ورق برگشت، سنى‌هاى عراق به دنبال فدراليسم مى‌روند
ديپلماسى ايرانى: با وجود اين که بحث فدراليسم اکنون در مباحث کلان عراقى‌ها ديده نمى‌شود و فعلا دغدغه بسيارى در اين زمينه نيست و از سويى هنوز بحث تشکيل دولت و دعوا بر سر وزارتخانه‌ها همچنان جارى است، برخى منابع خبرى خبر از تمايل در حال افزايش جريان‌هاى سنى براى تشکيل ايالتى سنى‌نشين در غرب عراق مى‌دهند.
پايگاه خبرى ميدل‌ايست آن لاين در گزارشى ميدانى به اظهارات ائمه جماعات مساجد سنى‌نشين عراق اشاره مى‌کند و مى‌نويسد که تمايل براى تشکيل ايالت‌هاى سنى‌نشين در عراق افزايش يافته و آنها گمان مى‌کنند که بايد در حال حاضر هدف خود را تشکيل ايالت سنى‌نشين در عراق تعريف کنند.
در قانون اساسى عراق فدراليسم و تشکيل ايالت‌ها بر اساس قوانين فدراليسم قيد شده و آمده است که عراق بايد به صورت فدرالى و تحت نظارت دولت مرکزى اداره شود. اين در حالى است که هنگامى که در قانون اساسى عراق اين موضوع قيد شد، سنيان عراق به شدت از آن انتقاد کرده و آن را به مثابه تقسيم عراق دانستند و حتى برخى ائمه جماعات اهل تسنن براى مقابله با آن حکم جهاد صادر کردند. اما اکنون به طور روشن شاهديم که سنى‌ها رسما مواضع خود را تغيير داده و از فدراليسم به طور قاطع حمايت مى‌کنند.
جالب است که در اين ميان دولت ترکيه نيز حمايت خود را از تشکيل ايالت سنى‌نشين در عراق اعلام کرده است. ترک‌ها بر اين اعتقادند که با اين کار مى‌توانند ضمن افزايش نفوذ خود در ميان سنيان عراق از افزايش قدرت کردها بکاهند و به نوعى آنها را تحت فشار بگذارند.
محمد ذياب الجبورى، امام مسجد عبدالرحمن در مقداديه در استان ديالى که يکى از مهم‌ترين استان‌هاى سنى‌نشين عراق محسوب مى‌شود و خود يکى از کسانى بود که بر زبان آوردن فدراليسم را تحريم کرده بود، در تازه‌ترين اظهار نظرش در اين باره گفت: «ما از همه خواستيم در انتخابات شرکت کنند اما امروز از همه به خصوص فرزندان سنى مذهب منطقه وسط مى‌خواهيم که براى تشکيل ايالت سنى‌نشين اقدام کنند چرا که تا کنون از حکومتى که مى‌گيرد و مى‌بندد و به زندان مى‌اندازد، چيزى به ما نرسيده است.»
وى همچنين گفت: «کردها شمال را گرفته‌اند، شيعيان جنوب را در اختيار دارند و هر که را که مى‌خواهند به عنوان نماينده معرفى مى‌کنند ولى ما چه داريم، در حالى که کردها از بودجه استفاده مى‌کنند و شيعيان جنوب نيز حکومت را قبضه کرده‌اند. هر جا هم به ما مى‌رسند مى‌گويند شما تروريستيد و ما را از خود دور مى‌کنند. ما مى‌خواهيم خير و شرمان براى خودمان باشد و يک ايالت خاص براى خودمان داشته باشيم.»
شيخ على الکروى، يکى ديگر از رهبران سنى استان ديالى نيز در اين باره گفت: «اگر تشکيل ايالت‌ها به نفع مردم باشد آن را تاييد مى‌کنيم. در استان‌هاى واسط عراق هيچ چيز جز تروريسم و درگيرى ديده نمى‌شود. چرا در حالى که ما بايد با نبود امکانات دست و پنجه نرم کنيم کردها ثروت عراق را قبضه کنند؟»
در استان‌هاى واسط اهل تسنن در اکثريت قرار دارند. استان‌هاى واسط شامل ديالى، الانبار، صلاح الدين و کرکوک مى‌شود.
