انتخاب استانبول براى دور بعدى مذاکرات پيروزىاى براى ايران نيست
دیپلماسی ایرانی: دیپلماتهای فرانسوی نزدیک به مذاکرات ایران با 1+5 در ژنو میگویند: «نشست ژنو هیچ نتیجه مثبتی در بر نداشت و نشت استانبول نیز نمیتواند بهتر از نشست ژنو باشد اگر همان طور که انتظار میرود، ایرانیها بر مواضع کنونیشان پافشاری کنند.»
بنا به گزارشها در نشست ژنو کشورهای 1+5 اصرار داشتند که بر پرونده هستهای ایران تمرکز شود و از طرف ایرانی میخواستند که به سئوالهایشان که مدتهاست خواهان پاسخگویی ایران به آنها هستند پاسخ داده شود، در حالی که ایران کما فی السابق بر مواضعش پافشاری میکرد که نتیجه آن شد نشستهای دو روزه دو طرف بدون هیچ نتیجهای به پایان برسد و تنها توافق شود که جلسات در استانبول پیگیری شود. ایران همانند همیشه میگوید که نه تنها با دستیابی به سلاح هستهای مخالف است بلکه خواهان خاورمیانهای عاری از هر گونه سلاح هستهای است و برنامههای هستهایاش نیز صرفا جنبه صلحآمیز دارد.
به گزارش روزنامه الشرق الاوسط چاپ لندن، منابع فرانسوی که نخواستند نامشان فاش شود، در پاسخ به این سئوال که آیا نشست آتی در استانبول میتواند نتایج مثمر ثمری در بر داشته باشد، گفتند که هنوز هیچ چیز مشخص نیست و باید تا آن زمان صبر کرد.
فرانسویها نفس آغاز مذاکره میان ایران و کشورهای 1+5 را مثبت ارزیابی میکنند و میگویند شاید بتوان در نشست آتی به نتایجی دست یافت اگر چه همه چیز روشن است، شش کشور طرف مذاکره با ایران وحدت کلمه دارند، چه قبل و چه در طول نشست هماهنگی کامل با هم داشتند، مواضعشان در تمام زمینهها یکسان است و کار را به طور هماهنگ با یکدیگر تقسیم کردهاند. خانم اشتون نیز به عنوان نماینده شش کشور طرف مذاکره با ایران نه سخنگوی غرب در طول جلسات صحبت میکرد.
دیپلماتهای فرانسوی انتخاب استانبول به عنوان محل دور دوم مذاکرات ایران با 1+5 به معنای پیروزی مقطعی ایران ندانستند و گفتند که ایران از ابتدای نشست خواهان برگزاری مذاکرات در استانبول بود که در نهایت پذیرفته شد.
آنها درباره مواضع سعید جلیلی، مذاکرهکننده هستهای ایران در طول مذاکرات نیز گفتند که وی از ابتدا تا انتهای جلسات کاملا روشن و واضح مواضع تهران را بازگو میکرد و چندان توجهی به مواضع شش کشور طرف مذاکره کننده نداشت.
موضوعی که در این نشست برای بسیاری تعجب آور بود، این بود که هیچ کدام از طرفهای مذاکره کننده صحبتی برای خروج اورانیوم کمغنی شده ایران و تعویض آن با اورانیوم با غلظت بالا برای استفاده در رآکتورهای پزشکی تهران نکردند. ایران این پیشنهاد را که مورد حمایت غرب است در سال گذشته میلادی در مذاکرات ژنو رد کرد ولی در ماه ژوئن پیشنهاد جایگزینی را با حمایت ترکیه و برزیل ارائه داد که با مخالفت 1+5 مواجه شد.
