم پررنگ نبود. در اسناد ویکی لیکس ارتباط مخفیانه میان رهبران کشورهای عربی با اسرائیل برای مواجهه با ایران، هدف قرار گرفته شده است. بر همین اساس هم، بنیامین نتانیاهو بادی در غبغب می‌اندازد و ادعا می‌کند که اعراب هم با ما در مواجهه با ایران هم عقیده هستند. ویکی لیکس حتی ادعا می‌کند که تشکیلات خودگردان فلسطین به ریاست محمود عباس، در جریان حمله اسرائیل به نوار غزه و کشته شدن 1400 زن و کودک بی‌گناه در این منطقه بوده است. البته فتح این ادعا را تکذیب می‌کند.

عربستان سعودی: خاندان سعود تنها به گفتن این جمله کفایت کردند که: این افشاگری‌ها برای ما دغدغه آفرین نیستند. ویکی لیکس افشا کرده بود که ملک عبدالله پادشاه عربستان سعودی، ایران را به افعی تشبیه کرده است که باید سر از تن ان جدا شود. البته آل سعود از اینکه ایالات متحده آنها را تامین کننده مالی گروه‌های تروریستی نظیر القاعده و طالبان می‌داند هم به خشم آمده‌اند. با این همه، واشنگتن هیچ فشاری به ریاض در مورد مبحث حقوق بشر و ارتقاء دموکراسی نمی‌آورد و همین مساله، خوشایند آل سعود است.

لبنان: حتی لبنان که روزهای آشوب را هم پشت سر می‌گذارد از افشاگری‌های ویکی لیکس یکه خورد. ویکی لیکس اسنادی را افشا کرد که نشان دهنده حجم همکاری‌های دولت مرکزی نزدیک به غرب با امریکا برای زیر سوال بردن قدرت حزب الله لبنان بود. در بخشی از این اسناد وزیر دفاع لبنان به اسرائیل و ایالات متحده برای نابود کردن حزب الله لبنان مشاوره‌هایی داده بود. البته الیاس مر این ادعا را تکذیب کرد. یک اشاره از سوی ویکی لیکس کافی بود تا بر حجم تنش در داخل لبنان افزوده شود. بسیاری از تحلیل‌گران پیش بینی می‌کنند که دادگاه ترور رفیق حریری، انگشت اتهام خود را به سمت حزب الله لبنان نشانه رود. در این صورت لبنان این روزها به انباری از باروت می‌ماند که افشاگری‌های ویکی لیکس هم می‌تواند نقش کبریت ان را بازی کند.

سوریه: دمشق به ادعاهای مطرح از سوی ویکی لیکس پاسخ روشن و شفافی نداد. در این افشاگری‌ها ادعا شده بود که واشنگتن بارها از دمشق خواسته است که تجهیز حزب الله لبنان را متوقف کند اما گوش خاندان اسد به این خواهش‌ها بدهکار نبوده است. دولتمردان سوری تنها به گفتن این جمله کفایت کردند که عدم قید نام اسرائیل در این افشاگری‌ها مشکوک است. سامی‌ مبید که از ستون‌نویس‌های تاثیرگذار در آسیا تایمز است در این باره می‌نویسد: شاید ویکی لیکس در آینده از تلاش‌های اسرائیل در دوران جورج بوش و آنچه که این دو دولت از ما پنهان داشتند، پرده برداری کند. شواهد نشان می‌دهد که واشنگتن و تل‌آویو تمام همت خود را به کار گرفتند تا رابطه میان ایران و سوریه را تخریب کنند اما سندی برای ارائه وجود ندارد.

یمن: ویکی لیکس دولتمردان یمن را به شدت خجالت‌زده کرد. بر اساس این افشاگری‌ها، دولت مرکزی در یمن در مورد عدم دخالت نیروهای امریکایی در بمباران مناظق محل استقرار شبه نظامیان به پارلمان این کشور و عامه مردم دروغ گفته است. همین مساله رئیس جمهوری یمن علی عبدالله صالح را به پارلمان کشاند تا در این خصوص توضیحاتی بدهد.

لیبی: معمر قذافی رهبر لیبی از افشاگری‌های ویکی لیکس نهایت تشکر و قدردانی را کرد. وی گفت: ویکی لیکس نشان داد که امریکا آن چیزی نیست که متحدانش ادعا می‌کنند و البته دیگران دوست دارند آنگونه تصورش کنند.

مصر: دولتمردان مصری در واکنش به افشاگری‌های ویکی لیکس ادعا کردند که این اسناد هیچ چیز جدیدی را به تصویر نکشیده است. بر اساس این اسناد، قاهره از احتمال فروپاشی سودان در آینده‌ای نه چندان دور ابراز نگرانی کرده؛ حسنی مبارک ایرانی‌ها را دروغ‌گوهایی فربه خوانده، حماس و حزب الله لبنان را زیر سوال برده و به امریکایی‌ها هم مستقیما در خصوص دخالت در روند تعیین دولت آتی در قاهره هشدار داده است.

ترکیه: رجب طیب اردوغان نخست‌وزیر ترکیه به صراحت نسبت به افشاگری‌های ویکی لیکس که وی را اسلام‌گرایی فاسد خوانده بود، واکنش نشان داد. از آنجا که ترکیه سال آتی شاهد برگزاری انتخابات خواهد بود، این احتمال وجود دارد که سکولارهای مخالف اردوغان از اطلاعات ویکی لیکس به نفع خود استفاده کنند.

ویکی لیکس ادعا می‌کند که رجب طیب اردوغان هشت حساب بانکی در سوئیس دارد و ترکیه را به سمت دور شدن از غرب حرکت می‌دهد. اردوغان هم این افشاگری‌ها را مورد مذمت قرار داد و همزمان آن را توطئه خواند.

اروپا

روسیه: ولادیمیر پوتین نخست وزیر روسیه تندترین واکنش‌ها را نسبت به ویکی لیکس از خود نشان داد. در این اسناد امریکایی‌ها پوتین را گماشته و مدودف را رابین، خوانده بودند. پوتین امریکایی‌ها را به تهمت‌زنی و افترا محکوم کرد.

در بخش‌هایی از ویکی لیکس هم ادعا شده بود که روسیه تبدیل به کشوری شده است که پوتین در آن مافیای قدرت را در اختیار دارد. ديمیتری مدودف هم سخنان وزارت امور خارجه و رویکرد آنها را در قبال دیگر کشورها مورد مذمت قرار داد اما تاکید کرد که این اسناد تاثیری در رابطه میان واشنگتن و مسکو نخواهند گذاشت.