جمهورى‌خواهان دست اوباما را در حنا مى‌گذارند
انتخابات ميان دوره اى کنگره ايالات متحده به پايان رسيد اما راى دهنده‌گان آمريکايى در حوزه سياست خارجى خط و مشى مشخصى را براى باراک اوباما به عنوان چهل و چهارمين رئيس‌جمهورى اين کشور تعيين نکردند. در حوزه سياست خارجى جاى خالى بسيارى براى باراک اوباما براى تعامل با ديگران از جمله جمهورى‌خواهان باقى مانده است.
کم نيستند حقوق‌دان‌هايى که ادعا مى‌کنند جمهورى‌خواهان بر سر پرونده هسته‌اى ايران بر باراک اوباما فشار خواهند آورد. پيش بينى مى‌شود در مجلس سنا هم طرح مد نظر اوباما براى کاهش تسليحات استراتژيک موسوم به استارت يک با مقاومت‌هايى روبه‌رو شود. در حوزه افغانستان اما ظاهرا جمهورى‌خواهان با باراک اوباماى دموکرات اختلاف نظر چندانى ندارند. سناتور ليندسى گراهام از جمهورى‌خواهان تندرو که شعار حمله به ايران را سر داده است ادعا مى‌کند که در خصوص بحث افغانستان تفاوت ميان جمهورى‌خواهان و دموکرات‌ها چندان نيست. وى ادعا مى‌کند که جمهورى‌خواهان متفق‌القول به سياست‌هاى اوباما در قبال اين کشور آن هم 10 سال پس از آغاز آن اطمينان دارند.
استفان هادلى که در زمان جورج بوش مشاور امنيت ملى وى بود در خصوص ميزان همکارى جمهورى‌خواهان با باراک اوباما بسيار خوش‌بين است . وى در اين خصوص مى‌گويد: «جمهورى‌خواهان در شرايطى که بدانند سياست‌هاى اوباما به ثمر مى‌نشيند با وى همکارى خواهند کرد. باراک اوباما بايد بداند که اگر بتواند ما را به موفقيت در نظريه‌ها و طرح‌هاى خود مطمئن کند، ما نيز پشت سر او ايستاده‌ايم. اما اگر اوباما نتواند بر مسائل مد نظر متمرکز شود، بى‌شک ما نيز در اين ماجراى پرريسک کنار او نخواهيم ايستاد.»
سياست خارجى بر اساس تازه‌ترين نظرسنجى‌هاى انجام گرفته در انتخابات ميان دوره‌اى کنگره تاثير چندانى نداشته است. در اين انتخابات بود که جمهورى‌خواهان اختيار کنگره را در دست گرفتند و دموکرات‌ها با از دست دادن چند کرسى در سنا همچنان پيشتاز ماندند. بر اساس نظرسنجى‌هايى که از بيست و هفتم تا سى‌ام ماه اکتبر انجام گرفت، 39 درصد از امريکايى‌ها بيکارى را اصلى‌ترين عامل براى عدم انتخاب دموکرات‌ها خواندند. 25 درصد به مسائل بهداشت عمومى اشاره کردند و 17 درصد هم بودجه را عاملى حياتى خواندند. تنها 5 درصد افغانستان و سه درصد هم مبارزه با ترور را مهم خواندند.
دست باراک اوباما در حال حاضر در حوزه سياست خارجى بسيار باز است . در حوزه سياست داخلى به عنوان نمونه نمى‌توان چندان انتظار همراهى جمهورى‌خواهان با دموکرات‌ها را داشت.
بسيارى از تحليل گران همزمان اعتقاد دارند که اوباما نبايد خود را در کنج دستگاه ديپلماسى جمع کند. بسيارى از چهره هاى کليدى دموکرات‌ها در کنگره در سمت خود ابقا شده‌اند، جان کرى به عنوان نمونه همچنان کرسى خود را در دستگاه ديپلماسى حفظ خواهد کرد.
