آزمونی سخت برای دیپلماسی ایران

محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری ایران بعد از ظهر سه شنبه وارد نیویورک شد تا امروز چهارشنبه در مجمع عمومی سازمان ملل متحد سخنرانی کند. این در حالی است که سفر وی به نیویورک باعث نگرانی مقامات امریکایی شده چراکه معتقدند با شرایط سیاسی جدید ایران پس از انتخابات ریاست جمهوری، احمدی‌نژاد چیز زیادی برای از دست دادن ندارد.

گفتاری از دکتر علی بیگدلی استاد دانشگاه و تحلیل‌گر مسائل سیاست خارجی:
با توجه به مصاحبه آقای احمدی نژاد با شبکه ان بی سی امریکا پیش از سفر به نیویورک، به نظر می‌رسد که محورهای عمومی سخنرانی ایشان در نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل را نکاتی که در این مصاحبه مطرح شد تشکیل دهد حال ممکن است این محورها با تغییر لحن در سازمان ملل بیان شود.

با این حال نباید از نظر دور داشت که این سفر بسیار با اهمیت است، جدای از این که در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل چه اتفاقاتی رخ خواهد داد. پس از این سفر هم مذاکرات ایران و 1+5 برگزار خواهد شد و به این ترتیب شرایط داخلی و بین المللی وضعیتی را برای ایران ایجاد کرده که اگر تهران در این مقطع از دیپلماسی خود نتواند بازیگر ماهری باشد، شاید شانس خود را برای همیشه از دست برهد.

به همین دلیل رئیس جمهور ایران باید در نطق خود در سازمان ملل باید بسیار مراقب باشند تا بار دیگر به مسائلی اشاره نکند که بیشتر جنبه شعار و کمتر جنبه منافع ملی دارد. ضمن این که باید به این موضع عمومی توجه کنند که به واقع فضا نسبت به گذشته تغییر کرده است و به هر حال تحولات پس از انتخابات تا حدودی موضوع و سطح مشروعیت را کاهش داده است.

از سوی دیگر حوادثی چون تعلیق استقرار سایت‌های موشکی امریکا از اروپای شرقی و نزدیک شدن بیشتر چین و روسیه به نظرات امریکا در قبال ایران فضای بین المللی در مورد ایران را متحول کرده است. در این میان شانس ایران در این است که مذاکرات مربوط به صلح اعراب و اسرائیل در نقطه ای از ابهام است چراکه نتیجه بخش بودن این مذاکرات می تواند موقعیت ایران را در منطقه تضعیف کند.

سخنرانی احمدی نژاد، نگرانی امریکا

هنوز مشخص نیست که دقیقا محورهای سخنرانی آقای احمدی نژاد در نیمه شب چهارشنبه چیست اما قاعدتا مطابق روال همیشگی پیش از سخنرانی روسای جمهور، آنها مصاحبه ای با یکی از شبکه‌های تلویزیونی یا خبرگزاری های کشور میزبان خواهند داشت که محورهای سخنرانی آنها در نشست مجمع عمومی را مشخص می‌کند. در مصاحبه آقای احمدی نژاد همچنان جملات تکراری وجود داشت، تصور می شود که سخنرانی ایشان شامل همان مواردی باشد که در مصاحبه‌هایشان با شبکه‌های امریکایی مطرح کردند.

در عین حال شاید نتوانیم انتظار زیادی از آقای احمدی نژاد برای حل کلی مشکل ایران و غرب در این سفر داشته باشیم. باید تاکید کرد که اگر نتوانیم از این موقعیت استفاده کنیم شاید دیگر موقعیت با این اهمیت برای ما در حل مشکلاتمان با غرب فراهم نشود.

نهایت کار در جلسه سخنرانی آقای احمدی نژاد این است که نمایندگان برخی کشورها جلسه را ترک کنند. ما چندان راضی نیستیم که این اتفاق رخ دهد چراکه این اتفاق بسیار سرزنش آمیز خواهد بود. همان طور که در اجلاس دوربان 2 در سوئیس چنین وضعیتی رخ داد. امیدواریم که آقای احمدی نژاد مباحث خود را به سمت و سویی نکشانند که اولین عکس العمل مخاطبان این سخنان، ترک جلسه باشد.

ترک جلسه سخنرانی آقای احمدی نژاد باعث خواهد شد که دیگر تصمیمات ایشان نیز به جایی نرسد و ایران باز به نقطه اول خود بازگردد که قطعا به نفع کشور نخواهد بود. این اجلاس بسیار مهم است و اگر تهران نتواند در این فرصت حتی به توافقات پنهان دست یابد بسیار متضرر خواهد شد.