آیا زنگ­ها به صدا در آمده ­اند؟

اخیراً یکی از کمیته ­های کلیدی شورای امنیت سازمان ملل طی گزارشی اعلام کرد ایران با تلاش برای ارسال محموله­ های نظامی با یک کشتی باری به مقصد سوریه تحریم­های سازمان ملل را نقض کرده است. این کشتی هم اکنون در قبرس توقیف شده.

به گزارش آسوشیتدپرس یوکیوتاکاسو سفیر ژاپن در سازمان ملل و رئیس کمیته ناظر بر تحریم­ها علیه ایران در طی گزارشی که جزئیات زیادی را نیز در برنمی­گیرد تأیید کرده است که کشتی M/V Mpmcjegprsj با به اهتزاز درآوردن پرچم قبرس درتلاش بوده تا نیروهای بازرسی کننده سازمان ملل را فریب دهد. وی می­افزاید مقامات قبرس در اوایل فوریه گزارش داده اند که طی بازرسی­ها معلوم شد این کشتی دارای محموله ه­ای نظامی بوده. در ششم فوریه کمیته ناظر بر تحریم­ها به قبرس اعلام می­کند که انتقال هر گونه کالایی توسط ایران که مقاصد نظامی داشته باشد مطابق قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل تخلف محسوب می­شود. و تمامی کشورهای عضو نیز موظف به همکاری در زمینه منع انتقال این گونه مواد به ایران و یا از ایران هستند. در نهم مارس اعضای شورای امنیت با اظهار نگرانی نسبت به این مسئله طی نامه­ ای به کمیته ناظر بر تحریم ها می­خواهد که هرگونه اطلاعات مربوط به این انتقال غیرقانونی را ظرف مدت ده روز به شورای امنیت ارائه دهد.

از سوی دیگر نامه­ هایی نیز به ایران و سوریه ارسال شده که در آن آمده است: «بازرسی­ها مشخص و حاکی از آن است که کشتی Monchegorsk توسط خطوط دریایی ایران اجاره شده و در بندرعباس بارگیری و قرار بوده در بندر لاتاکی (Lataki) سوریه تخلیه بارشود.

تمامی پانزده عضو شورای امنیت عضو کمیته تحریم­ها نیز هستند این بدان معنی است که گزارش و نامه­های تاکاسو رئیس کمیته ناظر مورد حمایت و تأیید تمامی اعضای شورای امنیت است.

جان سوارز سفیر بریتانیا در سازمان ملل با تمجید از هوشیاری و همکاری قبرس دراین زمینه می­گوید کشورش منتظر است تا ایران و سوریه به سوالات کمیته پاسخ دهند از جمله اینکه چرا ایران به عنوان مبدا اجازه انتقال چنین محموله­ ای را صادر کرده و نیز چرا سوریه مقصد این کالاها بوده.

ایالات متحده توقع دارد که کمیته پس از دریافت توضیحات مقامات ایرانی و سوری اقدامات مناسبی را اخذ کند. رایس سفیر آمریکا در سازمان ملل هیچ گونه اشاره­ ای به گزارش بازرسی­های به عمل آمده از کشتی مذکور نکرد. این کشتی از 29 ژانویه در توقیف قبرس باقی مانده است.

ژان موریس پیرت سفیر فرانسه در سازمان ملل از این نقض تحریم که پس از رد درخواست شورای امنیت جهت به تعلیق درآمدن غنی سازی اورانیوم از سوی ایران به وقوع پیوسته اظهار نگرانی کرد و افزود دولت قبرس تنها تصمیم ممکنه را در این زمینه اتخاذ کرده است که ان توقیف کالاها بود. وی تصریح کرد:«ما نیازمند آن هستیم که در زمینه اطمینان از عدم تکرار چنین اعمالی دست به هر کاری بزنیم. و یکی از اقدامات ضروری درحال حاضر افزایش سطح هوشیاری قبرس است». به این دلیل که قبرس نزدیک­ترین ساحل را با غرب سوریه داراست (کمتر از صد کیلومتر). قبرس درمنطقه­ای است که به شکل سنتی به جهات عرب نزدیک است.

اما قسمت بزرگی از جزیرة قبرس با همان بخش یونانی آن بخشی از اروپا محسوب می شود که درسال 2004 به طور رسمی به 26 عضو دیگر اتحادیه اروپا پیوسته.

به گزارش آسوشیتدپرس هنوز هیچ تصمیمی در زمینه محموله کشتی مذکور گرفته نشده. بریتانیا با ارسال پیام­هایی نشان داده که برای کمک به قبرس جهت حل این مسئله آمادگی دارد.

سه عضو شورای امنیت فرانسه، بریتانیا و آمریکا با تأکید بر آخرین گزارش آژانس بین­ المللی انرژی اتمی که حاکی از ادامه امتناع ایران از تقویت موقت (Freeze) و فقدان همکاری با آژانس است، بر این گمان­ اند که ایران حداقل طرحی برای ساخت سلاح اتمی دارد.

ایران مانند گذشته و بلافاصله طی نامه­ ایی قاطعانه بر صلح­ آمیز بودن برنامه هسته­ ایی خود تأکید کرد و افزود که این کشور همکاری های قوی و گسترده با آژانس داشته است در نامه سفیر ایران در سازمان ملل هیچ اشاره­ایی به کشتی مذکور نشده است.

آژانس گفته است که ایران درحال حاضر دارای هزار و ده کیلوگرم اورانیوم غنی شده با خلوص پایین است. برخی از کارشناسان معتقدند که این مقدار به اندازة تولید یک بمب نزدیک است و بعضی دیگر می­گویند مقدار فوق برای ساخت بمب کافی نیست.

موضوع نگران کننده دیگر برای شورای امنیت و آژانس اقدام ایران جهت ساخت راکتور آب سنگی است که می­توانند مانند اورانیوم غنی شده به تهیه پلتونیوم نیز بپردازد.

سوزان رایس می­گوید گزارش آژانس می­تواند باعث این نگرانی شود که برنامه هسته­ ای ایران ابعاد نظامی دارد. وی در ادامه با پافشاری برحمایت شورای امنیت از ادامه تحقیقات آژانس به تکرار سخنان باراک اوباما و سایر مقامات رسمی آمریکا پرداخت: «آمریکا در زمینه اطمینان یافتن از ماهیت برنامه هسته­ ای ایران و بدست آوردن سلاح­های اتمی از سوی این کشور خللی در اراده خود نشان نخواهد داد.» وی همچنین با تکرار سخنان اوباما در زمینه برخورد اصولی با ایران تصریح کرد:« اقدامات آمریکا شامل تصمیمات شورای امنیت سازمان ملل خواهد بود.» رایس از تمامی اعضای جامعه جهانی خواست تا در کنار یکدیگر ایستاده و از ایران بخواهند تا به مسئولیت­های خویش متعهد باشد.

ایران می­گوید تا به حال قدم­های زیادی در این زمینه برداشته از جمله تلاش برای رفع هرگونه نگرانی درباره مسئله هسته­ ای و از هرگونه مذاکره جدی، عضو مشروط و مفید حمایت می­کند.