کنترل کميته خارجى کنگره اما به دست جمهورى‌خواهان خواهد بود. هر چند اين کميته توانايى کميته مشابه در سنا را در اختيار ندارد اما مى‌تواند در بسيارى از موارد جنجالى براى سياست خارجى باراک اوباما خلق کند. در ميان جمهورى‌خواهان هم کم نيستند کسانى که اصرار مى‌کنند پيروزى آنها در انتخابات ميان دوره اى کنگره به معناى گردش سياست خارجى به سمت محافظه‌کارى است .به عنوان نمونه جمهورى‌خواهان با سياست‌هاى اوباما در قبال کوبا مخالف هستند. اکنون سوال اينجاست که آيا با وجود باراک اوباماى دموکرات در کاخ سفيد و حضور پررنگ جمهورى‌خواهان در کنگره مى‌تواند سياست‌هاى اوباما در سطح کلان را تا حد چشمگيرى تغيير دهد؟ تنش ميان جمهورى‌خواهان و دموکرات‌ها از همان روزهاى نخست پس از انتخابات آغاز شد. باراک اوباما به عنوان نمونه اعتقاد دارد که تنها راه براى نگاه داشتن روسيه در کنار خود در مسائل بين‌المللى، به تصويب رساندن معاهده منع تکثير تسليحات هسته‌اى است. جمهورى‌خواهان اما به شدت بر سر اين مساله اختلاف دارند. شانزدهمين روز از ماه سپتامبر بود که کميته روابط خارجى سنا پيمان استارت را به تصويب رساند. سه جمهورى‌خواه هم به اين معاهده راى مثبت دادند. در حال حاضر اما نگرانى کاخ سفيد اين است که سناتورهاى جمهورى‌خواه بيشترى که به سنا راه يافته‌اند با کارشکنى مانع از دستيابى کاخ سفيد به 67 راى مثبت براى تصويب اين معاهده شوند. بر اساس اين معاهده ميزان تسليحات کشتار جمعى در اختيار آمريکا و روسيه تا سى درصد کاهش مى‌يابد. برخى تحليل‌گران معتقدند که جمهورى‌خواهان اهل معامله هستند و در شرايطى که اوباما بتواند آنها را به تجهيز سيستم دفاعى آمريکا در قبال توانمندى‌هاى روسيه مطمئن کند، بى‌شک کنار اوباما در تصويب پيمان استارت مى‌ايستند.
در پرونده هسته اى ايران هم باراک اوباما بى‌شک با فشار جمهورى‌خواهان روبه‌رو خواهد شد. جمهورى‌خواهان اصرار دارند که برنامه غنى سازى اورانيوم ايران بايد متوقف شود. علاوه بر اين در خصوص کارآمدى تحريم‌ها ميان جمهورى‌خواهان و دموکرات‌ها هم اختلاف‌هايى وجود دارد. سناتور گراهام هم به عنوان نمونه اعتقاد دارد که دموکرات‌ها بايد عرصه را بر ايران تنگ کنند. به باور جمهورى‌خواهان قد و قامت اين تحريم‌ها چندان نيست و دولت بايد تحريم‌هاى ايران در حوزه انرژى و سوخت را افزايش دهد. بسيارى از جمهورى‌خواهان به اوباما هشدار داده‌اند که در شرايطى که تحريم‌ها ره به جايى نبرد وى بايد گزينه حمله نظامى به ايران را در راس کار خود قرار دهد. تندروهاى اين طيف اعتقاد دارند که باراک اوباما بايد خود را براى روز پس از حمله هسته‌اى به ايران مهيا کند و براى تلافى‌هاى ايران در افغانستان و عراق خود را مهيا سازد! رياست جديد کنگره ظاهرا به جمهورى‌خواهى مى‌رسد که اخيرا پنتاگون را ساختارى نظامى و در حال افول خوانده بود و خواهان افزايش بودجه نظامى آمريکا شد.
منبع: آسوشيتدپرس
نظر شما :