تحولی جدی میان خودرسازان ایرانی و اروپایی؛ تصوری دور دست

به تازگی و در پی گسترش دامنه بحرانی مالی امریکا به کشورهای اروپایی، شرکت های خودروسازی غربی در راس شرکت های ضربه پذیر قرار گرفتند و این مسئله موجب شکل گیری پیشنهادی شد که بر اساس آن خودروسازان ایرانی می توانند استفاده و بهره مناسبی از تاثیر پذیری همتایان غربی خود برده و امتیازگیری را جانشین امتیاز دهی کنند.

گفتاری از سعید لیلاز، تحلیل گر و کارشناس مسائل اقتصادی برای دیپلماسی ایرانی:

 

بعید به نظر می رسد که خودروسازان داخلی اکنون درصدد امتیاز گیری از خودروسازان غربی باشند، چراکه اولا حجم بازار ایران از ابتدا به میزانی نبود که قادر باشد مقدار زیادی از مازاد تولید خودروسازان اروپایی را به خود جذب کند، مازاد تولید خودروسازان غربی بسیار زیاد است و اکنون حدود 70 میلیون دستگاه خودرو در کل دنیا تولید می شود و این در حالی است که کل واردات خودرو ایران به بیش از 70 تا 80 هزار دستگاه یعنی یک هزارم کل خودروهای تولیدی جهان هم نیست.

 

ثانیا ایران خود تولید کننده خودرو است و این تولیدات جمعی از صنایع وابسته را بدنبال خود دارد، در این صورت اگر خودروسازان داخلی درصدد کنار گذاشتن تولید داخلی، وارد کردن خودروهای خارجی و فروش آنها در بازار ایران باشند؛ با وجود تعرفه های سنگین کمرگی این امر غیر ممکن است، اگر بحث این باشد که در داخلی ایران خودروهای غربی مونتاژ شوند، این کار نیز حداقل دو سال به طول می انجامد، آن هم در صورتیکه اکنون برای عقد قرارداد اقدام شود.

 

نکته سوم این است که خودروسازان ایرانی نیز بر اثر تبعات بحران اقتصادی جهانی اکنون درگیر مشکلاتی هستند، در واقع اگر درآمد نفتی ایران بواسطه این بحران کاسته شود، ارز در اختیار خودروسازان ایرانی و وارد کنندگان خودرو نیز کاهش خواهد یافت، بنابراین به میزانی بیش از کاهش قدرت خرید خودرسازان اروپایی و امریکایی، از قدرت خرید خودروسازان ایرانی کاسته خواهد شد.

 

نکته چهارم که از اهمیت زیادی برخوردار است، مسئله تحریم هاست، در شرایط کنونی شرکت های ایرانی به سادگی امکان عقد قرارداد همکاری با شرکت ها اروپایی و امریکایی را ندارند، بر اساس این دلایل، برای ایران امکان استفاده از بحران جاری که خودروسازان اروپایی و امریکایی را دربرگرفته است؛ وجود ندارد.

 

اما اگر امتیاز گیری در عقد قراردادهای فعلی با شرکت های خودروسازی اروپایی مد نظر خودروسازان داخلی باشد، البته شرایط فعلی مناسب تر از گذشته است، واقعیت این است که هم یورو اروپایی اکنون ارزان تر شده است و هم تولیدات خودروسازان آنها در معرض خطر است، بر این اساس شاید مایل باشند که فروش بیشتری به ایران داشته باشند، اما این مسئله برای تولیدات موجود است و نه تولیداتی که در بازار ایران سابقه عرضه و فروش ندارد.

 

توجه به این نکته ضروری است که قیمت دلار و یورو در ایران هم در حال افزایش است و ما نیز با مشکلات مشابه خودروسازان اروپایی درگیر هستیم و این مسئله قدرت انعطاف پذیری اقتصاد ایران برای مذاکره با طرف های اروپایی را کاهش می دهد. بر این اساس تصور نمی کنم تحول جدی میان خودروسازان ایرانی و اروپایی طی دو تا سه سال آینده رخ دهد.

 

مذاکره با خودروسازان غربی در گذشته نیز انجام می شد اما بیشتر آنها نمایندگی ها یا دیلرهای خودروسازان غربی بودند، زمانی ایران برای تامین خودروی آمبولانس بدنبال فورد و شولت بود و با دیلرهای آنها مثلا در دبی تماس داشت، شرکت های خودروسازی امریکایی در سال های اخیر تماسی با ایران نداشته اند و به نظر نمی رسد در آینده ای نزدیک نیز این تماس ها برقرار شود و یا فایده ای در بر داشته باشد.

 

ایران اکنون خود تولید کننده خودرو است و اگر بخواهد وارداتی از شرکت های غربی داشته باشد، باید اکنون تولیدات خود را متوقف کند که این امر در شرایط کنونی امکان پذیر نیست، ضمن آنکه به زودی خودروسازان ایرانی نیز دچار کمبود ارز خواهند شد و به همین دلیل است که اخیرا دلار امریکا افزایش قیمت داشته است.