ابهام در اعزام سفیر به انگلستان؛ کاهش روابط تهران ـ لندن؟

دیپلماسی ایرانی: تنش در روابط انگلستان و ایران بعد از انقلاب، مسئله تازه ای نیست. در طول این دوران، رابطه این دو کشور همواره دستخوش طوفان های مکرر و در مقابل روزهای آفتابی کم تعداد بوده است به طوری که طی سی سال بعد از انقلاب اسلامی این رابطه کمتر روزهای با ثبات به خود دیده است. اما مناقشات میان ایران و انگلستان، طی سال گذشته به مراتب شدیدتر شده و موجبات پایین آمدن سطح روابط دو کشور را فراهم آورده است.

در همین راستا، روزنامه گاردین روز پنج شنبه در مقاله ای اعلام کرده است که ایران قصد ندارد سفیر جدیدی به جای رسول موحدیان که در یکی، دو هفته آینده دوران ماموریتش به پایان می رسد، به لندن اعزام کند. سال گذشته تهران مهدی صفری را برای این پست در نظر گرفته بود اما بهار امسال این تصمیم را تغییر داد و او را به چین فرستاد. یک سخنگوی وزارت خارجه انگلستان اعلام کرد که ما در جریان اتمام ماموریت آقای موحدیان هستیم اما از برنامه ایران برای جانشین او مطلع نیستیم.

روابط ایران و بریتانیا بعد از انتخابات رئیس جمهوری سال گذشته ایران به تیرگی گرایید. ایران بریتانیا را به دست داشتن در سازماندهی معترضان متهم کرد. در جریان اتفاقات بعد از انتخابات سال 88، نه نفر از وابستگان سفارت انگلستان در ایران دستگیر شدند و حسین رسام، تحلیل‌گر سیاسی این سفارت به دلیل سازمان دهی تظاهرات ضد دولتی به تحمل چهار سال زندان محکوم شد.

علاوه بر این اتخاذ سیاست ضد ایرانی در قبال ایران و حمایت بی چون و چرای انگلستان از تصویب قطعنامه های شورای امنیت علیه ایران و وضع و اجرای تحریم های بین المللی و منطقه ای علیه ایران عاملی است که اقدام احتمالی ایران جهت کاهش روابط با بریتانیا را عملی منطقی جلوه می دهد.

بعد از حوادث بعد از انتخابات ریاست جمهوری 88، نمایندگان مجلس در آذرماه همان سال سال، برای سومین بار در دوران ریاست جمهوری احمدی نژاد، به وزارت خارجه پیش‌نهاد دادند که سطح روابط دو جانبه با انگلستان از سفیر به کاردار کاهش پیدا کند. نمایندگان با استناد به گزارش سفارت ایران در لندن درباره نقش منفی بریتانیا در صدور قطعنامه های شورای امنیت علیه ایران و اعمال تحریم های اتحادیه اروپا و هم چنین بلوکه کردن 6/1 میلیارد دلار از دارایی های ایران از سوی دولت بریتانیا، خواهان تجدید نظر در روابط دو جانبه ایران و انگلستان شده اند.

در صورتی که ایران سفیر دیگری به جای رسول موحدیان به لندن اعزام نکند و سطح روابط را به کاردار تقلیل دهد، انگلستان هم باید در عمل متقابلی بعد از اتمام دوره سفارت سایمون گس در ایران، یعنی دو سال دیگر از فرستادن سفیر به تهران امتناع کند و سطح روابط دو جانبه چون دوران قبل از سال 1998، به فرستادن کاردار از سوی دو کشور محدود شود.

مقامات ایرانی که طی یک سال اخیر علنا نارضایتی شدید خود را از اقدامات انگلستان بیان کرده اند، تاکنون اظهار نظر خاصی درباره کاهش سطح روابط با انگلستان نکرده اند. اما با توجه به فضای حاکم بر روابط دو کشور، کاهش سطح روابط دو جانبه از طرف ایران چندان بعید به نظر نمی رسد.