فرانسویها میگویند بازگشت به این موضوع مستلزم پاسخ صریح ایران به 9 پرسش مطرح شده شش کشور طرف مذاکره کننده با ایران است. غربیها به دنبال راضی کردن ایران برای موافقت با خارج ساختن حداقل یک سوم اورانیوم کمی غنی شدهاش هستند در حالی که ایران میگوید تنها حاضر است 1300 کیلوگرم اورانیوم کمغنی شده بر اساس مذاکرات سال گذشته ژنو به خارج منقل کند. غربیها در پاسخ میگویند زمانی که مذاکرات ژنو در سال گذشته جریان داشت این حجم کل اورانیوم کمغنیشده ایران بود در حالی که اکنون ایران حجم بسیار بیشتری از اورانیوم کمغنیشده در اختیار دارد. جلیلی در پاسخ به پیشنهادهای غربیها در زمینه تبادل اورانیوم گفته است که ایران نیازی به کمک کشورهای خارجی ندارد و خود به تنهایی میتواند هر میزان اورانیومی که نیاز داشته باشد، تولید کند.
در همین حال فرانسویها تلاش میکنند اظهارات هفته گذشته هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه ایالات متحده را که گفته بود در صورتی که ایران بتواند اعتماد جامعه جهانی را جلب کند، امریکا مخالفتی با غنی سازی در خاک این کشور ندارد، کم اهمیت جلوه دهند و میگویند که امریکا از مواضع گذشته خود عقب ننشسته و ویلیام برنز، معاون وزیر امور خارجه امریکا نیز در نشست ژنو چیزی مغایر با گفتههای کشورهای دیگر طرف مذاکره با ایران نگفت.
گفته میشود سعید جلیلی در ژنو خطاب به طرفهای روسی و چینی گفته است که شما چرا در کنار اینها ایستادهاید، اهداف و مواضع شما کاملا با اهداف و مواضع آنها متفاوت است؟
فرانسویها میگویند: جلیلی در مذاکرات ژنو هیچ نرمشی از خود نشان نداد و به طور کامل از مواضع همیشگی تهران دفاع کرد. به رغم این که 70 تا 75 درصد مذاکرات درباره برنامه هستهای ایران بود، مقامات ایرانی حاضر در مذاکرات تاکید داشتند که بر امور خلع سلاح هستهای جهان و استقرار و ثبات در منطقه و دنیا سخن بگویند.
دیپلماتهای فرانسوی عدم برگزاری کنفرانس خبری مشترک میان جلیلی و اشتون را دلیلی بر بینتیجه بودن مذاکرات ژنو میدانند. به گفته آنها طرف ایرانی هیچ مذاکره دو جانبهای با طرف امریکایی نداشت و دیدارهای دو جانبهاش تنها با اشتون و نمایندگان روسیه و چین انجام شد.
آنها همچنین درباره نگرانی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس مبنی بر این که ممکن است در طول مذاکرات، ایران با 1+5 به توافقی برسند که مغایر با منافع این کشورها باشد، گفتند این نگرانیها بیدلیل است چرا که موضوعی که بخواهد نگرانی کشورهای عربی را به دنبال داشته باشد در این جلسات مطرح نشد. فرانسویها تاکید کردند که طرف غربی همچنان بر تداوم مذاکرات با ایران تاکید دارد و به رغم این که ممکن است خواهان تشدید تحریمها علیه ایران شود همچنان ایران را به انجام مذاکره دعوت میکند.
منابع غربی در پاسخ به این سئوال که هدف ایران از انجام این مذاکرات تنها خرید وقت است و باید سقف زمانی برای انجام مذاکرات با تهران در نظر گرفته شود تا مذاکرات تا ابد ادامه نیابد، میگویند که تعیین سقف زمانی تنها موقعی امکانپذیر است که یک برنامه جایگزین مد نظر باشد در حالی که در حال حاضر هیچ چیز جز انجام مذاکرات مد نظر نیست. غربیها همچنین میگویند که منتظرند تحریمها تاثیر بیشتری بر وضعیت اقتصادی و سیاسی ایران بگذارد و تهدید میکنند در صورتی که ببینند تحریمها جواب نداده، تحریمها را تشدید خواهند کرد.
نظر شما :