اختلاف جدید آمریکا و البرادعی بر سر ایران
گزارش یادشده که روز پنجشنبه، ۳۰ اوت، از سوی محمد البرادعی، مدیرکل به شورای حکام آژانس ارائه شد، می‌افزاید: در نطنز ۱۲ آبشار ۱۶۴ تایی غنی سازی اورانیوم تا روز ۱۹ اوت با تزریق هگزافلوراید اورانیوم فعالیت می کرد‌ه‌اند و چهار آبشار دیگر نیز در مرحله آزمایش یا در دست ساخت هستند.
محمد البرادعی در اظهارات خود پیرامون توافق اخیر با تهران گفت:"این اولین بار است که ایران حاضر شده است با اطمینان در مورد موضوعات مهمی که بحث شده بود، بحث کند. این گام مهمی است."
بدین ترتیب برخی از ناظران معتقدند که توافق اخیر میان تهران و آژانس را باید فصلی جدید از همکاری های مفید میان دو طرف و ضربه ای کاری به برنامه های واشنگتن در راستای اعمال تحریم های جدید علیه ایران قلمداد کرد.
به ادعای آژآنس ادامه غنی‌سازی اورانیوم در نطنز در تناقض با دو قطعنامه سازمان ملل است که در آنها از ایران خواسته شده تا این گونه فعالیت‌ها را به حال تعلیق درآورد. با این همه، بنا به گزارش البرادعی، ایران در ماه‌های اخیر، در زمینه‌های دیگرهمکاری خود با آژانس را تشدید کرده است.
ايران و آژانس بين‌المللى انرژى اتمى روز دوشنبه بر اساس توافقات اخیر، طرحى را منتشر کردند که جدول زمانى همکارى بين آن دو با هدف حل مسائلى که چهار سال مورد تحقيق و بررسى قرار داشتند را نشان مى‌داد.
مقامات آژانس اين جدول زمانى را دستاوردى در زمينه ايران دانسته‌اند، اما چندين کشور غربى از جمله آمريکا و فرانسه و برخى کارشناسان عالى رتبه کنترل تسليحات از اين توافقنامه ايراد گرفته و آن را استراتژى جديد و خطرناک ايران براى طول دادن روند پاسخگويى به سوالات و اجتناب از تنبيهات بيشتر شوراى امنيت سازمان ملل خواندند.
برخی از مقامات دولت آمریکا توافق البرادعی با ایران را مورد انتقاد قرار داده و گفته اند که وی خارج مسئولیت های خود در آژانس که بخشی از سازمان ملل است، عمل کرده و به طور مستقل با ایران به توافق رسیده است.
این انتقادها باعث شده است که باردیگر البرادعی در تقابل جدی با جورج بوش قرار بگیرد. کاخ سفید در سال 2003، زمانی که البرادعی گزارش داد هیچ مدرکی دال بر از سرگیری برنامه های هسته ای در عراق نیست، به شدت از وی انتقاد کرد.
بعدها واشنگتن تلاش کرد تا در حالی که البرادعی به تازگی جایزه صلح نوبل را از آن خود کرده بود، به خاطر این گزارش از نامزدی مجدد وی برای تکیه زدن به کرسی ریاست آژانس انرژی اتمی جلوگیری کند.
اما در حال حاضر به نظر می رسد که تحرکات واشنگتن علیه البرادعی از سطح انتقادات لفظی بالاتر نرود، زیرا هم اکنون کاخ سفید بیش از هر زمانی در گذشته به این دیپلمات مصری نیاز دارد. به این دلیل که یافته های آژآنس خمیر مایه اصلی پرونده اخیر علیه ایران را تشکیل می دهد.
با این حال برخی از ناظران گفته اند فعاليت ایران با آژانس محدوده و سقفى دارد و فراتر از آژانس قدرت‌هايى هستند که در اين صحنه مشغول به فعاليت هستند و احتمالا بر روى تشديد فشارهاى اقتصادى در چارچوب قطعنامه‌ى سوم شوراى امنيت کار خواهند کرد.
این ملاحضات باعث شده است که عده ای از تحلیلگران اعلام کنند به رغم آنکه گزارش البرادعى درباره ايران نکات مثبت و رو به جلویی در زمينه حل مسايل باقى‌مانده دارد، اما اين گزارش تاثير محدود و کمى بر فضاى شوراى امنيت خواهد داشت.
از مواضع کشورهاى فرانسه، آمريکا و انگليس به نظر مى‌آيد که آنها جداى از مذاکرات و توافقات ايران و آژانس يک روند جداگانه مبتنى بر اعمال فشار بر ايران را تعقيب مى‌کنند. بدین ترتیب پیشرفت تازه در مناسبات ایران با آژانس و شکاف اخیر میان البرادعی و کشورهای طرفدار تحریم های بیشتر را فقط می توان در چشم انداز جلسات آینده شورای حکام آژانس مورد بررسی قرار داد.
این شورا گزارش البرادعی را در جلسه ادواری آینده آژانس که از ۱۰ سپتامبر آغاز خواهد شد، مورد بررسی قرار خواهد داد. قرار است گروه ۵+۱ نیز در ماه میلادی سپتامبر دوباره شور و مذاکرات خود در باره اقدامات بعدی نسبت به رویکرد هسته‌ای ایران را از سرگیرد.
آژآنس در گزارش اخیر خود ضمن تاکید بر این که ایران به طور چشمگیری با بازرسی ها همکاری داشته، اعلام کرده است که پیرامون پاسخ به سوالاتی درباره برخی از فعالیت های مشکوک هسته ای ایران در گذشته با تهران به توافق رسیده است.
