برزیل پدر خوانده ایران می شود؟

رئیس جمهوری برزیل لوئیس داسیلوا بخش اعظمی از وقت خود را در چند ماه اخیر به پرونده هسته‌ای ایران اختصاص داده است. حرکتی که هم انتقاد طرفداران پیشین او را به دنبال داشته است و هم غرب را از این کشور امریکا لاتین دلخور کرد. برزیل در حال حاضر عضویت در شورای امنیت را در چنته دارد  و البته در میانه تمامی انتقادها ذره‌ای هم به فکر عذرخواهی از غرب برای نزدیکی به ایران نیست. رابطه با ایران در نهایت منجر به امضا توافقنامه هسته‌ای با تهران شد. داسیلوا تا کنون بارها از حق ایران برای دستیابی به انرژی هسته‌ای دفاع کرده و البته توافقنامه تهران را هم فصل‌الختام تمامی تهدیدها برای تحریم می‌داند.

نشریه معتبر فارین پالیسی در این خصوص می نویسد: در حال حاضر این پرسش ذهن امریکایی‌ها را به خود مشغول کرده است که چرا یک کشور همجوار با ایالات متحده باید به دوستی بیش از اندازه با ایران با فرسنگ‌ها کیلومتر فاصله جغرافیایی اصرار داشته باشد؟ چرا باید ایران به ایالات متحده ترجیح داده شود؟ چند پاسخ می‌توان برای این پرسش متصور شد. برزیل نیز سودای هسته‌ای خاص خود را در سر داشته و به دنبال پیشبرد اهداف مستقل خود در عرصه سیاست خارجی است. این کشور نیز آرزوی تبدیل شدن به قدرت جهانی واحد و مستقل را دارد.

با این همه دلیل دلبستگی داسیلوا به ایران هیچ کدام از این حرف ها و حدیث ها نیست. در بحث معاملات تجاری میان دو کشور، معامله ای 10 میلیارد دلاری به چشم می‌خورد. معادله‌ای که کالای آن شکر است. برزیل بزرگترین تولید کننده شکر است. در سال جاری این کشور شاهد رشد روزافزون تولید بود. البته با توجه به بحران‌های اقتصادی قیمت شکر در بازار جهانی با افول روبه رو شد. تنها راه باقی‌مانده برای برزیلی‌ها تولید اتانول بود.

برزیل در حال حاضر بزرگ‌ترین تولید کننده اتانول در سطح جهانی است. میزان تولید اتانول در این کشور در سال جاری شاهد رشد نوزده درصدی بوده است. تهران نیز در این میان به اتانول تولیدی برزیل نیاز دارد. ایران یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان نفت در عرصه جهانی است اما از توانایی لازم برای پالایش آن برخوردار نیست. در چنین شرایطی دومین صادر کننده نفت برای برخورداری از بنزین به کشورهایی که این صنعت را در چنته دارند نیازمند است. این در حالی‌ست که کنگره ایالات متحده به دنبال تصویب قانونی است که بر اساس آن فروش بنزین به ایران ممنوع شود.

تهران نیز به طرق مختلف مخالفت خود را با این تحریم ها نشان داده است. ایران تلاش‌های بسیاری را برای اتکا به خود در این حوزه متحمل شده است با این وجود هنوز هم برزیل بهترین گزینه‌ای است که می‌تواند سوخت مورد نیاز تهران را تامین کند. برزیل اما می‌تواند به راحتی سوخت مورد نیاز ایران را در اختیار این کشور قرار دهد. در چنین شرایطی است که بازی دو سر سود معامله با ایران برای برزیلی‌ها بسیار بیش از همجواری با ایالات متحده حائز اهمیت است. برزیلی‌ها برای اصرار خود در راستای دوستی با ایران تعرفه‌های بالای وارده بر کالاهای خود جهت فروش در ایالات متحده را بهانه می‌کنند. برزیل چه در دوران جورج بوش و چه در یک سال اخیر تحت حاکمیت باراک اوباما درخواست این کشورها برای رفع تعرفه ها علیه کلاهای خود را رد کرده است.