با آغاز تحریم‌ها ایران را از دست می دهیم
از چند ماه پیش تاکنون ایالات متحده عزم خود را برای تشدید تحریم‌ها علیه ایران جزم کرده و به دنبال جلب اجماع جهانی علیه ایران بود. رابرت گیتس در ماه آوریل در این خصوص گفت: آنچه حائز اهمیت است ذات این تحریم‌ها نیست بلکه انزوای ایران است که مد نظر ماست.
300300.jpg)
دیپلماسی ایرانی: از چند ماه پیش تاکنون ایالات متحده عزم خود را برای تشدید تحریم‌ها علیه ایران جزم کرده و به دنبال جلب اجماع جهانی علیه ایران بود.
رابرت گیتس در ماه آوریل در این خصوص گفت: آنچه حائز اهمیت است ذات این تحریم‌ها نیست بلکه انزوای ایران است که مد نظر ماست. بی بی سی چند ساعت باقی مانده به تصویب تحریم‌ها علیه ایران در گزارشی جامع از سیر حوادثی که منتهی به تشدید تحریم‌ها علیه ایران شد، نوشت: پس از چند ماه مقاومت و اصرار بر کارآمدی دیپلماسی، چین و روسیه هم در نهایت کنار دست ایالات متحده قرار گرفتند.
با این همه در میان سایر اعضای شورای امنیت شکاف‌هایی قابل مشاهده است. در شکاف جدید همه به دنبال توسل به دیپلماسی به جای تقابل با ایران هستند. در میان پنج کشور که از عضویت دائم برخوردار هستند، همه نگران تلاش ایران برای دستیابی به تسلیحات هسته‌ای هستند. این اعضا نسبت به ادامه مقاومت‌های ایران در برابر قطعنامه‌های سازمان ملل اعتراض دارند و خواهان پایان یافتن غنی سازی اورانیوم و همکاری کامل ایران با آژانس هستند.
پنج عضو دائم به اضافه المان در این یک سال اصرار کرده‌اند که در حال حرکت در دو مسیر تعامل و تقابل با ایران هستند تا شاید بتوانند به ایران بفهمانند که در مسیر اشتباهی قرار گرفته است. سوزان رایس نماینده ایالات متحده در شورای امنیت ساعاتی پیش از جلسه نهایی این شورا در این خصوص گفت: ما به دنبال تصویب تحریم‌ها به عنوان ابزاری برای متوقف کردن برنامه هسته‌ای ایران و بر سر میز مذاکره کشاندن این کشور هستیم.
توافقی که برگشت خورد
ترکیه و برزیل از جمله اعضای شورای امنیت هستند که از حلقه کشورهای تند و تیز فاصله گرفتند و با امضای توافقنامه تهران در حقیقت به گمان خود مسیر را برای همراهی جامعه جهانی با ایران هموار کردند. با این همه این توافقنامه باب میل امریکایی‌ها نبود و بیشتر آن را به ابزاری برای خرید زمان تعبیر کردند.
ترکیه و برزیل بیست و چهار ساعت پیش به تلاش شورای امنیت برای تصویب تحریم‌ها اعتراض کردند: ما نمی‌توانیم استراتژی تعامل و تقابل را از منظر اهمیت در یک کفه قرار دهیم. باید راهکاری برای توسل به دیپلماسی را در راس قرار دهیم و اعمال فشارها از این روند تعاملی حمایت کند. ما در حال حاضر پنجره‌ای از موفقیت‌ها را روبه‌روی خود داریم چرا نباید از این پنجره بیرون را نگاه کنیم؟ چرا باید این فرصت را با اسلحه تحریم از میان برد؟ اگر تحریم‌ها قطعی شوند ما ایران را برای همیشه از دست داده ایم.
مخالفت ترکیه و برزیل با این تحریم‌ها نمی‌تواند مانعی بر سر راه تصویب آن باشد اما می‌تواند منجر به تضعیف جایگاه واشنگتن در جلب اجماع جهانی علیه تهران شود. جورج لوپز از کارشناسان مسائل هسته‌ای ایران در این خصوص می‌نویسد: در شرایطی که امریکا دستان دوستان قدیمی ایران را در دست داشته باشد، مخالفت ترکیه و برزیل اهمیت چندانی ندارد. در ماه‌های فوریه و آوریل نگاه حاکم بر این پرونده این بود که روسیه و چین با ما همراه نخواهند شد و البته دورنمایی از این همراهی نیز وجود نداشت.
امروز اما ما این همراهی را در کنار خود داریم. شاید عدم همراهی ترکیه و برزیل تبعاتی به دنبال داشته باشد اما عملا ره به جایی نخواهد برد.
فرصتی که از دست رفت
بسیاری از موافقان استراتژی ترکیه و برزیل بر این باورند که این توافقنامه فرصتی بود که غرب آن را نادیده گرفت. گری سیک از اعضای سابق شورای امنیت در این خصوص می‌گوید: جلب حمایت ایران برای امضا این توافقنامه که توسط ترکیه و برزیل انجام گرفت، موفقیتی بزرگ برای واشنگتن بود. علاوه بر گری سیک کارشناسان بسیاری در یک هفته اخیر تاکید کردند که توافقنامه تهران شاید پایانی بر برنامه هسته‌ای این کشور نبود اما در حقیقت نوعی تلاش برای اعتماد سازی بود.
