رایزنی‌های اقتصادی ایران در اوج بی اعتمادی

اسفندیار رحیم مشایی، رئیس دفتر رئیس جمهور و جانشین رئیس جمهور در شورای عالی امور ایرانیان راهی سوئیس شد و منوچهر متکی راهی استانبول. هر دو مقام ایرانی در راستای رایزنی‌های اقتصادی و تلاش در جلب و توسعه سرمایه گذاری خارجی راهی این سفرها شد‌ه‌اند.

گفته می‌شود در سوئیس نمایشگاه اقتصادی برپاست که قرار است در این نمایشگاه پروژه شهر دریایی خلیج فارس مطرح شود. به گفته سید محمد تقی هاشیمان مدیرعامل شهر دریایی خلیج فارس، این پروژه یک پروژه بزرگ ملی است که در شمال غربی جزیره کیش اجرا می‌شود و سال گذشته در روز ملی خلیج فارس با حضور محمود احمدی نژاد رییس جمهوری ایران معرفی شد.

در این پروژه دو شرکت مهندسی مالزیایی و با مشارکت شرکت‌های ایرانی فعالیت دارند و حالا قرار است که در نمایشگاه اقتصادی سوئیس معرفی شود. به نظر می‌رسد شرکت ایران در این نمایشگاه البته به عنوان میهمان ویژه در راستای تلاش مسئولین این پروژه در جلب سرمایه گذای خارجی برای ادامه کار پروژه باشد. حضور مشایی در این نمایشگاه برای نشان دادن عزم دولت در جذب سرمایه‌گذاری خارجی است اما این تلاش‌ها در شرایطی انجام می‌شود که سایه بی اعتمادی کامل بر شرکت‌ها، بانک‌ها و موسسات بزرگ اقتصادی و تجاری و حتی انرژی جهان در انجام مبادله با ایران گسترده شده است. حتی گفته می‌شود که به مرور تاثیرات تحریم‌های گذشته در مورد ایران خودنمایی می‌کند و با افزایش درصد ریسک اقتصادی برای سرمایه‌گذاری در کشور، شرکت‌های بیمه جهان مایلی به حمایت از سرمایه گذارنی که در ایران قصد فعالیت دارند، نشان نمی‌دهند.

با این وجود مشایی در ژنو گفت:"امنیت سرمایه گذاری در ایران و سود سرمایه‌گذاری توسط بانک مرکزی ثبت و تضمین خواهد شد. " وی با این اظهارات تلاش می‌کند نظر مثبت سرمایه گذران خارجی را برای فعالیت در ایران جلب کرده و آنها را تشویق به حضور در بازار ایران کند.

از سوی دیگر وزیر امور خارجه کشورمان نیز متکی به عنوان مسئول دستگاه دیپلماسی و فردی که می‌تواند در مجامع مختلف از رایزنی‌های سیاسی برای تقویت زمینه‌های مناسبات اقتصادی ایران و کشورهای مختلف استفاده کند نیز این بار برای شرکت در کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکیه راهی استانبول است.

به گفته رایزن اقتصادی ایران در ترکیه در این سفر نمایندگان وزارتخانه‌های بازرگانی، نفت‌، راه و ترابری و صنایع و معاون و مدیرکل اقتصادی وزارت امور خارجه متکی را همراهی می‌کنند و طی این کمیسیون تلاش می‌شود که راهکارهای تسریع کننده همکاری‌های اقتصادی دو کشور تقویت شود.

فارغ از نوع روابطی که ترکیه در ابعاد سیاسی و اقتصادی با ایران دارد، دیگر کشورهای منطقه هم سطوحی از روابط و تبادلات اقتصادی را با ایران در شرایط کنونی همچنان حفظ کرده‌اند اما اهمیت تاثیر فضای منفی شکل گرفته علیه ایران در سطح بین المللی را می‌توان در روابط اقتصادی ایران و کشورهای اروپایی و موسسات بزرگ مالی و تجاری و نرخ‌های در حال افزایش شرکت‌ها و فرایندهای واسطه میان ایران و مراکز مختلف اقتصادی شاهد بود.

در این شرایط کشورهایی چون ترکیه و شهرهایی مانند دوبی بیشترین سود را از مسیر واسطه‌گری میان ایران و برخی کشورهای دیگر نصیب خود می‌کنند و این در حالی است که بسیاری از پروژه‌های بزرگ کشور بویژه در بخش انرژی و صنایع مرتبط با آن شاهد خروج تدریجی شرکت‌های خارجی از ادامه کارشان در ایران هستند.

به این ترتیب هرچند رایزنی‌های اقتصادی مقامات ایرانی در کنار امیدهایی که آنها به آینده اقتصادی ایران در منطقه و توسعه روابط با کشورهای مختلف دارند همچنان ادامه دار است اما واقعیت را باید در نزول بیش از بیش مناسبات اقتصادی ایران با کشورهای تاثیرگذار و به تبع موسسات تاثیرپذیر از ین کشورها دید. این مساله نیاز به بررسی دقیق و بازنگری در سیاست‌های ایران در بخش روابط خارجی دارد.