حلال مشکلات برای میانجی‌گری آمد یا دولتمردی؟

دیپلماسی ایرانی: قبل از انتخابات افغانستان روزنامه نیویورک تایمز نوشت، سفیر پیشین امریکا در افغانستان به عنوان رییس قوه اجرایی دولت کرزی منصوب خواهد شد. این سمت که شاید در ایران معادل سمتی باشد که اسفندیار رحیم مشایی در اختیار دارد، در وهله اول مشروط بر آن است که ریاست جمهوری کرزی تایید شود و توافقات میان او و دولت امریکا به اجرا درآید.

از آن روز تا حالا مقام های افغان در کابل این شایعه را رد کرده و می گویند که تا کنون در مورد گماشتن فردی برای چنین پست قدرتمندی صبحت نشده است.

در صورت کسب این سمت توسط خلیل زاد، او اختیاراتی در حد یک نخست وزیر یا صدراعظم خواهد داشت و به این ترتیب، چالش های امریکا با کرزی بر سر مسائل نظامی و امنیتی به حداقل خواهد رسید.

این گمانه زمانی قوت بیشتری گرفت که گوردن براون نخست وزیر بریتانیا نیز خواهان ایجاد یک پست تازه به نام ریاست قوه اجراییه در ساختار دولتی افغانستان شده بود.

در این میان بسیاری از منتقدان دولت داد برآوردند که تعیین یک امریکایی به عنوان مقامی بلندپایه در اداره افغانستان خطرناک است و این موضوع، دولت افغانستان و به ویژه جایگاه رییس جمهوری و رای مردم را زیر سوال می برد.

اکنون با پشت سر گذاشتن انتخابات، خلیلزاد در تازه ترین اظهارنظر درباره انتخابات افغانستان گفته است: "قصد دارم نگرانی های به وجود آمده در مورد حساسیت های پس از انتخابات را پس از گفتگو با جریان های سیاسی به خصوص کاندیداها مرتفع کنم."

او که چند روز است وارد کابل شده، از ایفای نقش جدید خود در افغانستان به عنوان میانجی میان گروه ها خبر داده است ولی تاکید کرده که هیچ ماموریت رسمی در افغانستان ندارد. او گفته است که تنها قصد دارد با استفاده از تجربه های گذشته اش در افغانستان، در حل مشکلات موجود کمک کند و نگرانی های به وجود آمده در مورد حساسیت های پس از انتخابات را پس از گفتگو با جریان های سیاسی بررسی کند.

خلیلزاد 52 ساله که‌ در واشنگتن‌ از او به‌ عنوان‌ حلال‌ مشکلات‌ ياد مى‌شود، با لحنی که معمولا بزرگان و ریش سفیدان اتخاذ می کنند گفته است: ما باید هرطور شده از انتخابات سربلند بیرون بیاییم چون در غیر این صورت دنیا تصور خواهد کرد که افغانستان رهبریت کافی را برای فائق آمدن بر مشکلات ندارد.

برخی کارشناسان سیاسی افغانستان بر این باورند که امریکا قصد دارد با تعیین خلیلزاد به جای ریچارد هالبروک، بتواند مسائل به وجود آمده بین پاکستان و امریکا را در مورد قضایای افغانستان حل و فصل کند. اما گمانه های مربوط به حضور این چهره سیاسی در دولت آتی حامد کرزی همچنان مطرح است و منتفی نیست.

این حلال مشکلات که پشتون است و به زبان افغان‌ها صحبت مى‌کند، سابقه سیاسی چندین ساله از زمان حمله شوروی و حکومت طالبان در افغانستان دارد و در تحکیم دولت کرزی نیز نقش اساسی داشته است.