روزهای خونین عراق به نفع کیست؟

۲۸ آذر ۱۳۸۸ | ۱۳:۲۱ کد : ۶۴۸۲ اخبار اصلی
نویسنده خبر: على موسوى خلخالى
پس از دو انفجار خونین تابستان و اوایل پاییز که موفقیت و صلاحیت مالکی و دستگاه امنیتی تحت کنترلش را زیر سئوال برد، این بار انفجارهای خونین بغداد به اندازه‌ای برای مالکی گران تمام شد که وی را به پارلمان کشاند و وزرای کشور و امنیتش را به جایگاه استیضاح آورد.
روزهای خونین عراق به نفع کیست؟

انفجارهای عراق بسیار بحث‌برانگیز شده است. گویا امنیت عراق مجددا به مخاطره افتاده است. پس از دو انفجار خونین تابستان و اوایل پاییز که موفقیت و صلاحیت مالکی و دستگاه امنیتی تحت کنترلش را زیر سئوال برد، این بار انفجارهای خونین بغداد به اندازه‌ای برای مالکی گران تمام شد که وی را به پارلمان کشاند و وزرای کشور و امنیتش را به جایگاه استیضاح آورد.

این که چه کسی پشت این حملات تروریستی قرار دارد، چه جریان‌ها یا کشورهایی از آن حمایت می‌کنند و عاملان و مسببان این حادثه چه اهدافی را دنبال می‌کنند مهمترین پرسش‌هایی است که این روزها نمایندگان مجلس عراق و ناظران مسائل این کشور را به خود مشغول کرده است.

پر واضح است که بعثی‌ها مسبب اصلی این جریان هستند. کسانی که تمام تلاش و هم خود را به کار گرفته‌اند تا نظام جدید عراق را به هر قیمتی که شده سرنگون کنند و بر انتخابات پیش روی عراق بیشترین تاثیر را به نفع خود بگذارند. سید محسن حکیم مشاور رئیس مجلس اعلای اسلامی عراق و نماینده این مجلس در ایران در این باره می‌گوید: «رفتار دولت در برابر بعثی‌ها کاملا غلط است. بعثی‌ها به دنبال دستیابی به قدرت به هر قیمتی هستند. آنها برای انتخابات خود را آماده کرده‌اند و حتی بیم آن می‌رود که با استفاده از کوچکترین فرصت دست به کودتا در کشور بزنند.»

نخستین پرسش این است که چرا دولت عراق را مقصر این فعالیت‌های تروریستی می‌دانند؟ به گفته نمایندگان مجلس عراق و مقامات عراقی بعثی‌ها بیش از پیش در نظام عراق نفوذ کرده‌اند. آنها در سایه اصلاح قانون پاکسازی بعثی‌ها و اغماض نوری مالکی توانسته‌اند در ارکان نظام عراق نفوذ کنند. به ویژه در سازمان‌های امنیتی، دفاع و وزارت کشور که حیات عراق را به دست دارند.

شیخ جلال الدین صغیر نماینده مجلس عراق و از اعضای ارشد مجلس اعلا به هنگام استیضاح وزرای کشور و امنیت در پارلمان عراق گفت: «ملت عراق بدانید بیش از 32 هزار بعثی در وزارت‌خانه‌های حساس کشور از جمله سازمان‌های امنیتی، وزارت کشور و وزارت دفاع نفوذ کرده‌اند و مشغول به کار هستند.»

منتقدان دولت عراق شخص نوری مالکی را مسئول این نفوذ می‌دانند چرا که وی برای برهه‌ای تلاش می‌کرده بعثی‌ها را به سمت خود جذب کند و بدین ترتیب وزنه سیاسی خود را در برابر رقبای دیگرش تقویت کند.

