سفر نتانياهو به مصر و آخرین رايزنىها در دقیقه ۹۰
دیپلماسی ایرانی: بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل روز یکشنبه به مصر آمد تا مذاکرات تنگاتنگ خود را با تنها کشور عربی بر سر روند صلح خاورمیانه انجام دهد. در حالی که نتانیاهو تلاش دارد مذاکرات صلح را بدون توجه به خواستههای اعراب و فلسطینیان و حتی غرب و امریکا و صرفا توجه به خواستههای خود آغاز کند و بدین ترتیب این سیاست عملا به بنبست خورده، بسیاری از ناظران این پرسش را میپرسند، این آمد و شدهای نخستوزیر اسرائیل به قاهره برای چیست؟ یافتن پاسخ برای این پرسش زمانی سختتر میشود که میبینیم پاسخهای مبارک به نتانیاهو هر بار شدیدتر و تندتر از قبل بوده است.
اما با این حال گفته شده که این سفر با هدف تدارک مقدمات کنفرانس صلح خاورمیانه در واشنگتن انجام شده اما نتانیاهو برای همراه کردن حسنی مبارک با سیاستهای اسرائیل نیز تلاش کرده است.
بنیامین نتانیاهو در شرمالشیخ با حسنی مبارک دیدار و گفتوگو کرد. احیای دوباره روند صلح خاورمیانه، چند و چون تلاشها برای برقراری آتشبس پایدار میان اسرائیل و جنبش حماس و نیز تبادل زندانیان میان اسرائیل و فلسطینیان از محورهای مذاکرات طرفین بوده است.
نتانیاهو در روزهای آینده با عبدالله دوم پادشاه اردن نیز دیدار و مذاکره خواهد کرد.
گرچه ناظران سیاسی در منطقه یکی از اهداف سفرهای تازه نتانیاهو را جلب موافقت رهبران محافظهکار عرب برای ایجاد جبههای واحد علیه ایران و سیاستهای هستهای و منطقهای آن تلقی میکنند، اما مقامهای مصری پیشاپیش اعلام کردند که موضوع ایران در دستور کار مذاکرات نتانیاهو و حسنی مبارک نیست.
تلاشهای اسرائیل برای متقاعد کردن اعراب به هماهنگی در جبههگیری علیه ایران از زمان دولت قبلی اسرائیل به ریاست ایهود المرت آغاز شد. آن تلاشها به دلیل اختلاف میان اعراب و اسرائیل بر سر مسائل مربوط به فلسطین، نتایج چندانی به بار نیاورد. به باور محافل سیاسی در منطقه، موضع سرسختانهتر دولت کنونی اسرائیل در قبال صلح خاورمیانه و عدم آمادگی آن برای برداشتن گامهای جدی در این راستا، سبب خواهد شد که این دولت در تلاشهای یادشده موفقیت باز هم کمتری کسب کند.
این در حالی است که هم امریکا و هم رهبران شماری از کشورهای عرب منطقه در ماههای اخیر تلاش کنند بهرغم ساکن ماندن حل مسئله فلسطینیها، سوریه را از همکاری تنگاتنگش با ایران دور کنند و دوری جدید از مذاکرات صلح میان این کشور و اسرائیل را به جریان بیاندازند.
رسانههای سوریه واکنشی سرد و انتقادآمیز به دیدار مبارک و نتانیاهو داشتند. به باور محافل سیاسی و رسانهای سوریه مادامی که دولت اسرائیل به فرمول ایجاد یک کشور فلسطینی در کنار اسرائیل پایبندی نشان ندهد و با طرح صلح اعراب مخالفت کند، مذاکره با این کشور تنها وقت تلف کردن است.
طرح صلح اعراب، برقراری روابط عادی میان کشورهای عربی و اسرائیل را به موافقت این کشور با خروج از اراضی اشغالی فلسطینیها و ارتفاعات جولان در سوریه مشروط کرده است.
در خود مصر نیز دیدار مبارک با نتانیاهو با انتقادهای تند اپوزیسیون اسلامگرای این کشور روبهرو شد. آنها با استناد به مواضع نتانیاهو در رد پیشنهاد باراک اوباما مبنی بر لزوم ایجاد یک کشور مستقل فلسطینی دیدار مبارک را حراج منافع عربی خواندند. معاون رئیس اخوان المسلین مصر اقدام مبارک را گامی در راستای تقویت نیروهای راستگرای اسرائیل دانست.
سازمان حماس هم این دیدار را خیانت به آرمان فلسطینیها توصیف کرد. در مقابل حکومتت خودمختار فلسطین در ساحل غربی رود اردن، مبارک را فردی دانست که باور تزلزلناپذیری به صلح دارد. به باور مسئولان تشکیلات یادشده، رئیس جمهور مصری بار دیگر هدایت ابتکار صلح را در یکی از بهترین مقاطع زمانی به دست گرفته است.
با این حال این سفر از زاویه دیگری نیز اهمیت دارد. این دیدار در آستانه سفر مشترک مبارک، نتانیاهو و محمود عباس به امریکا انجام شده است. قرار است در جریان این سفر که به دعوت باراک اوباما رئیس جمهوری امریکا انجام شده، طرح جدیدی برای صلح خاورمیانه به بحث و بررسی گذاشته شود. پیشبینی میشود که حاصل این رایزنیها در سفر اوباما به مصر شکل نهایی به خود بگیرد. این سفر قرار است تا آخر تابستان امسال انجام شود.
اما با این حال با توجه به موضع دولت اسرائیل در رد فرمول ایجاد یک کشور مستقل فلسطینی در کنار اسرائیل، معلوم نیست که مذاکرات واشنگتن چه چشمانداز و دستاوردی خواهد داشت. با این همه رهبران عرب این روزها در تماسهایی تنگاتنگ با یکدیگر هستند تا مبارک و محمود عباس با یک موضع مشترک عربی در مذاکراتشان با اوباما حضور یابند. این در حالی است که سوریه نیز با این احتمال که شاید مذاکرات واشنگتن بینتیجه نماند، از ترکیه خواسته است که تلاشهای میانجیگرانه خود میان دمشق و تلآویو را از سر بگیرد. هدف از این اقدام ظاهراَ ایجاد تهمیدات و مقدماتی برای مذاکرات بعدی در صورت به نتیجه رسیدن مذاکرات واشنگتن است.
هنوز امکان موفقیت مذاکرات واشنگتن با ابهامها و تردیدهای زیادی همراه است. با این همه، عبدالله دوم، پادشاه اردن، میگوید که این فرصت یکی از آخرین فرصتها برای برقراری صلح است، زیرا در غیر این صورت دوباره منطقه حداکثر تا یک سال دیگرشاهد جنگ خواهد بود.
نظر شما :