آیا همه راه‌ها برای افغانستان به رم ختم می‌شود ؟

۱۳ تیر ۱۳۸۸ | ۱۸:۴۵ کد : ۵۰۶۱ اخبار اصلی
نویسنده خبر: هومن دولتی
در حالی که همسایگان کوچک و بزرگ افغانستان در اجلاس جی 8 شرکت داشتند، با کمال تعجب ایران که در شرایط خاص بعد از انتخابات ریاست جمهوری بود نماینده‌ای در این اجلاس نداشت. یادداشتی از هومن دولتی، کارشناس مسائل افغانستان برای دیپلماسی ایرانی
آیا همه راه‌ها برای افغانستان به رم ختم می‌شود ؟

 تریسته، شهری واقع در شمال غربی ایتالیا پذیرای وزیران خارجه گروه هشت بود. هشت کشوری که گرچه خود میهمان "فرانکو فراتينى" وزير امور خارجه ايتاليا بودند اما در عین حال میزبانی چند شخصیت دیگر را به عهده داشتند.
 
وزرای خارجه بیست و هفت کشور به همراه کميسيونر روابط خارجى اتحاديه‌ اروپاو نماینده اتحادیه عرب و نماینده ویژه آمریکا در امور افغانستان و پاکستان درچهارچوب میزبانان و میهمانان این اجلاس بودند. محوریت این اجلاس "افغانستان" بود و در حالی که همسایگان کوچک و بزرگ افغانستان در این اجلاس شرکت داشتند، با کمال تعجب ایران که در شرایط خاص بعد از انتخابات ریاست جمهوری بود نماینده ای در این اجلاس نداشت.

عدم حضور ایران که همکاری با جامعه بین المللی درخصوص تحولات افغانستان از سال 2001 از نقش پررنگ و قابل قبولی برخوردار بود بار دیگر جامعه جهانی را با تعجب مواجعه کرد. این غیبت نیزیکی دیگر از اشتباهات مکررایران در عرصه سیاست خارجی در سال های اخیر بود. فرصت سوزی که با توجه به در پیش بودن انتخابات ریاست جمهوری در افغانستان غیر قابل جبران می نماید. آقای"بنتيا فرور والدنر"، کميسيونر روابط خارجى اتحاديه‌ اروپا نيز در خصوص عدم حضور ايران در نشست ايتاليا، گفت: "فکر مى‌کنم اين فرصتى از دست رفته براى دولت ايران است". هرچند وزیر امور خارجه ایران بیان کرده که برنامه ای جهت شرکت در این اجلاس نداشته (که البته این خود عذر بدتر از گناه خواهد بود) اما ایتالیا میزبان گروه هشت اعلام کرد "پس از آنکه ایران در موعد مقرر به دعوتنامه این گروه پاسخ نداد، ایتالیا دعوتنامه خود را پس گرفته است".
 
گو اینکه اجلاس گروه هشت دارای ساختار خاص خود است و شکل بین المللی آن پررنگ نبوده و قطعنامه های صادره از این اجلاس الزام آور نمی باشد اما با وجود حضور کشورهای صاحب قدرت نظامی و اقتصادی شامل هشت بهبود روابط بین افغانستان و پاکستان، تشویق بازگشت ایمن، داوطلبانه، بازگشت تدریجی پناهندگان افغان به کشورشان، تقویت ظرفیت ارتش ملی افغانستان (ANA) و پلیس ملی افغانستان (ANP)، تقویت امور درمانی، مبارزه جدی با کشت و تولید مواد مخدر که خود به صورت منبع کسب درآمد برای گروههای تروریستی در آمده و پاره ای از موارد دیگر در این سند ذکر گردیده است.

به نظر می رسد مشکلات داخلی ایران همزمان با برگذاری این اجلاس دلیل کافی بر عدم اشتراک ایران در این اجلاس مهم نبود بلکه بی برنامه گی و روزمره گی در سیاست خارجی دولت نهم که صرفاً سیاست شعار گرایانه در چهار سال گذشته را در پیش گرفته است، سبب ساز آن شده که اتخاذ سیاست غیر فعال در مورد افغانستان موجب تزلزل نقش ایران وخدشه دار شدن زحمات دولت قبلی درروند اعتماد سازی و هم گامی با خواست مردم افغانستان و جامعه جهانی در برقراری امنیت در افغانستان شود.
 
در شرایطی که کشورهایی با کمترین ارتباط با افغانستان سعی در تبدیل شدن به بازیگر عرصه بین المللی در افغانستان دارند، ایران رفته رفته دچار نخ نما شدن نقش ظریف و حساس خود در افغانستان می شود. در آستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در افغانستان ایران کماکان سعی دارد یک چهره بی طرف به خود بگیرد و این در حالی است که در محافل انتخاباتی در کابل صحبت از حمایت های بسیار عریان ایران از یکی از کاندیداهای مطرح است. این امر تا آن حد پیش رفته که حتی روند اخراج مهاجرین غیر قانونی افغان در ایران را که در سال گذشته شدت یافته بود متوقف شده تا شاید حدود 1 تا 5/1 میلیون رای این افراد به سمت کاندیدای مورد حمایت ایران هدایت شود.
 
این روند انتخابات افغانستان را با چالش مواجه خواهد ساخت زیرا تاثیر پذیری مردم افغانستان از ایرانیان و شرایط سیاسی آنان همواره در نظر بوده و به طور خاص مسائل اخیر انتخابات ایران زنگ خطری خواهد بود برای تزلزل حداقل امنیت موجود در افغانستان؛ و این بازی ایران چنانچه به همین شکل ادامه یابد نه تنها تلاش های جامعه جهانی را خدشه دار می سازد، بلکه خاطرات تلخ دخالت های همسایگان افغانستان در امور داخلی در سال های دور و نزدیک  این کشور را زنده  در دل آریایی تباران همسایه زنده می کند . 

هومن  دولتی

نویسنده خبر


نظر شما :