جی 8 تمام شد، بحران همچنان باقی است

رهبران 8 کشور صنعتى جهان در نشست با رهبران کشورهاى در حال توسعه موسوم به 5+1 در شهر لاکوئيلاى ايتاليا که شامل برزيل، چين، هند، مکزيک، آفريقاى جنوبى به اضافه مصر گرد هم آمدند.

نشست گروه جى 8 در شهر لاکوئيلا برگزار شد. شهرى که در ماه آوريل زلزله 6.3 ريشترى در آن جان 300 نفر را گرفت و 50 هزار نفر را بى‌خانمان کرد.

اين نشست در حالى برگزار شد که جهان با خطرات بسيار جدى روبه‌رو است و به نظر نمى‌رسد که اجلاس‌هايى مانند جى 8 راهکارى مناسب براى برون رفت جهانى از اين بحران‌ها باشد. عمده‌ترين مشکلى که جهان از اجلاس جى 8 سال گذشته در ژاپن با آن مواجه شد، مسئله بحران اقتصادى است که رهبران کشورهاى صنعتى نيز چندان اميدوار به پايان آن در آينده‌اى نزديک نيستند.

کارشناسان اقتصادی معتقدند که دهها میلیون یورو برای برگزاری نشست گروه هشت هزینه شده است، اما این نشست دستاوردی نخواهد داشت و رهبران آن قادر به حل مشکلات جهانی نیستند.

چين
چين نيز به عنوان مهمان در اين نشست شرکت داشت، ‌اما رئیس‌جمهور چین مجبور به ترک جی 8 شد. شبکه‌های ماهواره ای تصاویری از زنان مسلمان منطقه ارومچی و اویغور را نشان داد که در برابر پلیس ضد شورش فریاد زده و خواستار آزادی همسران در تبعید خود شده بوند.

ادامه آشوب‌ها و درگیری‌های فرقه‌ای در چین سبب شد تا رئیس جمهور این کشور که برای شرکت در اجلاس سران هشت کشور صنعتی به ایتالیا رفته بود، رم را به مقصد پکن ترک کند.

انگ هنگ مشاور سياسى سفارت چين در رم به خبرنگاران گفت: وضعيت بحرانى در منطقه سين کيانگ، رئيس‌جمهورى را مجبور کرد تا از شرکت در اجلاس گروه هشت صرف نظر کند. اين در حالى است که حوادث و نا‌آرامى‌هاى قومى در استان سين کيانگ در چين تاکنون ۱۵۶ کشته و نزديک به يک هزار زخمى بر جا گذاشته است.

ايران
در اين نشست مسئله ايران نيز از جمله مسائلى بود که روى ميز اجلاس قرار داشت. علاوه بر برنامه هسته‌اى ايران، ‌حوادث بعد از انتخابات نيز از سوى برخى از رهبران گروه 8 مطرح شد.

نیکلا سارکوزی پیش از آغاز دومین روز نشست سران در ایتالیا اعلام کرده بود که حمله یک جانبه اسرائیل به ایران یک فاجعه واقعی خواهد بود. به نظر مى‌رسد که اين سخنان سارکوزى در رابطه با اظهار نظرهاى اخير مقامات آمريکايى است. به تازگى جو بايدن،‌ معاون رئيس‌جمهورى امريکا اعلام کرده بود که هرچند آمريکا خواهان مذاکره با ايران است اما اگر اسرائيل بخواهد به ايران حمله کند مانع آن نخواهد شد. بسيارى از تحليلگران غربى اين سخنان را چراغ سبزى از سوى آمريکا به اسرائيل تعبير کردند،‌ هرچند باراک اوباما به شدت اين تحليل را رد کرد.

اوباما در مصاحبه با شبکه خبری CNN با رد این مطلب گفت: دولت آمریکا مطمئنا به هیچ وجه موافق حمله اسرائیل به ایران نیست.

