برخورد نيروى دريايى هند با دزدان دريايى سومالى
هندى‌ها در خليج عدن چه مى‌کنند؟
دزدان دريايى که از عدم وجود دولت رسمى و قدرتمند در سرزمين سوخته سومالى کمال بهره را برده‌اند، دو سال است که با تشکيل تيم‌هاى دزدى در سواحل منطقه پونت‌لند در شمال اين کشور و تصرف يکى از جزاير سوماليايى براى خود دولتى تشکيل داده‌اند ...
بلند شدن آوازه دزدهاى دريايى که به غارت کشتى‌ها و دزديدن آنها در سواحل سومالى مشغولند، در طول ماه‌هاى گذشته نشان از ناآرام بودن آب‌ها براى کشتى‌رانى دارد. دزدان دريايى که از عدم وجود دولت رسمى و قدرتمند در سرزمين سوخته سومالى کمال بهره را برده‌اند، دو سال است که با تشکيل تيم‌هاى دزدى در سواحل منطقه پونت‌لند در شمال اين کشور و تصرف يکى از جزاير سوماليايى براى خود دولتى تشکيل داده‌اند و گفته‌اند اگر نيروهاى بين‌المللى بخواهند به آنها حمله کنند، پاسخ خواهند داد.
امنيت دريايى در درياى سرخ، از باب‌المندب در خليج عدن تا سواحل شمالى کنيا که يکى از پرتردد‌ترين خطوط کشتيرانى در جهان به شمار مى‌رود از بين رفته است و انتظار مى‌رود با ادامه بى‌تحرکى مجامع جهانى، دزدان دريايى همچنان به فعاليت خود ادامه دهند. طرفه آنکه در طول يک ماه گذشته اين دزدها فعال‌تر، جسورتر و قدرتمندتر شده و موفق شده‌اند بيش از 30 ميليون دلار باج براى آزادى کشتى‌هاى تصرف شده و آزادى سرنشينان آن از طرف کشور مادر دريافت کنند. اما در اين ميان اقداماتى چند براى مقابله با دزدى دريايى در خليج عدن و اقيانوس هند صورت گرفته و برخى از کشورها هم کشتى‌هاى جنگى خود را به اين منطقه اعزام کرده‌اند تا در اين مورد تلاش کنند.
يکى از اين کشورها که به گفته مقامات نظامى آن هفته گذشته موفق شدند يکى از قايق‌هاى متعلق به دزدان دريايى را در آب‌هاى نزديک سومالى هدف قرار دهند، هند بود. هندى‌ها با گسيل يک کشتى موشک‌انداز خود به سواحل سومالى، گفته‌اند يک فروند کشتى تدارکاتى ديگر را به منطقه اعزام خواهند کرد تا در چارچوب طرح سازمان ملل براى مقابله با دزدان دريايى، در اين منطقه به گشت‌زنى پرداخته و امنيت را براى کشتى‌رانى تامين کند.
اما چرا هندى‌ها اقدام به فرستادن کشتى جنگى و درگير شدن با دزدان در اين منطقه کرده‌اند، در حالى که کشورهاى اروپايى و آمريکا داراى نيروهاى بسيار بيشترى در اين منطقه دارند و کشتى‌هاى جنگى‌هاى آنها پيشرفته‌تر از طرف هندى است. روز جمعه جانشين فرماندهى ناوگان پنجم دريايى آمريکا مستقر در مجمع‌الجزاير بحرين تاکيد کرد کشورش به هيچ عنوان با دزدان دريايى درگير نخواهد شد؛ اما چرا هندى‌ها حاضر شده‌اند اين ريسک را پذيرفته و با گروهى درگير شوند که نه کسى آنها را مى‌شناسد و به گروه و يا سازمان خاصى مرتبط باشند!! براى بررسى اين موضوع بايد به سياست‌ها و استراتژى‌هاى هند اشاره کرد که از دوران نخست‌وزير راجيو گاندى در دهه هشتاد قرن گذشته، موضوعيت يافت.
هندى‌ها پس از جنگ مرزى با ارتش خلق چين که از آمادگى رزمى قابل توجهى برخوردار بود و از دست دادن مناطق وسيعى از منطقه کشمير، به اين نتيجه رسيد که بايد در امور نظامى و استراتژيک خود تجديد نظر کند. درست از ابتداى دهه شصت قرن گذشته روندى در ارتش هند شروع شد که از آن به عنوان بازيابى توان نظامى در راستاى دفاع از منافع هند نام مى‌برند. در اين راهکار ارتش هند شروع به خريد سلاح و تجهيزات پيشرفته از انگليس به عنوان يکى از کشورهاى مشترک‌المنافع و روسيه به عنوان شريک اقتصادى و سياسى خود کرد. در اين دوره ارتش هند توانست در دو بعد دريايى و هوايى خود را به شدت و سرعت تجهيز کند و حتى روس‌ها را راضى کرد تا بتواند برخى از جنگنده‌هاى پيشرفته روسى را هم در خاک خود مونتاژ کند. نيروى دريايى هند که در سايه استراتژى‌هاى روبه جلوى هند حرکت مى‌کرد، با خريد يک ناو هواپيمابر از روسيه، نشان داد که چه اهدافى را در پشت پرده دارد.
