هزینه­های زیادی در سیاست خارجی پرداختیم/ محمدعلى ابطحى

 محمد علی ابطحی، نماینده پارلمانی رئیس جمهور در دوران ریاست جمهوری دولت محمد خاتمی است. وی نقاط ضعف و قدرت سیاست خارجی ایران در سال گذشته را در گفتاری برای دیپلماسی ایرانی شرح داده است.

سال گذشته شاید نقطه مثبت و قدرتمند سیاست خارجی مسئله غزه، و نوع فعال شدن دیپلماسی ایران در مسئله غزه بود در حقیقت حمایت از حماس در دنیا مورد تردید قرار گرفته بود ولی ایران توانست بسیار قدرتمنانه در این مسئله وارد عمل شود. مسئله حمایت از مظلومین در غزه که جزئی از سیاست خارجی ما بود گرچه دیرهنگام شروع شد اما مقطع خوبی بود.

اما بخش ناموفق و در عین حال خطرناکی که در سیاست خارجی سال گذشته بنا گذاشته شد و می­تواند نتایج بسیار بدی هم برای کشور داشته باشد، بی­ثباتی و بحرانی بود که ایران در روابط خود با کشورهای خلیج فارس پیدا کرد. کشورهای خلیج فارس هم در امنیت ملی هم در حوزه اقتصاد و هم در تحریک کردن قدرتمندان دنیا در مورد ایران بسیار نقش دارند.

ناامنی و بی­اعتمادی بین ایران و کشورهای خلیج فارس به ندرت در تاریخ دیپلماسی کشور به وضعیت بدی که در سال گذشته رسید، رسیده بود. مهم­تر اینکه این هزینه­ها به دلایل واهی داده شد که به راحتی می­شد جلوی آنها را گرفت. ماجرای بحرین یکی از نمونه­های آن بود که هزینه فراوانی هم از نظر طرح یک موضوع نسنجیده و هم از نظر تلاشی که بعدها صورت گرفت برای تصحیح روابط پرداختیم. از آن مهم­تر و بدتر مسئله بهم ریختگی روابط ایران و عربستان سعودی بود. عربستان سعودی در منطقه خلیج فارس نقش بسیار کلیدی دارد. نوع تعبیراتی که در ماه­های پایانی سال 87 در ارتباط با ایران از زبان وزیر امور خارجه عربستان سعودی شنیده شد از تندترین تعبیراتی بود که تا به امروز در ارتباط با ایران شنیده بودیم، که حتی در اوج بد بودن روابط ایران و کشورهای خلیج فارس کمتر شاهد آن بودیم. این عدم اعتماد با کشورهای پیرامونی ما در سیاست خارجی ایران تاثیری بسیار منفی داشت. در نهایت آنچه در سال گذشته اتفاق افتاد، قطع رابطه با مراکش بود، سال­ها بود چنین اتفاقی در سیاست خارجی ایران نیفتاده بود. در حقیقت شاید مهم­ترین نقطه منفی سیاست خارجی در سال گذشته مسئله رابطه ایران با کشورهای عربی به خصوص کشورها عربی حوزه خلیج فارس بود.