رئیس‌جمهوری آمریکا در ادامه افزود: اگرچه اسرائیل حق دفاع از خود را دارد، اما ما تاکید کرده‌ایم که امروز نیازمند پرهیز از مناقشه‌ای جدی در خاورمیانه هستیم.

دیگر رهبران حاضر در نشست جی هشت با ادامه طرح مذاکره با تهران برای حل موضوع هسته ای ایران موافق بودند.

سارکوزی اعلام کرده بود که جی هشت تا ماه سپتامبر به ایران فرصت مذاکره می‌دهد. نیکلا سارکوزی که پس از نشست اظهار داشت: گروه هشت درنشستی که در قالب گروه 20 که متشکل از کشورهای صنعتی نوظهور نیز است، در نشست 24 و 25 سپتامبر مسئله ایران را بررسی خواهد کرد.

اين درحالى است که رهبران گروه 8 در نشست براى تحريم‌هاى بيشتر عليه ايران و کره شمالى به نتيجه نرسيدند.

وی افزود این گروه در نشستی که برای بررسی چالش‌های اقتصادی جهان در پیتسبورگ ایالت پنسیلوانیای آمریکا برگزار خواهد کرد درباره روابط و گفت‌وگو با ایران نظر خواهد داد و اگر تا آن زمان پیشرفتی به وجود آمده باشد ما باید تصمیماتی را اتخاذ کنیم.

پیش از این نیز دریادارمایکل مولن رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا در سخنانی عواقب ماجراجویی وحمله علیه ایران را فاجعه بارخواند.

تغييرات جوى
تغييرات جوى و مسئله گرم شدن کره زمين، ‌از جمله پرونده‌هاى هميشه حاضر در اجلاس جى 8 است. رهبران گروه هشت پس از برگزاری دومین روز از مذاکرات خود در ایتالیا قول دادند تا تلاش‌های قابل توجهی را برای مقابله با تغییرات آب و هوایی انجام دهند.

پیش از این، تلاش‌های آمریکا و گروه‌های طرفدار محیط زیست، برای مقابله با تغییرات آب و هوایی ناکارآمد اعلام شده بود.

این اولین باری است که سران 16 کشور از یک نظریه علمی حمایت می‌کنند که افزایش درجه حرارت بیش از دو درجه سانتیگراد، عواقب فاجعه باری را برای گیاهان به همراه خواهد داشت.

همچنین سیلویو برلوسکونی نخست وزیر ایتالیا اعلام کرد که یک خواسته مشترک در میان تمام رهبران گروه هشت وجود دارد و همین امر منجر به یک کاهش موثر در صدور گازهای گلخانه ای تا سال 2050 خواهد شد.

باراک اوباما نيز که از مسکو به ايتاليا سفر کرده بود اعلام کرد که من فکر نمى‌کنم که نيازى باشد بخواهم تکرار کنم که تغييرات آب و هوا يکى از بزرگ‌ترين چالش‌هاى پيش روى ماست. امروز کوه‌هاى يخ درحال آب شدن است، ‌اقيانوس‌هاى ما روز به روى اسيدى‌تر مى‌شوند و ما تاثيرات اين مسائل را بر روى آب و هوا،‌ منابع غذايى و آبى خود و بر روى سلامت و عادت‌هاى خود مشاهده مى‌کنيم. بنابراين تمام کشورهاى اين کره خاکى در معرض خطر هستند. هيچ کشورى مسووليت اين مسائل را برعهده نمى‌گيرد و هيچ کشورى به تنهايى نمى‌تواند با آن مقابله کند. بنابراين ما به عنوان کشورهايى که مسوول 3/1 از توليد آلودگى‌هاى کربنى در جهان هستيم امروز گرد هم آمده‌ايم.

