ایران غبارآلود زیر نگاه شوراى همکارى خليج فارس

همه چیز دست به دست هم داده است تا ایران به دغدغه اول کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس تبدیل شود. در نشست استانبول قرار است اوضاع فلسطين، روند صلح خاورمیانه، امنیت عراق و روابط با ايران مورد بررسى قرار گیرد.

موج ایرا‌ن‌نگری این روزها نه تنها خلیج فارس که اروپا و امریکا هم را درنوردیده است. با این همه باید به کشورهای همسایه و بویژه جنوبی نشینان ایران حق داد که نگاهی مراقب تر و دقیق تر از سایرین به ایران داشته باشند.

بدون شک نگرانی همسایه ها و همجواران متوجه ایران است اما این به آن معنا نیست که آنها با هدف دخالت در امور داخلی این کشور به موضوع می نگرند و یا قصد دارند در اعمال فشار به نظام سیاسی ایران سهیم شوند.

نگرانی جامعه عرب و کشورهای منطقه از اوضاع ایران، یک نگرانی طبیعی و بر اساس ذهنیتی است که از قبل حوادث اخیر پیدا کرده اند. تعامل با سوریه، امید به امتیازگیری از اسراییل و حل اختلافات اعراب با گروه های مقاومت لبنانی و فلسطینی آن قدر شکننده و آن قدر تابع نقش آفرینی ایران است که خواه ناخواه همه نگاه های ایشان را معطوف وقایع و آینده ایران کرده است.

همچنین آنچه از دولت قبلی محود احمدی نژاد در اذهان مردان عرب و دیگر دولتمردان منطقه نشسته، بر نگرانی های آنان افزوده است. شورای همکاری خلیج فارس به طور حتم مقوله رابطه با تهران و بررسی شرایط آتی را – با توجه به ماندن احمدی نژاد در قدرت – جزو مهم ترین برنامه های خود تلقی کرده و سعی دارد برنامه ها و سیاست های کلی خود را بر این مبنا تعریف کند.

به گفته عبدالرحمن العطيه (دبير کل شوراى همکارى) در نشست وزيران امور خارجه کشورهاى عضو شوراى همکارى خليج فارس و ترکيه که امروز در استانبول برگزار مى‌شود اوضاع فلسطين، صلح در منطقه، وضعیت عراق و روابط با ايران مورد بررسى قرار می گیرد.

وی درباره پرداختن به حوادث اخير ايران در جریان گفت‌وگوهاى اين نشست به الحيات - چاپ لندن - گفته است: آنچه براى ما مهم است ثبات ايران و برقرارى امنيت در کشورهاى منطقه است. اتفاقات ايران یک مسئله‌ داخلى است که اميدواريم ثبات بيشترى در ايران حکمرفا شود.

همچنین در این نشست بار دیگر حاکمیت جزایر سه گانه و طریقه حل و فصل آن به شیوه مسالمت آمیز و یا ارجاع به دادگاه لاهه مورد بحث قرار می گیرد.

چند روز پیش نیز خبر گفتگوی قریب الوقوع رهبران نظامی ایالات متحده و کشورهای خلیج فارس در مورد تهدیدهای امنیتی، نام ایران را بر سر زبان ها انداخته بود. رابرت گیتس، وزیر دفاع ایالات متحده به همتایان خود در کشورهای خلیج فارس گفت که فضای امنیتی فعلی در منطقه خلیج فارس حاوی مشکلات پیچیده و فرصت هایی است که همه مرزها را در می نوردد.

گیتس در کنفرانسی که 23 ژوئن در واشنگتن برگزار شد گفت: "این مشکلات عبارت اند از برنامه هسته ای و موشکی ایران، شبکه های تروریستی، شبه نظامیان و گروه های تبهکار، دولت نوپای عراق و وضعیت امنیتی بهبود یافته آن، نیاز مداوم به حفاظت از جریان آزاد تجارت و منابع حیاتی و وضعیت وخیم امنیتی در افغانستان و پاکستان که تبعاتی نیز برای خاورمیانه خواهد داشت."

وی اذعان کرد که بسیاری از کشورهای خلیج فارس فعالانه در حال تهیه اطلاعات هشدار زودهنگام و تقریبا آنی مشترک در مورد حملات موشکی هوایی هستند و یا نسبت به تهیه این سیستم ها ابراز علاقه کرده اند تا توانایی هر کشور در دفاع از خود افزایش یابد.

کاملا پیداست که سرعت تحولات جدید در خاورمیانه بسیار بیش از گذشته شده است. همین دور روز قبل بود که روزنامه يديعوت آحارانوت چاپ اسرائیل از موافقت کشورهاى عربى با پرواز هواپيما‌هاى غير نظامى اسراییل در آسمان اين کشور‌ها خبر داد.

مطابق این توافق، از این پس هواپيما‌هاى اسرایيلى می توانند در مسير جديد خود از آسمان عراق، عربستان و برخى از کشورهاى حوزه خليج فارس عبور کنند. برخی کارشناسان امور امنیتی، این طرح را بی ارتباط با ایران ندانسته و آن را چراغ سبزی از سوی اعراب به اسراییل می دانند.

به هر شکل بعد از سپری شدن انتخابات ریاست جمهوری ایران و حوادث بعد از آن، کشورهای حاشیه خلیج فارس دیدگاه های خود را درباره وضع امنیتی منطقه و نحوه رابطه با ایران مورد بررسی قرار می دهند تا در کنار تحولاتی که از رهگذر مذاکرات سوریه – عربستان – امریکا حاصل می آید، فصلی جدید را در منطقه رقم بزنند.