سفرهاى ديپلماتيک منطقه‌اى و بارقه‌هاى اميد براى مذاکرات صلح خاورميانه
دیپلماسی ایرانی: پیشنهاد امریکا و اسرائیل برای صلح که گفته می‌شود در صورت مثمر ثمر بودن فلسطین و اسرائیل ظرف دو سال آینده به صلح می‌رسند، منطقه را به سفرهای دیپلماتیک منظم عربی تبدیل کرده است. سعود الفیصل وزیر امور خارجه عربستان سعودی به دمشق سفر کرد، عمرو موسی راهی ریاض شد، ملک عبدالله پادشاه اردن به دیدار پادشاه عربستان رفت، محمود عباس به کویت آمد و مصر نیز میزبان مقام‌های ارشد کشورهای مختلف عربی است.
این در حالی است که هنوز مفاد پیشنهادی امریکا و اسرائیل برای از سرگیری مذاکرات صلح خاورمیانه و به نتیجه رسیدن آن منتشر نشده است.
در همین حال سفر خالد مشعل به عربستان سعودی که مقدمه‌ای برای آشتی دو جنبش فتح و حماس تعبیر شد نیز به خوش‌بینی‌ها برای کاسته شدن از بحران خاورمیانه کمک کرده است.
سعود الفیصل وزير امور خارجه عربستان در ديدار با بشار اسد رئيس جمهوری سوريه بر ضرورت تحقق آشتى ملى فلسطين و همکارى‌هاى جدى کشورهاى عربى تاکيد کرد. وى که پس از ديدار با رهبران مصر به سوريه سفر کرده در ديدار با بشار اسد رئيس جمهوری اين کشور به بررسى آخرين تحولات جهان عرب پرداخت.
چالش‌هاى موجود در جهان عرب به ويژه اوضاع فلسطين و يمن از مهمترين موضوعات مورد بحث در اين نشست بود و دو طرف بر تمايل کشورهايشان برای حفظ وحدت ارضى، ثبات و حاکميت يمن تاکيد کرده و تحقق آشتى ملى فلسطين را ضرورى دانستند.
رئيس جمهوری سوريه نيز حمايت کشورش را از هر گونه تلاش که در ايجاد راهکارى براى تضمين وحدت ملى فلسطين صورت گيرد، اعلام کرد.
سعود الفيصل پس از اين ديدار که با حضور وليد معلم وزير امور خارجه، بثينه شعبان مشاور سياسى و رسانه‌اى رئيس جمهوری سوریه، فيصل مقداد معاون وزير امور خارجه، قائم مقام وزارت امور خارجه عربستان و سفير اين کشور در دمشق برگزار شد، تاکيد کرد که نامه ملک عبدالله بن عبدالعزيز پادشاه عربستان را به بشار اسد ابلاغ کرده است.
وى در این باره گفت: «اين نامه به اوضاع حاکم بر منطقه و راهکارهاى موجود براى تحکيم همکارى‌هاى عربى برای حل و فصل مشکلات منطقه پرداخته است.»
وی همچنین گفت: «در ديدار با رئيس جمهوری سوريه درباره مسائل مهم از جمله فرآيند صلح و مانع تراشى‌هاى اسرائيل در اين فرآيند گفت‌وگو کرديم.»
فیصل قبل از سفر به دمشق به مصر رفته بود. وی در قاهره در کنفرانس خبرى مشترک با احمد ابوالغيط همتاى مصرى‌اش گفت: «من در ديدار با خالد مشعل رئيس دفتر سياسى جنبش حماس از او خواستم تا براى ما تشريح کند که موضع حماس در قبال مساله فلسطين چيست يعنى اين که آن را يک مساله عربى مى‌داند يا وابسته به طرفى ديگر. خالد مشعل نيز علنا بر هويت عربى جنبش حماس و مساله فلسطين تاکيد کرد.»
