مواجهه ايران با مشکلات جديد بين المللى

گفتارى از محمد روحى صفت، سفير سابق ايران در مکزيک و تحليل گر سياست خارجى:

قطع نامه يک مانع بزرگ در برابر کشور است و به طور قطع از روند پيشرفت مملکت جلوگيرى مى کند. چنانچه ايران در ابعاد مختلف موفق عمل مى کرد نتيجه کار به راى گذاشتن قطع نامه اى ديگر عليه کشور که احتمال تصويب آن با آراى مورد نظر زياد است، نمى بود.

اينکه قطعه نامه عادلانه است يا خير جاى بحث دارد؛ مشخص است که صدور قطع نامه عليه ايران عادلانه نيست اما تصميمى که در تهران براى مبادله سوخت در قالب بيانيه تهران اتخاذ شد بسيار ديرهنگام بود و شايد اگر اين تصميم سال گذشته اتخاذ مى شد نهايت کار قطع نامه چهارم نمى بود.

على رغم فشارهاى زيادى که ديپلماسى ايران طى چند ماه گذشته تحمل کرد و رايزنى هاى فشرده اى که در اين خصوص انجام گرفت و تاحدودى نيز موفق بود شاهد نتيجه اى هستيم که مورد دلخواه اين تلاش ها نيست. سخنان رئيس جمهور برزيل در اين ارتباط قابل توجه است؛ او گفت که کشورش مخالف روند صدور قطع نامه عليه ايران است اما در صورت تصويب قطع نامه از آن تبعيت کرده و به مفاد آن احترام خواهد گذاشت. اين يک واقعيت است.

صدور اين قطع نامه حاکى از آن است که ايران نتوانست در مجامع جهانى با آمادگى لازم مسائل هسته اى کشور را روشن و شفاف نشان دهد.

بازنگرى در همکارى ايران و آژانس

بازنگرى معناى مختلفى دارد؛ پيشتر ايران تهديد کرده بود که در صورت صدور قطع نامه اى ديگر از ان پى تى خارج خواهد شد اما بيرون آمدن از اين معاهده به زيان ايران خواهد بود چراکه ممکن است اين خواست اسرائيل و امريکا و برخى ديگر از کشورهاى تندرو در برابر ايران باشد. يکى از امتيازات ايران اين است که عضو ان پى تى است و از مقررات آژانس پيروى مى کند البته اين مقررات در مورد ايران استثناء قائل شده است.

از سوى ديگر رئيس جمهور اعلام کردند که در صورت تصويب قطع نامه، ايران مذاکرات هسته اى را ادامه نخواهد داد اما بايد پرسيد که در صورتيکه مذاکره نکنيم چه راه هايى وجود دارد.

طى چند سال اخير راه هاى مختلفى امتحال کرده است؛ تهديد ها و تحريم ها صورت گرفته، مذاکرات مختلفى انجام گرفته و بيانيه هايى صادر شده است اما در هر حال از چند پيش مشخص بود که طرف هاى غربى تصميم قطعى دارند تا قطع نامه اى ديگر را عليه ايران به تصويب برسانند. تحريم هاى جديد فشار زيادى بر ايران خواهد آورد، محدوديت هايى براى شرکت هاى ايرانى ايجاد خواهد کرد، رفت و آمد کالاها مورد بازرسى قرار خواهد گرفت.

شايد براى اولين بار باشد که روسيه مصمم و قدرتمند از قطع نامه جديد حمايت مى کند. موضع چين چندان مشخص نيست اما بسيار بعيد است که اين کشور نيز مخالفتى در مقابل قطع نامه نشان دهد؛ در واقع اگر امريکا از مخالفت چين با خبر بود بى ترديد روند تصويب قطع نامه را با سرعت در درستور کار قرار نمى داد. همه اين عوامل نشان مى دهد که ايران در آينده در سطح روابط بين المللى با مشکلات بيشترى مواجه خواهد بود.