ايران عضو شانگهاى مى‌شود يا نه؟
دیپلماسی ایرانی: ایران چهار سال پیش تقاضای عضویت در سازمان همکاری‌های شانگهای را کرد. در نشست آتی این سازمان عضویت ایران یکی از موضوع‌های اصلی خواهد بود. برخی ناظران معتقدند، عضویت ایران به بسیاری مسائل بستگی دارد.
در سازمان شانگهای روسيه، چين، قزاقستان، قرقيزستان، تاجيکستان و ازبکستان عضو هستند. هند، ايران، پاکستان و مغولستان کشورهای ناظر به شمار می‌روند. دبیرکل سازمان همکاری‌های شانگهای اعلام کرده است، عضویت ایران را در این سازمان بررسی خواهد کرد. درموقعیت کنونی شانس ایران برای عضویت در این سازمان چگونه است و چرا تابه حال ایران مورد پذیرش قرار نگرفته است؟
به گزارش دویچه وله، کارشناسان معتقدند که این سازمان درخواست ایران را حداقل در حد ناظر پذیرفته است. ولی یکی از دلایل اصلی عدم قبول ایران به نظر کارشناسان بیم روسیه و چین از حضور ایران به عنوان یک قدرت منطقه‌ای در این سازمان است.
همچنین ایران سالهاست روابط تیره‌ای با کشورهای غربی و به ویژه امریکا دارد. اما کشورهای عضو سازمان شانگهای تمایلی به تیره کردن روابط خود با کشورهای غربی ندارند.
ناظران غربی سازمان همکاری شانگهای را جایگزینی برای پیمان نظامی سابق ورشو تلقی می‌کنند. با سقوط بلوک شرق روسیه و چهار کشور آسیای مرکزی در این سازمان عضو شدند.
به نظر برخی از کارشناسان چینی هم تاسیس این سازمان به منظور مقابله با نفوذ امریکا در منطقه بوده است. چین به نظر این کارشناسان، کوشش دارد از طریق سازمان همکاری‌های شانگهای نفوذ سیاسی خود را نیز گسترش دهد.
آلکساندر راهر کارشناس شورای روابط خارجی آلمان هم سازمان شانگهای را بلوک پرقدرت منطقه‌ای می‌داند. وی معتقد است چین با همکاری با روسیه قادر است سیاست‌های ضد امریکایی در منطقه را نیز پیش ببرد. ولی این کارشناس هم تائید می‌کند که در موقعیت کنونی چین و روسیه با عضویت ایران مخالفت خواهند کرد.
روسیه و چین که در سازمان شانگهای نقش تعیین کننده‌ای دارند، از سویی با تحریم‌های شدید اقتصادی غرب علیه ایران مخالف کرده‌‌اند. از سوی دیگر با عضویت ایران در سازمان شانگهای هم مخالفت می‌کنند. برخی از کارشناسان این نظر را هم طرح می‌کنند که ایران به ابزاری در دست چین و روسیه برای امتیاز گرفتن این کشورها از امریکا تبدیل شده است.
چین و روسیه تا حدی از ایران در سازمان‌های بین‌المللی دفاع کردند، ولی باید توجه کرد که هر دو کشور به تمامی قطعنامه‌هایی که علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل صادر شده، رای مثبت داده‌اند. مخالفت ایران با امریکا به نوعی سبب تقویت چین و روسیه در منطقه می‌شود.
یکی از دلایل پیدایش سازمان شانگهای برقراری ثبات در منطقه و در کشورهای عضو این سازمان است.
تقاضای ایران در دوره نخست ریاست جمهوری احمدی‌نژاد مطرح شد. تا به حال از کشورهای عضو این سازمان فقط تاجیکستان با عضویت ایران رسما موافقت کرده است و نقش ایران فقط به صورت ناظر محفوظ مانده است.
پس از چهار سال تقاضای رسمی ایران برای عضویت در سازمان شانگهای و شرکت در اجلاسیه‌های سالانه سران این سازمان، بالاخره در نشست آتی این سازمان عضویت ایران یکی از موضوع‌های اصلی این نشست خواهد بود.
نظر شما :