شاید به همین دلیل بود که گری سیک در این خصوص می‌گوید: ترکیه و برزیل دو قدرت نوظهوری هستند که ایران به آنها اطمینان دارد و این اطمینان می‌تواند تا حد بسیار زیادی به کار ایالات متحده در ابعاد متفاوت رویارویی یا تعامل با تهران بیاید. این توافقنامه فرصتی بود که ما از دست دادیم. اکنون پرسش اینجاست که آیا این تحریم‌ها ایران را بر سر میز مذاکره می کشاند؟
رابرت گیتس در ماه آوریل در این خصوص گفت: آنچه حائز اهمیت است ذات این تحریم‌ها نیست بلکه انزوای ایران است که مد نظر ماست. بی بی سی چند ساعت باقی مانده به تصویب تحریم‌ها علیه ایران در گزارشی جامع از سیر حوادثی که منتهی به تشدید تحریم‌ها علیه ایران شد، نوشت: پس از چند ماه مقاومت و اصرار بر کارآمدی دیپلماسی، چین و روسیه هم در نهایت کنار دست ایالات متحده قرار گرفتند.
با این همه در میان سایر اعضای شورای امنیت شکاف‌هایی قابل مشاهده است. در شکاف جدید همه به دنبال توسل به دیپلماسی به جای تقابل با ایران هستند. در میان پنج کشور که از عضویت دائم برخوردار هستند، همه نگران تلاش ایران برای دستیابی به تسلیحات هسته‌ای هستند. این اعضا نسبت به ادامه مقاومت‌های ایران در برابر قطعنامه‌های سازمان ملل اعتراض دارند و خواهان پایان یافتن غنی سازی اورانیوم و همکاری کامل ایران با آژانس هستند.
پنج عضو دائم به اضافه المان در این یک سال اصرار کرده‌اند که در حال حرکت در دو مسیر تعامل و تقابل با ایران هستند تا شاید بتوانند به ایران بفهمانند که در مسیر اشتباهی قرار گرفته است. سوزان رایس نماینده ایالات متحده در شورای امنیت ساعاتی پیش از جلسه نهایی این شورا در این خصوص گفت: ما به دنبال تصویب تحریم‌ها به عنوان ابزاری برای متوقف کردن برنامه هسته‌ای ایران و بر سر میز مذاکره کشاندن این کشور هستیم.
توافقی که برگشت خورد
ترکیه و برزیل از جمله اعضای شورای امنیت هستند که از حلقه کشورهای تند و تیز فاصله گرفتند و با امضای توافقنامه تهران در حقیقت به گمان خود مسیر را برای همراهی جامعه جهانی با ایران هموار کردند. با این همه این توافقنامه باب میل امریکایی‌ها نبود و بیشتر آن را به ابزاری برای خرید زمان تعبیر کردند.
ترکیه و برزیل بیست و چهار ساعت پیش به تلاش شورای امنیت برای تصویب تحریم‌ها اعتراض کردند: ما نمی‌توانیم استراتژی تعامل و تقابل را از منظر اهمیت در یک کفه قرار دهیم. باید راهکاری برای توسل به دیپلماسی را در راس قرار دهیم و اعمال فشارها از این روند تعاملی حمایت کند. ما در حال حاضر پنجره‌ای از موفقیت‌ها را روبه‌روی خود داریم چرا نباید از این پنجره بیرون را نگاه کنیم؟ چرا باید این فرصت را با اسلحه تحریم از میان برد؟ اگر تحریم‌ها قطعی شوند ما ایران را برای همیشه از دست داده ایم.
مخالفت ترکیه و برزیل با این تحریم‌ها نمی‌تواند مانعی بر سر راه تصویب آن باشد اما می‌تواند منجر به تضعیف جایگاه واشنگتن در جلب اجماع جهانی علیه تهران شود. جورج لوپز از کارشناسان مسائل هسته‌ای ایران در این خصوص می‌نویسد: در شرایطی که امریکا دستان دوستان قدیمی ایران را در دست داشته باشد، مخالفت ترکیه و برزیل اهمیت چندانی ندارد. در ماه‌های فوریه و آوریل نگاه حاکم بر این پرونده این بود که روسیه و چین با ما همراه نخواهند شد و البته دورنمایی از این همراهی نیز وجود نداشت.
امروز اما ما این همراهی را در کنار خود داریم. شاید عدم همراهی ترکیه و برزیل تبعاتی به دنبال داشته باشد اما عملا ره به جایی نخواهد برد.
فرصتی که از دست رفت
بسیاری از موافقان استراتژی ترکیه و برزیل بر این باورند که این توافقنامه فرصتی بود که غرب آن را نادیده گرفت. گری سیک از اعضای سابق شورای امنیت در این خصوص می‌گوید: جلب حمایت ایران برای امضا این توافقنامه که توسط ترکیه و برزیل انجام گرفت، موفقیتی بزرگ برای واشنگتن بود. علاوه بر گری سیک کارشناسان بسیاری در یک هفته اخیر تاکید کردند که توافقنامه تهران شاید پایانی بر برنامه هسته‌ای این کشور نبود اما در حقیقت نوعی تلاش برای اعتماد سازی بود.
شاید به همین دلیل بود که گری سیک در این خصوص می‌گوید: ترکیه و برزیل دو قدرت نوظهوری هستند که ایران به آنها اطمینان دارد و این اطمینان می‌تواند تا حد بسیار زیادی به کار ایالات متحده در ابعاد متفاوت رویارویی یا تعامل با تهران بیاید. این توافقنامه فرصتی بود که ما از دست دادیم. اکنون پرسش اینجاست که آیا این تحریم‌ها ایران را بر سر میز مذاکره می کشاند؟
نظر شما :