بازی ائتلاف‌ها روسیه را وارد بحران کره می‌کند

دیپلماسی ایرانی: بازی ائتلاف ها در بحران شبه جزیره کره با ورود ژاپن و روسیه و اتحاد چین با کره شمالی وارد مرحله جدیدی شده است.

در مرحله ابتدایی شکل گیری بحران در شبه جزیره کره، حمایت امریکا از کره جنوبی و حمایت چین از کره شمالی، این بحران را به نمادی از تعارض منافع امریکا و چین تبدیل کرد. رزمایش های مشترک امریکا با کره جنوبی در سواحل دریای زرد، اعتراض شدید مقامات کره شمالی را به دنبال داشت و سفرهای مقامات چینی و کره شمالی به کشورهای یکدیگر باعث نگرانی کره جنوبی شد.

بعد از گذشت یک ماه از ایجاد التهاب اولیه در شبه جزیره کره، ورود ژاپن به ائتلاف امریکا- کره جنوبی و برگزاری رزمایش مشترک با امریکا، باعث ورود غیر مستقیم روسیه به این بحران شد.

ورود غیر مستقیم روسیه به بحران کره، با جهت گیری علیه ائتلاف امریکا- کره جنوبی- ژاپن با پرواز دو فروند هواپیمای ایلیوشین روسی بر فراز محل برگزاری رزمایش مشترک امریکا و ژاپن جلوه کرد. گرچه مقامات روس گفته اند که پرواز بر فراز منطقه مانور به معنای اقدام تحریک آمیز نیست و این پرواز در چارچوب آموزش های نیروی هوایی روسیه انجام شده است، اما به نظر می رسد مسکو برای ورود به بازی ائتلاف ها در شبه جزیره کره، انگیزه کافی در اختیار دارد.

اما چه انگیزه ای می تواند باعث تشویق روسیه برای ایفای نقش در بحران شبه جزیره کره شود؟ در درجه اول می توان حضور ژاپن در ائتلاف مقابل باشد. تنش در روابط مسکو - توکیو در چند ماهه اخیر با سفر مدودف به جزایر مورد ادعای دو کشور به شدت تیره شد. علاوه بر رقابت های روسیه و ژاپن در منطقه شرق آسیا، این اختلاف می تواند موجب ورود روسیه علیه ائتلافی که در آن ژاپن حضور دارد، شود.

موضوع دیگری که می تواند باعث حمایت غیر مستقیم روسیه از ائتلاف کره شمالی – چین شود، حمایت امریکا از کره جنوبی و مسائل اختلافی میان روسیه و امریکا است. روسیه می تواند با این کار، عواقب کنار نیامدن امریکا با این کشور را به مقامات واشنگتن گوشزد کند. یکی از موارد اختلافی روسیه و امریکا عدم تصویب پیمان استارت در سنای امریکا است. علاوه بر این سیاست های گسترش طلبانه ایالات متحده در قالب ناتو، موجب نگرانی مقامات روس شده است. به نحوی که پوتین و مدودف نتیجه به بازی نگرفتن روسیه در پیمان های امنیتی و نظامی را به وجود آمدن رقابت تسلیحاتی در آینده دانسته اند.

بنابراین ورود روسیه به ائتلاف ضد امریکا- ژاپن- کره جنوبی، علاوه بر اینکه هشداری به امریکا می دهد و باعث افزایش فشار بر این کشور برای به رسمیت شناختن نقش روسیه در معاملات جهانی می شود، می تواند نمایش قدرتی در برابر ژاپن که با روسیه اختلاف ارضی دارد، هم باشد. البته ممکن است پرواز نمایشی هواپیماهای روسی تنها برای خودنمایی و باج خواهی از امریکا بوده باشد، اما به نظر می رسد روسیه انگیزه های لازم برای درگیری در این مناقشه را در اختیار دارد.

اما از طرف دیگر روسیه برای شرکت در ائتلاف چین- کره شمالی با محدودیت هایی نیز روبه روست. مدودف غرب گرا تنها در شرایطی حاضر خواهد شد روسیه درگیر با بحران اقتصادی را در مقابل محوری قرار دهد که یک طرف آن امریکا است، که نفعی واضح در انجام این کار و ضرری مشخص در عدم انجام آن ببیند. حضور چین، رقیب منطقه ای روسیه که اختلافات مرزی نیز با روسیه دارد، در این سوی جریان نیز می تواند مانعی برای پیوستن روسیه به این بحران باشد.

دست آخر چه بحران شبه جزیره کره را به قول یکی از مقامات امریکایی، نمادی از ناپایدارترین وضعیت در آسیای شرقی در پنجاه سال اخیر بدانیم، چه آن را در حد جلوه ای از تعارض منافع امریکا و چین که نمی تواند التهابی جدی در منطقه شرق آسیا به وجود آورد تقلیل دهیم، باید تائید کنیم که بازی ائتلاف ها در این بحران می تواند مناقشه دو کره را از بحرانی منطقه ای به سطح بحرانی بین المللی ارتقا داده و زمینه ایجاد ناامنی گسترده بین المللی را فراهم سازد.