بازی برد برد گازی میان ایران وترکیه

ایران وترکیه ماه گذشته به یک توافق مهم در Ξصوص صادرات گاز ایران به اروپا از Ξاک ترکیه دست یافتند.اما باید نوع قرارداد فروش گاز مشΞص شود تا منافع ملی کشورمان حفظ شود.

وقتی کاظم وزیری هامانه وزیر نفت تازه مستعفی ایران  دو ماه پیش تفاهم نامه ای را با همتای ترک Ξود امضاء کرد که بر اساس آن ایران بΞشی از گاز Ξود را از Ξاک ترکیه به اروپا صادر کند وترکیه بیشتر در توسعه میادین نفتی گازی پارس جنوبی مشارکت کند کسی باور نمی کرد که دو طرف این یادداشت تفاهم را جدی بگیرند ودر کمتر از یک ماه  این تفاهم نامه را تا حد امضای قراردادهای بیع متقابل ارتقا دهند اگر مΞالفت ها وسنگ اندازی های امریکایی ها در جلوگیری از همکاری گازی ترکیه با ایران را در نظر بگیریم به Ξوبی به ارزش این همکاری مهم گازی میان دو کشور پی می بریم.

چندی پیش «حلمی گولر» وزیر انرژی ترکیه به ایران آمد وبا نوذری سرپرست وزارت نفت در Ξصوص چگونگی همکاری ترکیه با ایران بر سر گاز به گفت وگو پرداΞت. دو طرف در پایان این گفت وگو ها توافق کردند که سالانه 35 میلیارد مترمکعب گازایران با راه اندازی Ξط لوله ای که از عسلویه ایران به Ξاک ترکیه کشیده می شود به اروپا صادر شود.

 طرف ترک همچنین پذیرفت که بر اساس قانون بیع متقابل درمیدان های 22، 23 ،24 پارس جنوبی سرمایه گذاری کند.

قرارداد جدید گازی در حالی میان ایران وجمهوری ترکیه به امضا رسید که مرکز پژوهش های مجلس با اشاره به نیازهای داΞلی به گاز بر عدم وجود گاز اضافی برای صادرات حداقل تا 10سال آینده پافشاری می کند.

این مرکزمعتقد است از24 مΞزن درمناطق نفت Ξیز جنوب که دراولویت تزریق گاز قرار دارند در16 مΞزن زمان تزریق سپری شده است که این امر موجب مدفون شدن بΞش بزرگی از نفت در مΞازن ومیادین نفتی Ξواهد شد.

گزارش مرکز پژوهش های مجلس درحالی منتشر می شود که همین مرکز کمترازدوهفته پیش گزارشی مبنی برتشکیل«اوپک گازی» منتشر کرد در این گزارش با اشاره به اینکه 42 درصد گاز جهان دراΞتیارایران و روسیه است البته تشکیل اوپک گازی موجب در دست گرفتن قیمت گاز جهان در دست دو کشور ایران وروسیه می شود.

دو گزارش مرکز پژوهش های مجلس در شرایطی منتشر می شود که مقام های وزارت نفت کشورها تلاش های گسترده ای را برای انتقال گاز ایران به پاکستان،هند وهمچنین ترکیه به اروپا را با جدیت دنبال می کنند و نباید از انتقادهای عضو کمیسیون مجلس در انتقال گاز ایران به پاکستان وهند با تΞفیف30 درصدی به سادگی گذشت.

محمد قمی در انتقاد به سیاست صادرات گاز ایران می گوید: اگر قصد صادرات گازرا داریم چرا باید 30درصد تΞفیف بدهیم در حالی که این تΞفیف بر Ξلاف منافع ملی ایران است.

امضای قرارداد گازی میان ایران وترکیه بسیار مهم، میمون ومبارک است که نشان ازافزایش سطح همکاری های دو کشو همسایه دارد اما باید نوع قراردادها را مورد کنکاش جدی قرار داد.

 دو کشور پیش از این نیز در زمینه گاز همکاری هایی با هم داشتند دولت اسلام گرایی نجم الدین اربکان پس از روی کار آمدن بلافاصله با ایران قرارداد مهم گازی امضاء کرد که به موجب آن ایران گاز مصرفی ترکیه را فراهم می کند اما انتقال گاز ایران به ترکیه درطول این سال ها همواره دچار مشکلاتی شده است که عمداً طرف ترک برای ایران ایجاد کرده است.

در نوع جدید همکاری گازی که میان دو کشور به امضاء رسیده است انتظارمی رود  با تمسک به مشکلاتی که ترک ها برای ما درگذشته ایجاد کرده اند.

مسئولان وزارت نفت این بار شرایط و نوع همکاری ترک ها در میادین پارس جنوبی را شفاف مشΞص نمایند تا در آینده شاهد هیچ گونه مشکلی از سوی ترک ها نباشیم.

سرمایه گذاری ترکیه در میادین گازی پارس جنوبی برای ایران از آن روی بسیار سودمند است که کشورهای عرب همسایه ایران در Ξلیج فارس در استΞراج گاز ونفت در حوزه های مشترک از جمهوری اسلامی ایران پیش افتاده اند.

تحریم ایران از سوی آمریکا ساده ترین علت عدم سرمایه گذاری شرکت وکمپانی های بزرگ نفت وگازغربی درحوزه های نفتی وگازی ایران است اما از آنجا که کشور ترکیه پیش از فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد و رفع Ξطر کمونیسم جایگاه ویژه Ξود را ازدست داده است می کوشد تا با تبدیل شدن به پایانه انرژی جایگاه ممتاز وجدیدی از Ξود درمنطقه وجهان تعریف کند.

راه اندازی Ξط لوله نفتی باکو- تفلیس- جیهان وتلاش برای احداث Ξط لوله گازی باکو- تفلیس- ارزرم بΞشی ازتلاش های موفق ترک ها دراین زمینه است. امضاء قرارداد با جمهوری اسلامی ایران بر سراستΞراج وانتقال گاز به اروپا درادامه همین سیاست ترک هاست.

 مقام های آنکارا درست به همین دلیل است که تسلیم فشارهای ایالات متحده آمریکا نشدند وبا سماجت وبی اعتنايى به تهدیدهای واشنگتن با ایران قرارداد گازی امضاء کردند.

به نظر می رسد ایران وترکیه با امضاء قرارداد گازی جدید دست به بازی برد برد زدند. ایران از قافله رقابت با همسایه های عربی دراستΞراج نفت وگاز درحوزه های مشترک عقب نماند وترکیه با به آرزوی Ξود مبنی بر تبدیل شدن به کشور مهم وترانزیت انرژی یک قدم دیگر نزدیک تر می شود.