پرسش دیگر این است که بعثی‌ها از کجا در عراق نفوذ کرده‌اند؟ جاسم العبیدی وزیر امنیت عراق درباره این که این تروریست‌ها از کجا وارد عراق می‌شوند، گفت: «بر اساس اسناد که ما به دست آورده‌ایم جنگ‌افزارهای نظامی و افراد وابسته به حزب بعث از سوریه وارد خاک عراق می‌شوند. این ادوات همگی ساخت روسیه هستند و به طور قاچاق از مرز سوریه به داخل عراق وارد می‌شوند.»

دو روز پس از این اظهارات دیوید پترائوس فرمانده نیروهای امریکایی در خاورمیانه و آسیا مرکزی در یک کنفرانس خبری گفت: «عزت ابراهیم الدوری رئیس حزب بعث که رهبری حملات تروریستی عراق را بر عهده دارد در سوریه به سر می‌برد و در این کشور آزادانه در حال گشت و گذار است.»

وی همچنین گفت: «عبور شورشیان و ادوات نظامی از سوریه به عراق کاهش یافته اما این به آن معنا نیست که دولت سوریه برای جلوگیری از عبور غیر قانونی این افراد و این جنگ‌افزارها همکاری می‌کند بلکه بر عکس این دولت عراق است که امنیت مرزهای خود با سوریه را به شدت افزایش داده است.»

هم‌زمان با این اظهارات رسانه‌های عراقی خبر دادند که یک تونل زیر زمینی که برای جابه‌جایی سلاح و مهمات از سوریه به عراق حفر شده را در مرز سوریه – عراق کشف کرده‌اند.

آیا سوریه پشت این وقایع تروریستی قرار دارد؟ در انفجار تابستان گذشته که به یکشنبه خونین معروف شد، برخی مقامات عراقی خبر دادند که بشار اسد رئیس جمهوری سوریه به طور غیر مستقیم به عراقی‌ها خبر داده که کنترل بر بعثی‌ها چندان در اختیار او نیست. چرا که غالب اعضای حزب بعث سوریه را سنی‌ها تشکیل می دهند و آنها به دنبال حفظ رابطه با بعثی‌های عراقی و حمایت از آنها هستند. اما چه کسانی پشت این بعثی‌ها قرار گرفته‌اند. آنچه اکنون مسجل شده، ایالات متحده امریکا و کشورهای عربی از بعثی‌ها حمایت می‌کنند. امریکایی‌ها علنا با بعثی‌ها در کشورهای مختلف عربی از جمله سوریه، یمن و اردن وارد مذاکره شده و قول و قرارهایی با آنها گذاشته‌اند. امریکایی‌ها پس از روی کار آمدن اوباما استراتژی خود را بر خروج سریع از عراق متمرکز کرده و بر این باورند که برای حفظ امنیت عراق و نیروهای خود باید بعثی‌ها را وارد عملیات سیاسی خود کنند. کشورهای عربی نیز از این که با بعثی‌ها رابطه داشته باشند، ابایی ندارند. آنها به شکل علنی از این حزب حمایت می‌کنند. عمرو موسی رئیس اتحادیه عرب هنگامی که در ماه‌های اولیه سال جاری میلادی به عراق سفر کرده بود، علنا از این که دولت مالکی به بعثی‌ها روی خوش نشان داده، استقبال کرد و از نخست‌وزیر عراق بر سر این موضوع تشکر کرد. در مقابل از این که عمار حکیم به شدت از بازگشت بعثی‌ها به قدرت و نظام انتقاد می‌کرد و می‌گفت، جایی برای بعثی‌هایی که دستشان به خون ملت عراق آلوده است، وجود ندارد، به شدت عصبانی و خشمگین شد.

انتخابات عراق یکی از سخت‌ترین تحولات این کشور خواهد بود. پیچ خطرناکی که عبور از آن اجتناب‌ناپذیر و در عین حال تعیین کننده برای خط مشی آینده عراق است.

على موسوى خلخالى

نویسنده خبر

مترجم، روزنامه نگار و معاون سردبیر دیپلماسی ایرانی.

اطلاعات بیشتر


نظر شما :