آناتولی می‌گرید
دیپلماسی ایرانی: این روزها بیشتر نگاه‌ها در خاورمیانه معطوف به عراق و افغانستان است. کمتر کسی به درگیری کردها و ترکها در سرزمین آناتولی توجه دارد. این روزها هر دو سوی آناتولی می‌گرید. در آناتولی هر کس عزادار شهید خویش است و در این میان مادران کرد در هر سوی جبهه عزادار و نگران فرزندان سرباز و چریک خود در کوه‌ها هستند که مبادا به روی یکدیگر آتش بگشایند.
سی سال جنگ میان کردها و ترکها بیش از چهل هزار کشته بر جای گذاشته است. البته بخش اندکی از این کشته شدگان ترک هستند. تخریب نزدیک به چهار هزار روستا در دهه نود توسط ارتش ترکیه، بیش از سرکوب یک گروه جدائی طلب، صحنه ورود یک کشور خارجی به مناطق اشغالی را در مناطق کردنشین این کشور ترسیم کرده واگر همین فردا در ترکیه صلح رخ دهد، ترمیم آثار آن در جان و روان کردها به گذشت سالیان دراز نیاز دارد.
ماه اگوست مصادف با سالگرد روزهایی است که عبدالله گل رئیس جمهور ترکیه با پذیرش هویت کرده اعلام کرد، کردها واقعیت ترکیه بوده و این معضل باید از طریق شیوه‌های دمکراتیک حل گردد. به دنبال این اظهارت رویکردی در ترکیه آغاز شد که به آن، نام رویکرد کردی دادند.
این تحولی بزرگ برای کشوری که تا دیروز کردها را ترک‌های کوهستانی قلمداد می‌کرد، محسوب می‌شد. به دنبال این تحول و در پشتیبانی از آن، تعدادی از اعضای پ ک ک از اردوگاه مخمور و کوه‌های قندیل به ترکیه بازگشتند. نحوه استقبال پرشکوه کردها از این گروه این موضوع را در برخی از اذهان ایجاد کرد که در جنگ کردها پیروز و ترکها شکست خورده‌اند.
نمایش این تابلو و واکنش محافل ملی گرای ترک که از آغاز با این اقدام مخالف بودند، شرایطی را ایجاد کرد که بخش عمده این گروه به عراق بازگشته و رویکرد دچار سکته شد. این برداشت و فعال شدن مافیای که در هر دو سوی جنگ برای خود منافع تعریف کرده بودند، فضایی را در ترکیه ایجاد کرد که حتی نام طرح از رویکرد کردی به رویکرد دمکراتیک تغییر نمود .
اگرچه رویکرد دمکراتیک ظاهرا طرحی جامع‌تر بوده و هست ولی از یک نظر می‌تواند بر حل سریع معضل کردی در ترکیه به عنوان محوری‌ترین مسئله دمکراسی در این کشور سایه انداخته و آن را با تاخیر به پیش ببرد. از نگاه داخلی و خصوصا خارجی چگونگی حل معضل کردی در ترکیه مهمترین تست و آزمون دمکراسی در ترکیه بوده وخواهد بود.
رویکرد کردی و یا هر نامی که به آن بدهند نقطه‌های امید برای اغلب کردها و ترک‌هایی که به دنبال صلح و آشتی ملی هستند ایجاد کرده است. این روند با شعله ور شدن مجدد درگیری‌ها اگرچه ضربه خورده است، لیکن هنوز مهمترین عنصر امیدواری در حل مشکل کردی در ترکیه از طریق مسالمت آمیز است.
شرایط یک سال گذشته و به ویژه ماه‌های اخیر نشان می‌دهد جنگ سالارانی که سال‌هاست از رانت جنگ استفاده می‌کنند، مایل به پایان دادن اشک‌ها در سرزمین آناتولی نیستند. در فضای فعلی حاکم بر ترکیه کمتر روزی است که خبری از درگیری میان نظامیان وپ ک ک منتشر نگردد.
اکثریت این درگیری‌ها همراه با تلفات جانی بوده و مادران در هر دو سو می‌گریند. کشته شدگان برای هر دو طرف کرد و ترک قهرمان محسوب شده و مراسم تشیع آنان خود بستر عمیق‌تر شدن فاصله‌ها میان اکراد و ترکها می‌گردد. شدت درگیری‌ها میان کردها و نظامیان ترک به حدی است که سال‌های اوج درگیری‌ها در دهه نود را تداعی می‌نماید.
آتش بس یک طرفه از جانب پ ک ک شکسته شده و این گروه از موضع تدافعی به موضع تهاجمی وارد شده و حتی در شهرهای کوچک عملیات شهری می‌کند. روی تابوت کشته شدگان کرد پرچم زرد، سبز و قرمز کردها کشیده می‌شود و تابوت نظامیان ترک مزین به پرچم ترکیه می‌گردد.
برای کردها اوجالان رهبر و قهرمان ملی است و برای ترکها او خائنی است که باید اعدام می‌شد.هر دو کشته‌گان خود را شهید قلمداد می‌کنند و کسی نیست که قضاوت کرده و بگوید جنگ داخلی شهید ندارد. از منظری دیگر اوج گرفتن درگیری‌ها می‌تواند علامت آخرین روزهای خشنونت باشد، زیرا بسیاری در هر دو سو بر ضرورت اجتناب ناپذیر بودن پایان درگیری نظامی اصرار کرده و برای جا انداختن آن تلاش می‌کنند.
سخن آخر آنکه تجربه نزدیک به سی سال درگیری میان کردها و ترکها و تداوم آن ثابت کرده است که معضل کردی در ترکیه راه حل نظامی ندارد. دو طرف باید بدانند که تنها و تنها مذاکره و توافق، عامل پایان دهنده اشک‌ها در آناتولی خواهد بود.
نظر شما :