هزارپیچ ایران تا دستیابی به بمب هستهای
باراک اوباما رئیس جمهوری ایالات متحده دور جدید تحریمهای یک جانبه علیه ایران را به تصویب رساند.
نشریه معتبر فارین پالیسی در تازهترین تحلیل خود از آغاز دور جدید تحریمها علیه ایران تاکید میکند که این تیترهای پرطمطراق روزنامههایی نظیر واشنگتن پست، وال استریت ژورنال و گزارشهای تند و تیز سازمانهای اطلاعاتی ایالات متحده است که همگان را به این باور رسانده است که بمب هستهای در چند قدمیایران است و ایرانیها با اندک دست درازی میتوانند به باشگاه هستهای جهان بپیوندند.
فارین پالیسی مینویسد: از جان بولتون تا رئیس سیا و چهرههای حاضر در کابینه اوباما همه و همه ادعا میکنند که تهران تا حداکثر دو سال دیگر تسلیحات هستهای را در آغوش خواهد کشید. البته پیش از این نیز بازدههای زمانی دیگری مطرح شده بود که ایران از تمامی آنها عبور کرده اما از بمب هستهای خبری نبوده است. این نشریه معتبر امریکایی با ذکر مراحلی برای دستیابی به تسلیحات هستهای اثبات میکند که پیوستن ایران به باشگاه دارندگان تسلیحات هستهای آنگونه که در تیترهای رسانهها آسان به نظر میرسد، سهل و پیش پاافتاده نیست:
تصمیمگیری
نخستین گام تصمیم گیری است. ایران بی شک در مسیر دستیابی به تجهیزات و تکنولوژی قرار گرفته است که بتواند روزی به بمب هستهای نیز دست پیدا کند. اما هنوز مشخص نیست که آیا ایران عزم خود را برای دستیابی به تسلیحات هستهای جرم کرده است یا خیر؟ شاید ایران نیز مانند ژاپن ترجیح دهد با در دست داشتن تکنولوژی تولید این تسلیحات روزهای خود را سپری کند اما این علم را در مرحله عمل اجرا نکند. در ایران دولتمردان باید ابتدا هزینه تولید و نگهداری این تسلیحات را برآورد کنند و پس از آن در مسیر تولید و تکثیر قرار گیرند. شاید ایرانیها در واپسین لحظات از خطوط قرمز عبور نکنند و ترجیح دهند رقابت هستهای را در منطقه برپا نکنند.
مواد اولیه
در دومین مرحله ایرانیها باید برای تولید بمب هستهای تجهیزات و مواد اولیه لازم را در اختیار داشته باشند. اورانیوم غنی سازی شده یا پلوتونیوم از اصلی ترین مواد مورد نیاز برای تولید بمب است. البته ایران مسیر تولید هر دو این مواد را آغاز کرده است. البته پروسه غنی سازی اورانیوم چند سال پیش از تولید پلوتونیوم کلید خورد. ایران از دو مسیر میتواند به این هسته اصلی دست یابد: اورانیومی که نود درصد ایزوتوپ یو 235 را در خود جا داده باشد. در سانتریفیوژهای مستقر شده در نطنز، ایران میتواند اورانیوم را با برخورداری از هفت دهم درصد از یو 235 تولید کند. البته این حرکت نقض معاهده منع تکثیر تسلیحات هستهای ان پی تی است. اگر ایران در مسیر افزایش درصد این اورانیوم قرار گیرد باید از ان پی تی خارج شود. در اینچنین شرایطی در نطنز یک سال دیگر ما شاهد دستیابی ایران به بمب هستهای خواهیم بود. در این مسیر هم نقصهای فنی بسیاری میتواند ایران را متوقف کند. بر اساس دادههای مرکز علوم و امنیت بین الملل مستقر در واشنگتن، برخی از سناتریفیوژهای ایران از سال 2009 تا کنون قادر به ادامه روند تولید نیستند. ایران اخیرا خبر غنی سازی اورانیوم تا بیست درصد را اعلام کرده است. در اینچنین شرایطی این کشور تا پایان ماه می یازده کیلوگرم اورانیوم برای تولید بمب در اختیار دارد.
ابزار و تجهیزات
تولید اورانیوم یا پلوتونیوم اخرین مرحله برای ساخت بمب نیست. تولید دستگاه خام هستهای حتی با این پیش فرض که ایران علم تولید آن را نیز در اختیار دارد، حداقل به فرصت زمانی یک ساله نیاز دارد. اما جهش به سمت کلاهک هستهای که بتوان از آن به عنوان اسلحه هستهای استفاده کرد، یک تا پنج سال زمان میبرد. در این بازده زمانی ایران باید به مرحله آزمایش روی آورد. در این مرحله ایرانیها نمیتوانند به دور از چش جهانی آزمایشهای هستهای زیرزمینی خود را با موفقیت و در سکوت به انجام برسانند.
کلاهک هستهای
ایران میتواند به دستگاه هستهای دست پیدا کند که از شدت سنگینی وزن تنها با کامیونهای غول پیکر قابل حمل باشد. اما این دستگاغه سنگین نمیتواند بر روی موشکها یا جنگندههای ایرانی سوار شود. در اینچنین شرایطی ایران به سلاح هستهای کوچکتر و قابل استقرار نیاز دارد. البته تولید کلاهک هستهای هم یک شب اتفاق نمیافتد. کارشناسان اعتقاد دارند که تولید کلاهک هستهای سبک و قابل استفاده یکی از سخت ترین مراحلی است که داوطلب رسیدن به تسلیحات هستهای با آن روبه رو است.
توانایی در هدف گیری
ایران پس از تولید کلاهک هستهای در مسیر بالا بردن ضریب موفقیت این کلاهک در ره یابی و هدف گیری قرار میگیرد. ایران باید بتواند مکانیسمی را تنظیم کند که بر اساس آن کلاهک هستهای جاسازی شده در مسیر منحرف نشود و تحت تاثیر عوامل بیرونی نیز قرار نگیرد. ایران تا امروز به اینچنین تکنولوژی دست نیافته است.
برد بمب هستهای
ایران این روزها موفق به تولید موشکهای بالستیکی شده است که برد آنها از 1600 کیلومتر فراتر نمیرود. این بمبها بیش از 750 کیلوگرم هم وزن ندارند. این میزان از برد تنها برای هدف قرار دادن کشورهای همسایه ایران کافی ست. بر اساس گزارشهای موسسه تحقیقات استراتژیک ایران نمیتواند با موشکهای در اختیار اروپا شرقی با حداقل فاصله جغرافیایی 3700 کیلومتر را هدف قرار دهد.
فارین پالیسی در پایان مینویسد: اگر روسیه و چین به مفاد تحریمهای چهارم ایران پایبند مانده و تجهیزات مورد نیاز ایران را در اختیار این کشور قرار ندهند بی شک تهران در مسیر تولید بمب هستهای با مشکلات بیشتری روبه رو خواهد شد.
نظر شما :