در همین حال محمود عباس رئيس تشکيلات خودگردان فلسطين در ديدار با رهبران کويت ضمن بررسى آخرين تحولات منطقه از پيوستن کشورهاى حوزه خليج فارس به تلاش‌هاى ميانجيگرانه مصر برای تحقق آشتى ملى فلسطين استقبال کرد. وی که در چارچوب سفرهاى دوره‌اى‌اش به کشورهاى عربى، منطقه‌اى بعد از مصر و دوحه به کويت سفر کرده با شيخ صباح احمد الصباح امير کويت ديدار کرد. رئيس تشکيلات خودگردان فلسطين امير کويت را در جريان موانع موجود در فرآيند صلح و مذاکرات با اسرائیل قرار داد.
وى در این باره گفت: «مهمترين اقدام در شرايط فعلى توقف شهرک سازى‌ها است و تشکيلات خودگردان فلسطين هيچ گونه شرط از پيش تعيين شده براى ازسرگيرى مذاکرات قرار نداده بلکه اين تشکيلات عمل به تعهدات و توافقنامه‌هاى پيشين را خواستار شده است.»
محمود عباس با تاکيد بر ضرورت لغو محاصره ظالمانه اسرائیل عليه نوار غزه تاکيد کرد که تشکيلات خودگردان فلسطين تمام تلاش خود را براى تحقق اين امر به کار مى‌بندد.
محمود عباس درباره ساخت ديوار فولادى در مرزهاى مصر و غزه نیز گفت: «مصر به دنبال حفظ حاکميت خاکش است و ما مى‌دانيم که مصرى‌ها مردم فلسطين را از مواد اساسى و مايحتاج ضرورى‌شان محروم نمى‌کنند. بنابراين چه دليلى براى وجود تونل‌هاى زيرزمينى وجود دارد؟ ما با حق مصر در حمايت از حاکميتش موافقيم.»
رئيس تشکيلات خودگردان فلسطين درباره عدم تحقق آشتى ملى با جنبش حماس نيز گفت: «من آماده امضاى سند آشتى ملى با حماس هستم و معتقدم که آنها از طريق يک انتخابات شفاف و بى‌نظير در مقایسه با بسيارى از کشورهاى جهان به پارلمان رسيدند و بهتر است که اکنون نيز ما به انتخابات روى آوريم، اما چنانچه آنها خواهان امضاى آشتى ملى نيستند بحث چيز ديگرى است. من اطلاعات موثقى دارم که نشان مى‌دهد حماس با برگزارى انتخابات مخالف است. آنها در گذشته انتخابات را حرام مى‌دانستند اما پس از پيروزى در انتخابات آن را حلال دانستند و اکنون نيز معتقدند که اين انتخابات حرام است. من عملا با اعمال فشارهايى روبه‌رو بودم حتى امريکا از من خواسته بود که سند آشتى ملى را امضا نکنم اما من اين سند را امضا کردم. در نشست کشورهاى عربى در دمشق ديک چنى معاون رئيس جمهوری سابق امريکا از من خواست که وارد روند آشتى ملى با حماس نشوم اما من براى تحقق اين هدف پافشارى کردم. کشورهاى حوزه خليج (فارس) خواهان تعامل و همکارى با تمامى گروه‌هاى فلسطينى هستند و هر گونه تلاشى که در اين راستا صورت گيرد بايد به تلاش‌هاى مصر بپيوندد.»
وی همچنین تاکید کرد، تمامى کشورهاى عربى و اسلامى پس از عقب نشينى اسرائيل از اراضى اشغال شده عربى به عادى سازى روابط با اسرائيل روى خواهند آورد. براى اعراب سه احتمال در رويارويى با اسرائيل وجود دارد، يکى روى آوردن به جنگ است که اگر خواستند مى‌توانند بجنگند و من به شخصه هرگز نخواهم جنگيد؛ دوم اين که نه صلح و نه جنگ را بپذيرند و وضعيت به روال فعلى باقى بماند؛ گزينه سوم نيز صلح است. من از آنها مى‌خواهم اگر گزينه چهارمى دارند ارائه دهند.