سنى‌ها از اين که نامزدشان اياد علاوى به پست نخست‌وزيرى نرسيد و هم‌زمان تلاش‌هايشان براى رسيدن به پست رياست جمهورى نيز ناکام ماند و نتوانستند به خواسته‌هايشان بر سر پست‌هاى وزارتى نيز به نتيجه برسند در حالى که به ادعايشان فهرست العراقيه که نماينده اين فهرست محسوب مى‌شود اکثريت کرسى‌هاى پارلمان را در اختيار دارد، گله‌مندند و مى‌گويند در کش‌مکش‌هاى دموکراتيک عراق بيش از همه زيان ديده‌اند.
الکروى در اين باره مدعى شد: «آيا دموکراسى اين است که فهرست پيروز از حق انتخاباتى‌اش کوتاه بيايد؟ آيا کردها و شيعيان از سنى‌ها برتر شده‌اند؟ ما مى‌توانيم خودمان استانى ويژه خودمان تشکيل دهيم و امور خود را به اختيار خودمان بگردانيم و به هيچ کس هم نياز نداريم.»
با اين حال عبدالکريم السامرائى، يکى از نمايندگان فهرست العراقيه نسبت به تشکيل شتاب‌زده ايالت‌هاى سنى‌نشين در عراق هشدار داد و در اين باره گفت: «در حکومت آتى مشارکت مى‌کنيم چرا که مى‌خواهيم در بسيارى از امور کشور اصلاحات ايجاد کنيم. برخى از دوستان ما در استان صلاح‌الدين به فکر تشکيل ايالت افتاده‌اند اين کار مى‌تواند مخاطره‌آميز باشد و عراق را تقسيم کند.»
وى تاکيد کرد، البته اگر اصلاحات تحقق نيابد، مردم به سمت تشکيل ايالت حرکت خواهند کرد که در آن صورت ما هم نمى‌توانيم با خواسته مردم مخالفت کنيم. لازم است درباره اين موضوع بيشتر فکر کنيم. در العراقيه با اين فکر مخالفت شده ولى همچنان بحثش مطرح است.
طه مصطفى عادل، استاد 47 ساله دانشگاه بغداد نيز در اين باره مى‌گويد: «عراق نمى‌تواند به ثبات برسد مگر اين که ايالت‌هايى مطابق با ترکيب‌هاى قومى و مذهبى شکل بگيرد. تنها راه باقى مانده اين است که براى خروج از بحران جارى در کشور ايالت‌هاى مستقلى تشکيل شود و حکومت مرکزى آن را نمايندگى کند.»
جو بايدن، معاون فعلى رئيس جمهورى ايالات متحده امريکا قبل از انتخابات رياست جمهورى اين کشور و زمانى که سناتور مجلس سناى امريکا بود پيشنهاد داده بود که عراق به سه قسمت قسمت شيعه، سنى و کرد تقسيم شود و به صورت کنفدرالى به پايتختى بغداد اداره شود. پيشنهاد او در آن دوران جنجال گسترده‌اى به پا کرد.
نگاه مناطق سنى‌نشينى که نزديک ايالت‌هاى کردى هستند با مناطق سنى‌نشين که نزديک مناطق شيعى‌اند، متفاوت است. اهالى اهل تسنن مجاور مناطق کردى مخالفت بيشترى با فدراليسم و تشکيل ايالت‌هاى مختلف در عراق مى‌کنند. راکان سعيد الجبورى، نماينده استان کرکوک در اين باره مى‌گويد: «تشکيل ايالت سنى عربى به معناى نابودى ماست. چرا که تشکيل اين ايالت به معناى پايان يافتن قضيه کرکوک به نفع کردهاست و اين براى ما قابل قبول نيست.»
نظر شما :