اسرائيل تنها هدف برنامه هسته‌اى ايران نيست
دیلماسی ایرانی: پراکاش شاه، سفير سابق هند در سازمان ملل و نماينده ويژه اين سازمان در عراق در يادداشتى براى ژاپن تايمز از واهمه بيهوده اسرائيل و غرب از برنامه هسته‌اى ايران مى‌نويسد:
ايالات متحده درست مانند ديگر کشورها نه کمتر و نه بيشتر عادت دارد سياست‌هاى ديگر کشورها و کوچکترين حرکت آنها را حتى داخلى به نفع و ضرر خود تعبير کند. به همين دليل بود که واشنگتن در سال 2003 ميلادى نتوانست ايران را عامل اساسى بزرگ‌نمايى‌هاى صدام حسين در حوزه تسليحاتى بداند و به عراق حمله‌ور شد. اين بار در رويارويى با برنامه هسته‌اى ايران هم واشنگتن مى‌رود تا اشتباهى مشابه را مرتکب شود.
دغدغه‌هاى امنيتى ايران در شرق همان قدر که پاکستان را شامل مى‌شود در غرب هم مى‌تواند در برگيرنده اسرائيل باشد. بسيارى از تحليل‌گران ادعا مى‌کنند که چه بسا که ايران از اهل تسنن در منطقه بيش از اسرائيل واهمه داشته باشد. سياست در دستگاه ديپلماسى ايران درست مانند ديگر کشورها با انگيزه‌هاى متفاوت تعريف مى‌شود. درست مانند ديگران، ايران مى‌تواند بهترين‌ها را آرزو داشته باشد اما خود را براى بدترين‌ها مهيا کند. از زمان حمله ايالات متحده به عراق و خلع سلاح صدام حسين و پايين کشيدن او از قدرت، ديگر کشورهايى که همواره ترس از حمله ايالات متحده را از نزديک احساس کرده بودند، دليل قاطعى براى دستيابى به تسليحات هسته‌اى يافته‌اند. ايران با توجه به سابقه طولانى مدت دخالت‌هاى غرب در مسائل داخلى و خصومت نسبت به رژيم جمهورى اسلامى نمى‌تواند خود را از حمله نظامى مصون بپندارد.
علاوه بر اين، ايران با همسايگان هسته‌اى که در يمين و يسار خود دارد، اسرائيل در غرب، روسيه در شمال، پاکستان، چين و هند در شرق نمى‌تواند دست روى دست بگذارد. در اين چنين شرايطى هر تحليل‌گر مسائل امنيتى مى‌داند که دستيابى تهران به تسليحات هسته‌اى در حقيقت يک ضرورت است. در سال 1982، همزمان با تکثير تسليحات هسته‌اى در پاکستان و انتقال اورانيوم غنى سازى شده، چينى‌ها به کمک دهلى نو شتافتند و در مسير توليد بمب هسته‌اى قرار گرفتند که اين روزها آزمايش مى‌شود. نخستين بمب هسته‌اى پاکستان در زمان بينظير بوتو در سال 1990 آزمايش شد. به همين دليل بود که پاکستان توانست در سال 1998 به آزمايش‌هاى هسته‌اى هند پاسخى کوبنده دهد. هسته‌اى شدن پاکستان در حقيقت انگيزه‌اى شد براى دستيابى ايران به تسليحات هسته‌اي. پاکستان در حال حاضر سريع‌ترين سيستم دفاع هسته‌اى را در جهان دارا است.
