روسیه شریکی نامطمئن ولی اجتناب ناپذیر
دیپلماسی ایرانی: روزی که روسیه به قطعنامه 1929 شورای امنیت که چهارمین دور تحریم‌ها علیه ایران را آغاز می‌کرد، رای مثبت داد کسی تصور نمی‌کرد که مقامات روسی در اجرای این قطعنامه تا این اندازه جدیت به خرج دهند چرا که تجربه سه قطعنامه قبلی نشان داده بود که روسیه علی‌رغم رای مثبت به قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد، جدیت چندانی در اجرای آنها نداشته است.
با وجود این که مقامات روسی نسبت به تحریم‌های یک‌جانبه ایالات متحده و اتحادیه اروپا انتقاداتی دارند و گفته‌اند که اقدامات یک‌جانبه کشورها علیه ایران مخالفند، اما به نظر می‌رسد عزم آنها برای اجرای دقیق و بند به بند مفاد قطعنامه 1929 شورای امنیت جزم شده است.
روس‌ها که چندی قبل با استناد به مفاد این قطعنامه از تحویل موشک‌ها اس سیصد به ایران سرباز زده بودند و علاوه بر آن صادرات تانک، زره پوش رزمی، ضد هوایی از نوع سنگین، بالگردهای رزمی و ناوهای جنگی را به ایران ممنوع کرده بودند در اقدامی تازه سرمايه‌گذارى ایران در زمينه غنى‌سازى اورانيوم، فرآورى مجدد سوخت هسته‌اى مصرف شده و تمام کارهاى مربوط به آب سنگين يا فناورى مرتبط با موشک‌هاى بالستيک با قابليت حمل کلاهک هسته‌اى را در خاک روسیه ممنوع اعلام کرده‌اند.
مبنای روسیه برای این اقدامات بند هفت قطعنامه 1929 شورای امنیت سازمان ملل متحد است که بر اساس آن شورای امنیت تصمیم می‌گیرد که همه کشورها در قلمرو حاکمیت قضایی خود می‌باید مانع از سرمایه‌گذاری ایران، شهروندان ایرانی و نهادهایی که در ایران تشکیل شده‌اند یا تحت حاکمیت این کشور قرار دارند در زمینه سازى اورانيوم، فرآورى مجدد سوخت هسته‌اى مصرف شده و تمام کارهاى مربوط به آب سنگين يا فناورى مرتبط با موشک‌هاى بالستيک با قابليت حمل کلاهک هسته‌اى، شوند؛ یا با افراد و نهادهایی که از جانب آنها و تحت هدایت آنها فعالیت دارند یا نهادهایی که مالکیت و کنترلشان در دست آنها است.
گرچه می‌توان رویکرد جدید روسیه نسبت به اعمال تحریم‌های ضد ایرانی را در راستای سیاست‌های غرب‌گرایانه یکی، دو ساله اخیر مدودف تحلیل کرد اما نباید نقش رفتار ایران را در این تغییر رویکرد روسیه نادیده گرفت. به نظر می‌رسد ایران با توجه به تجربه‌های گذشته اعتماد به روسیه و ناموفق بودن این تجربه، نسبت به نقش این کشور همسایه خود در حل مسئله هسته‌ای غفلت کرده است و تلاش‌های دیپلماتیک خود را برای مجاب کردن روسیه در مورد صلح آمیز بودن برنامه هسته‌ای و جلب حمایت این کشور از این فعالیت‌ها متوقف کرده است.
درست است که تجربه تاریخی شراکت ایران با روسیه نشان می‌دهد که این کشور شریک مطمئنی برای ایران نیست اما مرزهای مشترک روسیه با ایران، چاره‌ای جز شراکت با این کشور را پیش روی ایران نمی‌گذارد و به دلیل همین مرزهای مشترک و تهدیدهای امنیتی که از این باب می‌تواند متوجه ایران شود حفظ روابط حسنه میان دولت ایران و روسیه به نظر نکته‌ای بسیار مهم است که در یکی دو سال اخیر به آن بی‌توجهی شده است.
نظر شما :