منع گسترش سلاح‌هاى هسته‌اى
در اجلاس سران 8 کشور صنعتى جهان،‌ مسئله کاهش سلاح‌هاى هسته‌اى نيز مورد بررسى قرار گرفت. آنها خواستار استراتژى و مذاکرات سريع در رابطه با کاهش سلاح‌هاى هسته‌اى و ممانعت از توليد بمب هسته‌اى شدند. اين کشورها همچنين از ساير کشورهاى جهان خواستند تا از اين برنامه پيروى کنند. مقامات کاخ سفيد اعلام کردند که واشنگتن در ماه مارس،‌ميزبان اجلاس امنيت هسته‌اى خواهد بود.

رهبران هشت کشور صنعتى جهان روز چهارشنبه آزمايش‌هاى موشکى در کره شمالى را نيز محکوم کردند و از اين کشور خواستند تا از هرگونه خشونت بپرهيزد و در مذاکرات حاضر شده و همکارى کند.

آفريقا
محور اصلى مذاکرات آخرين روز اجلاس گروه 8 که روز گذشته برگزار شد،‌ آفريقا بود. اجلاس گروه 8 متعهد شد تا مبلغ 15 ميليارد دلار به برنامه‌هاى کشاورزى در اين قاره کمک کند.

پس از دو روز مذاکره حول محور بحران اقتصادى و گرماى زمين در ايتاليا، ‌روز آخر اين اجلاس بر روى کشورهاى فقير متمرکز بود. توسعه در آفريقا مهمترين سوژه اين پرونده بود. کشورهاى توسعه يافته در سال 2005 متعهد شده بودند تا کمک‌هاى سالانه خود به کشورهاى فقير را تا سال 2010 به 50 ميليارد دلار افزايش دهند که نيمى از اين کمک‌ها متعلق به آفريقاست.

بسيارى از کشورها به تعهدات خود عمل نکرده‌اند و اين مسئله نگرانى سران کشورهاى آفريقايى را برانگيخته است.

قذافى هم يکى از مهمانان اجلاس جى 8 بود. اين دومين سفر او در ماه گذشته به ايتالياست. لیبی در گذشته مستعمره‌ ایتالیا بود. او ماه گذشته در حالی که عکس یکی از رهبران لیبیائی مبارز علیه استعمار ایتالیا را به سینه ‌خود زده بود وارد ایتالیا شد. ایالات متحده، کشور لیبی را در سال 1979 حامی تروریست خواند و ریگان در سال 1986 تمام اموال لیبی در آمریکا را به حالت تعلیق درآورد.

معمر قذافی رهبر لیبی برای اولین بار روز پنجشنبه با یک رئیس‌جمهور آمریکايى دیدار کرد و با وی دست داد و در سر میز غذای رهبران 8 کشور صنعتی تنها با یک صندلی فاصله در کنار اوباما نشست.

خبرگزاری های بین المللی نیز خبردادند: پس از آن که سال‌ها رابطه لیبی و آمریکا بسیار سرد بود و ایالات متحده این کشور را از حامیان تروریست می‌خواند در چند سال اخیر روابط دو کشور در حال گرم‌تر شدن است. اما هنوز بی‌اعتمادی‌هایی از طرف دو کشور وجود دارد و روابط بین دو کشور بیشتر عملی و کاری است.

هرچند اوباما از زمان آغاز به کار خود به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا نسبت به قذافی و کشورش موضع خاصی نگرفته است اما تحلیلگران مسائل بین‌الملل این دیدار کوتاه و تصادفی را گواهی بر تصمیم اوباما برای تغییر رفتار ایالات متحده در تنظیم مناسباتش با دیگر کشورها به ویژه منتقدین سیاست‌های آمریکا می‌دانند.

در همین حال خبرگزاری ایتالیا گزارش داد: قذافی رئیس جمهور عجیب کشور لیبی هنگامی که در حال رفتن از رم به محل کنفرانس جی 8 بود از لیموزین خود پیاده شد و 15 دقیقه در اتوبان قدم زد و تعجب همگان را برانگیخت.

قذافی به عنوان رئیس اتحادیه‌ی افریقا به کنفرانس جی 8 دعوت شد. وی بیش از 40 سال است که رهبر کشور لیبی است.