در گزارش مذکور همچنین آمده است که با وجود رشد تلاش های غنی سازی اورانیوم از سوی ایران، نتایج حاصله بسیار کمتر از آن چیزی است که کارشناسان انتظار داشته اند. این تلاش های باعث شده بود که بسیاری از کشورها ایران را به انجام تلاش های تازه برای ساخت سلاح هسته ای متهم کنند.
گزارش یادشده که روز پنجشنبه، ۳۰ اوت، از سوی محمد البرادعی، مدیرکل به شورای حکام آژانس ارائه شد، می‌افزاید: در نطنز ۱۲ آبشار ۱۶۴ تایی غنی سازی اورانیوم تا روز ۱۹ اوت با تزریق هگزافلوراید اورانیوم فعالیت می کرد‌ه‌اند و چهار آبشار دیگر نیز در مرحله آزمایش یا در دست ساخت هستند.
محمد البرادعی در اظهارات خود پیرامون توافق اخیر با تهران گفت:"این اولین بار است که ایران حاضر شده است با اطمینان در مورد موضوعات مهمی که بحث شده بود، بحث کند. این گام مهمی است."
بدین ترتیب برخی از ناظران معتقدند که توافق اخیر میان تهران و آژانس را باید فصلی جدید از همکاری های مفید میان دو طرف و ضربه ای کاری به برنامه های واشنگتن در راستای اعمال تحریم های جدید علیه ایران قلمداد کرد.
به ادعای آژآنس ادامه غنی‌سازی اورانیوم در نطنز در تناقض با دو قطعنامه سازمان ملل است که در آنها از ایران خواسته شده تا این گونه فعالیت‌ها را به حال تعلیق درآورد. با این همه، بنا به گزارش البرادعی، ایران در ماه‌های اخیر، در زمینه‌های دیگرهمکاری خود با آژانس را تشدید کرده است.
ايران و آژانس بين‌المللى انرژى اتمى روز دوشنبه بر اساس توافقات اخیر، طرحى را منتشر کردند که جدول زمانى همکارى بين آن دو با هدف حل مسائلى که چهار سال مورد تحقيق و بررسى قرار داشتند را نشان مى‌داد.
مقامات آژانس اين جدول زمانى را دستاوردى در زمينه ايران دانسته‌اند، اما چندين کشور غربى از جمله آمريکا و فرانسه و برخى کارشناسان عالى رتبه کنترل تسليحات از اين توافقنامه ايراد گرفته و آن را استراتژى جديد و خطرناک ايران براى طول دادن روند پاسخگويى به سوالات و اجتناب از تنبيهات بيشتر شوراى امنيت سازمان ملل خواندند.
برخی از مقامات دولت آمریکا توافق البرادعی با ایران را مورد انتقاد قرار داده و گفته اند که وی خارج مسئولیت های خود در آژانس که بخشی از سازمان ملل است، عمل کرده و به طور مستقل با ایران به توافق رسیده است.
این انتقادها باعث شده است که باردیگر البرادعی در تقابل جدی با جورج بوش قرار بگیرد. کاخ سفید در سال 2003، زمانی که البرادعی گزارش داد هیچ مدرکی دال بر از سرگیری برنامه های هسته ای در عراق نیست، به شدت از وی انتقاد کرد.
بعدها واشنگتن تلاش کرد تا در حالی که البرادعی به تازگی جایزه صلح نوبل را از آن خود کرده بود، به خاطر این گزارش از نامزدی مجدد وی برای تکیه زدن به کرسی ریاست آژانس انرژی اتمی جلوگیری کند.
اما در حال حاضر به نظر می رسد که تحرکات واشنگتن علیه البرادعی از سطح انتقادات لفظی بالاتر نرود، زیرا هم اکنون کاخ سفید بیش از هر زمانی در گذشته به این دیپلمات مصری نیاز دارد. به این دلیل که یافته های آژآنس خمیر مایه اصلی پرونده اخیر علیه ایران را تشکیل می دهد.
با این حال برخی از ناظران گفته اند فعاليت ایران با آژانس محدوده و سقفى دارد و فراتر از آژانس قدرت‌هايى هستند که در اين صحنه مشغول به فعاليت هستند و احتمالا بر روى تشديد فشارهاى اقتصادى در چارچوب قطعنامه‌ى سوم شوراى امنيت کار خواهند کرد.
این ملاحضات باعث شده است که عده ای از تحلیلگران اعلام کنند به رغم آنکه گزارش البرادعى درباره ايران نکات مثبت و رو به جلویی در زمينه حل مسايل باقى‌مانده دارد، اما اين گزارش تاثير محدود و کمى بر فضاى شوراى امنيت خواهد داشت.
از مواضع کشورهاى فرانسه، آمريکا و انگليس به نظر مى‌آيد که آنها جداى از مذاکرات و توافقات ايران و آژانس يک روند جداگانه مبتنى بر اعمال فشار بر ايران را تعقيب مى‌کنند. بدین ترتیب پیشرفت تازه در مناسبات ایران با آژانس و شکاف اخیر میان البرادعی و کشورهای طرفدار تحریم های بیشتر را فقط می توان در چشم انداز جلسات آینده شورای حکام آژانس مورد بررسی قرار داد.
این شورا گزارش البرادعی را در جلسه ادواری آینده آژانس که از ۱۰ سپتامبر آغاز خواهد شد، مورد بررسی قرار خواهد داد. قرار است گروه ۵+۱ نیز در ماه میلادی سپتامبر دوباره شور و مذاکرات خود در باره اقدامات بعدی نسبت به رویکرد هسته‌ای ایران را از سرگیرد.
نظر شما :