ایران و بحران غزه

۲۷ دی ۱۳۸۷ | ۱۳:۱۷ کد : ۳۶۸۳ اخبار اصلی
در دستگاه دیپلماسی چه مسائلی معیار موفق بودن دیپلماسی است و در چنین شرایط بحرانی در غزه، آیا وزارت امور خارجه ایران نمی‌تواند گام‌های موثرتر از نوشتن نامه برای همتایان خود و تماس‌های تلفنی برای کمک به مردم غزه بردارد؟
ایران و بحران غزه
 درحالی که مذاکرات آتش بس در قاهره، پایتخت مصر همچنان ادامه دارد، ایران و ترکیه همچنان بر سر حماس، به عنوان یکی از اصلی ترین طرف های مذاکره رقابت دارند. احمد داووداوغلو، مشاور ارشد رجب طیب اردوغان که در مذاکرات صلح در قاهره نیز حضور داشت به همراه هیاتی از ترکیه وارد دمشق شدند تا با مقامات سوری و حماس مذاکره کنند.
 
روزنامه زمان چاپ ترکیه در این باره نوشت که قرار بود این هیات شب گذشته راهی ترکیه شوند اما با توجه به آنچه که در قاهره اتفاق افتاده است این هیات راهی دمشق شد. این درحالی است که با توجه به گزارش های ارسال شده پیش بینی می شود که هیات ترکی پس از دمشق بار دیگر راهی قاهره خواهند شد. هیات ترک همچنین اعلام کرده است که نسبت به مذاکرات در خصوص آتش بس در غزه بسیار امیدوار است.

همچنین داووداوغلو هفته شده در دمشق با نیکولا سارکوزی، رییس جمهور فرانسه و بشار اسد، رییس جمهور سوریه در دمشق دیدار کرده بود و پس از آن با مقامات حماس دیدار کرده بود.
این درحالی است که برخی از منابع اسراییلی مدعی شدند که ایران برای پذیرش آتش بس در غزه به مذاکره کنندگان در قاهره فشار وارد می کند.
 
یک مقام موثق در دولت مصر اعلام کرد که پس از آنکه مذاکرات آتش بس در قاهره شکل گرفت، ایران وارد یک ماموریت فوری شد که طی آن علی لاریجانی، رییس مجلس ایران و سعید جلیلی، دبیر شورای امنیت ملی ایران وارد دمشق شدند و در مورد رد این آتش بس هشدار دادند. این مقام مصری همچنان مدعی شد که ایران به حماس هشدار داده است که در صورت رد این آتش بس ارسال کمک های خود به حماس را متوقف خواهد کرد.
 
این مقام با اشاره بی مورد به برنامه هسته ای ایران همچنین ادعا کرد که ایران با استفاده از حماس و حزب الله در صدد بود که به طور غیر مستقیم با اسراییل وارد جنگ شود و از این راه توجه جهانی را از برنامه هسته ای خود دور کند.
این درحالی است که از آغاز بحران غزه، مقامات مصری علیه ایران ادعاهای بی موردی را اظهار کرده اند.
 
به نظر می رسد که در میان کشورهای اسلامی ترکیه از دیپلماسی موثرتر و قدرتمند تری در این راستا برخوردار است. ترکیه با وجود آنکه جزو معدود کشورهای اسلامی است که با اسراییل روابط عادی دارد، اما در این مرحله توانسته است با استفاده از روابط خود با کشورهای عربی، به خصوص مصر گام های موثرتری نسبت به سایر کشورها برای کمک به غزه در مرحله اول و حل مناقشه و بحران در مراحل بعدی بردارد.
 
نمونه نمادین حمایت از مردم غزه، برگزاری نشستی با حضور همسران مقامات عالی رتبه چند کشور خاورمیانه بود که به میزبانی امنیه اردوغان، همسر نخست وزیر ترکیه در شهر استانبول برگزار شد. سوالی که در این مرحله مطرح می شود این است که ايران به‌جز آنکه اسرائيل، رژيم‌هاى عرب و کشورهاى اسلامى را به‌شدت محکوم کرد، چه اقدام عملى‌اى توانست براى فلسطينى‌ها انجام دهد؟ دکتر صادق زیبا کلام در مقاله ای در روزنامه اعتماد ملی نوشت که سوال گزنده‌اى است چرا که پاسخ آن معلوم است.
 
در ترکيه مردم تظاهرات عظيم ميليونى عليه اسرائيل و به‌نفع فلسطينى‌‌ها به راه انداختند. در استانبول رقم تظاهرکنندگان به مرز يک ميليون نفر رسيد. با شرمندگى مى‌توان پرسيد که به جز نمازگزاران جمعه در سراسر کشور و تعداد اندکى از دانشجويان ديگر کدام ايرانى عليه جنايات اسرائيل و در حمايت از فلسطينى‌ها تظاهرات کرد؟

آيا کل تظاهرکنندگان در تهران به 10 يا 20 هزار نفر رسيد؟ شايد اگر ظرف سال‌هاى گذشته ديپلماسى خارجى ما به‌جاى سعى و تلاش در رخنه کردن و ايجاد پايگاه در ونزوئلا، کلمبيا، نيکاراگوئه، حبشه، گينه‌بيسائو، بورکينافاسو، السالوادور و آن طرف دنيا، سعى مى‌کرد يک حداقلى از رابطه با کشورهاى همجوارمان، يا کشورهاى عرب همسايه‌مان يا کشورهاى اسلامى برقرار سازد، امروز اين طور از صحنه درگيرى‌ها در خاورميانه منفک و ايزوله نمى‌بوديم.

سوال دیگری که مطرح می شود این است که منوچهر متکی، به عنوان متولی دستگاه دیپلماسی ایران چرا گام های سازنده تری را در راستای حمایت ایران از غزه انجام نداده است.

البته حسن قشقاوی، سخنگوی وزارت امور خارجه در این باره توضیحاتی ارائه داده است. قشقاوی در جمع خبرنگاران اعلام کرد شرايط فعلى ايجاب مى‌‏کند ايشان درمرکز حضور داشته باشند و هدايت کلى امور ديپلماتيک را بر عهده گيرند، البته آقاى متکى در چند روز آينده سفر ديپلماتيک خود را براى کمک به مردم مظلوم غزه انجام خواهند داد اما لزوماً در دنياى ارتباطات نياز نيست که حتما همه امور ديپلماسى همراه با سفرهاى ديپلماتيک باشد.
 
سخنگوى وزارت خارجه اضافه کرد: وزير امور خارجه در ايام تعطيلات و سوگوارى تماس‌‏هاى تلفنى را با همتايان خود برقرار کرده و خواستار کمک آن‌‏ها به مردم غزه شده است اما سفر معيار موفق بودن ديپلماسى نيست.
 
اکنون با توجه به سخنان آقای قشقاوی باز این سوال مطرح می شود که در دستگاه دیپلماسی چه مسائلی معیار موفق بودن دیپلماسی است و در چنین شرایط بحرانی در غزه، آیا وزارت امور خارجه ایران نمی تواند گام های موثرتر از نوشتن نامه برای همتایان خود و تماس های تلفنی برای کمک به مردم غزه بردارد؟

نظر شما :