واشنگتن بدون اندک توجهى به هشدارهاى دهلى نو در باب کمک چين به تجهيز هسته‌اى پاکستان، صحنه را براى نوعى رويارويى ميان پاکستان و هند در سال 1998 مهيا کرد. ايالات متحده همچنان تاثير پاکستان بر برنامه هسته‌اى ايران را ناديده مى‌گيرد و البته اگر بر اين تاثير واقف بود کمتر در اين حوزه خود را به دردسر انداخته بود. غرب همچنن اسرائيل را هدف اصلى برنامه هسته‌اى ايران مى‌داند و بر همين اساس همچنان گزينه نظامى اسرائيل عليه ايران را برافراشته نگاه مى‌دارد. اما در اين ميان دليلى وجود ندارد که جامعه جهانى مسئوليت پرونده هسته‌اى ايرات را تمام و کمال در اختيار ايالات متحده و ديگر کشورهاى غربى قرار دهد. مذاکرات ايران با آژانس بين‌المللى انرژى هسته‌اى و شوراى امنيت همچنان بايد ادامه يابد و البته هدايت آن را کشورهاى ديگر هم مى‌توانند عهده دار باشند.
سفير سابق هند در سازمان ملل در ادامه اين يادداشت مى‌نويسد: ژست خشونتى که ايران در اين سالها در بعد نظامى به خود گرفته در حقيقت حرکتى است براى ترساندن اهل تسنن. ايران در حقيقت جزيره‌اى شيعه است که دورتادور آن را اهل تسنن احاطه کرده‌اند. اين اهل تسنن هم اعراب را شامل مى‌شوند و هم غير اعراب. عراق نيز کشورى با اکثريت شيعيان است اما سالها سلطه اهل تسنن بر اين کشور و ابهام امريکايى‌ها در تشکيل دولت در عراق اين روزها از نفوذ آن بر منطقه و تحولات کاسته است.
يک دهه جنگ ميان عراق و ايران از آن جا که يک وزنه آن صدام حسين سنى بود توسط کويت و عربستان سعودى حمايت مى‌شد. غرب به راحتى خشونت‌هاى عراق در اين هشت سال را ناديده گرفت و حتى سازمان ملل هم در برابر آن سکوت کرد. ايران هيچ‌کدام از اين بى‌مهرى‌ها و بى‌عدالتى‌هاى بين‌المللى را فراموش نکرده است. پاکستان که تنها کشور مسلمان داراى تسليحات هسته‌اى در منطقه است درست بيخ گوش ايرانى‌ها منزل دارد. افغانستان هم دغدغه‌اى ديگر است. تهران با سلطه طالبان بر افغانستان مشکل داشت و البته طرفدار ساکنان هراز که شيعيان هستند نيز بود.
تسليحات هسته‌اى پاکستان که به مدد چينى‌ها فراهم شد در حقيقت از دو بعد تهديدى جدى براى ايرات محسوب مى‌شود: نخست احتمال دستيابى طالبان و القاعده به اين تسليحات است و بر هيچ کس پوشيده نيست که طالبان نسبت به ايرانى‌ها هم الرژى دارند. ايران همواره اين ظن را دارد که اسلام آباد تسليحات هسته‌اى خود را در اختيار کشورهاى اهل تسنن مخالف تهران قرار دهد.
رهبر ليبى هم در زمره افرادى بود که براى خريد تسليحات هسته‌اى از پدر دانش هسته‌اى پاکستان عبدالغديرخان کانديد شده بود. اگر به برنامه هسته‌اى ايران به چشم تلاشى براى تامين امنيت کشورى شيعه در ميان اهل تسنن نگاه کنيم و نه تهديدى بالقوه براى اسرائيل؛ آنگاه گزينه‌هاى بيشترى روى ميز قرار مى‌گيرد. کشورهاى حاشيه خليج فارس بى‌اندک برو و برگردى از ايران هسته‌اى واهمه دارند اما در برابر دستيابى ايران به اين تسليحات در شرايطى که اسرائيل هم همين تسليحات را در اختيار دارد، واکنش چندانى نشان نخواهند داد. کشورهاى خاورميانه بايد درست مانند چين و کره حنوبى که در مذاکرات شش جانبه کره شمالى دست بالا را گرفته‌اند در پرونده هسته‌اى ايران وارد ميدان شوند. ادامه اشتباهات در تخمين برنامه هسته‌اى ايران و نيت پشت اين پرونده مى‌تواند باز هم در مسير تکثير تسليحات هسته‌اى مشکلاتى فراهم آورد.
منبع: ژاپن تايمز
نظر شما :