هند استراتژى خود را بر اساس دو موضوع مهم مشخص کرد، يکى از آنها تامين امنيت سرزمينى خود بود که در آن مى‌توان امنيت سياسى، نظامى، ارضى و هويتى هند را ديد. بر اساس اين استراتژى، از بعد سياسى و نظامى و ارضى هند مى‌بايست از مرزهاى خود در برابر پاکستان و چين مراقبت مى‌کرد و از بعد هويتى هم هندى‌ها بر اين باور بودند که در هر جايى که فرهنگ هندى وجود دارد، بايد بتوانند در آن نقطه دخالت کنند که مهمترين اين مناطق، سرى‌لانکا و مالديو در دوران گذشته و همچنين نپال و بوتان هستند. در همين ميان هندى‌ها براى خود مناطقى را تعريف کردند که اين مناطق بايد توسط نيروى دريايى و هوايى هند مورد مراقبت قرار گيرد، چرا که آينده هند به امنيت اين مناطق باز مى‌گردد و مى‌بايست در آنجا حضورى فعال داشته باشند. تنگه مالاکا در شرق، باب‌المندب در غرب و تنگه هرمز در شمال‌غرب اقيانوس هند عمده اين مناطق بودند که هندى‌ها روى آن نظر داشتند. در بعد ديگر امنيتى افغانستان و ايران هم براى هندى‌ها داراى اهميت استراتژيک بود، از آنجايى که پاکستان به عنوان رقيب قديمى به همراه جريان‌هاى مخالف دولت همواره قسمتى از قدرت هند را به خود سرگرم کرده‌اند اين کشور هيچ‌گاه نتوانسته است در حد و اندازه‌هاى مورد انتظار خود را نشان دهد؛ اما امروز فرصت دست داده است.
هندى‌ها با ادعاى اينکه جزو ده قدرت برتر اقتصادى جهان هستند و از نظر جمعيت هم دومين کشور دنيا مى‌باشند، همواره در حوزه اقيانوس هند دنبال سهم‌خواهى بوده‌اند و اين را به خوبى مى‌توان از هم‌پيمانى اين کشور با شوروى سابق مشاهده کرد. هندى‌ها در آب‌هاى اقيانوس دو رقيب جدى داشته و دارند، يکى انگليسى‌ها بوده‌اند و ديگر امريکايى‌ها که به خصوص در سه دهه اخير حضور خود را در منطقه زياد کرده است. در دوران جنگ سرد هندى‌ها با استفاده از تکنولوژى روسى توان نظامى خود را به عنوان رقيب پاکستان را بالا بردند و امروز هم به آمريکايى‌ها به چشم رقيب مى‌نگرند.
اما بعد ديگر استراتژى هندى‌ها را تامين انرژى براى يک ميليارد و دويست ميليون انسان در بر مى‌گيرد؛ بر اساس اين راهبرد، تنگه هرمز مهمترين نقطه براى هندى‌ها است، اما آنها على‌رغم نگاه عميق و هميشگى خود به خليج‌فارس و تنگه هرمز به عنوان منطقه تامين انرژى، جرات نزديک شدن به اين نقطه را نداشته‌اند، چرا که پيش از انقلاب نيروى دريايى قدرتمند ايران از آن محافظت مى‌کرد و امروز هم همان نيروى دريايى که گسترش بيشترى يافته است، اين اقدام را انجام مى‌دهد.
اقدام دزدان دريايى سومالى در خليج عدن و باب‌المندب که يکى از سه نقطه تعيين شده توسط هندى‌ها براى امنيت راهبردى خودشان بود، به همراه عدم قاطعيت کشورهاى قدرتمند دريايى در واکنش به اين اقدامات، فرصت را براى نيروى دريايى هند و سياستمداران اين کشور فراهم آورد تا خودى نشان داده و به عنوان يک کشور حافظ صلح در نقاط تعيين شده از قبل حضور يابند. به نظر مى‌رسد دليل اقدام هندى‌ها در خليج عدن چيزى بيش از اين نيست.
نظر شما :