محمود عباس همچنين مدعى شد که جنبش حماس دو بار سعى کرده او را ترور کند. يک بار در مسير غزه به صلاح‌الدين و بار ديگر با کار گذاشتن مواد منفجره در نزديکى منزلش آن هم در شرايطى که از مذاکرات آشتى ملى مکه باز گشته بودند.
وى درباره علت عدم نامزدى مجددش در انتخابات رياست تشکيلات خودگردان فلسطين نیز گفت: «اگر کسى بخواهد تا ابد در تشکيلات خودگردان باقى بماند مصيبت است؛ چنانچه کسى تمايل داشته باشد در جايگاه من در اين سمت بنشيند به او خوشامد مى‌گويم. من يک انسان هستم و راه تحقق صلح را بسته مى‌بينم.»
رئيس تشکيلات خودگردان فلسطين پيش از اين نيز در سفر به قطر با مقام‌هاى اين کشور درباره راهکارهاى موجود براى ازسرگيرى مذاکرات صلح گفت‌وگو کرده بود. محمود عباس در دوحه بار ديگر مخالفت خود را با ازسرگيرى مذاکرات صلح پيش از توقف کامل شهرک سازى‌هاى اسرائیل اعلام کرده بود.
قرار است محمود عباس پس از کویت به دعوت رسمى عبدالله گل رئيس جمهوری ترکيه به اين کشور سفر کند. کاخ رياست جمهورى ترکيه در بيانيه‌اى اعلام کرد، محمود عباس در اين سفر دو روزه با رئيس جمهور ترکيه درباره روابط دو جانبه و راهکارهاى موجود براى احياى فرآيند صلح خاورميانه گفت‌وگو مى‌کند.
از سوی دیگر عمرو موسی دبير کل اتحاديه عرب نیز از روز چهارشنبه عازم عربستان شد. وی در جمع خبرنگاران در قاهره گفت: «امروز در سفر به عربستان با مسئولان بلندپايه اين کشور درباره تلاش‌هاى در حال جريان براى ازسرگيرى مذاکرات صلح و توقف جنگ يمن پس از اعلام آمادگى حوثى‌ها براى پذيرش طرح و مذاکره با رئيس جمهوری يمن گفت‌وگو مى‌کنم. هدف از اين سفر گفت‌وگو درباره اوضاع کشورهاى عربى و فرآيند صلح است اما تحولات يمن نيز يکى از مهمترين موضوعات مورد بحث در سفرم به عربستان يا هر گونه مذاکرات عربى ديگر خواهد بود.»
وی در پاسخ به اين سئوال که آيا افقى براى احياى فرآيند صلح خاورميانه با توجه به تلاش‌هاى در حال جريان براى پيشبرد فرآيند صلح وجود دارد يا خير؟ گفت: «اميدواريم که چنين امرى محقق شود، ما نيز در انتظار نتيجه اين رايزنى‌ها و تلاش‌هاى گسترده هستيم و تلاش‌هاى ديپلماتيک و سياسى موجود را با اهتمامى ويژه دنبال مى‌کنيم. در همين راستا طى روزهاى آينده با تعدادى از وزيران اروپايى نیز ديدار خواهیم کرد.»
وى با اشاره به سفر روز يکشنبه آينده‌اش به نيويورک گفت: «در اين سفر در نشست سازمان‌هاى بين‌المللى و منطقه‌اى برای بررسى تحولات بين‌المللى و مشکلات منطقه‌اى که بنا به دعوت بان کى مون دبيرکل سازمان ملل متحد برگزار مى‌شود، شرکت مى‌کنم.»
به نوشته روزنامه الشرق الاوسط، وى همچنين از احتمال برگزارى نشست قريب‌الوقوع وزيران امور خارجه اتحاديه عرب براى بررسى تحولات موجود پس از روشن شدن برخى امور خبر داد و گفت: «با توجه به نتايج اين رايزنى‌ها موضع‌گيرى‌ها در حمايت از موضع‌گيرى فلسطين روشن خواهد شد.»
نظر شما :