بحران اقتصادی کاخ کرملین را به لرزه درمیآورد
با وجود آنکه متن گزارش وضعیت کشور توسط مدودف از مدت ها قبل آماده بود اما ارائه این سخنرانی توسط وی به بعد موکول شد. تحلیلگران روسی معتقدند که نابسامانی اوضاع جهانی کرملین را متاثر کرده است.
دیمتری مدودف، رییس جمهور روسیه، باید هفته گذشته اولین سخنرانی خود را در خصوص وضعیت کشور ارائه می داد.
این سخنرانی، سخنرانی بود که همگان مدت ها پیش انتظار آن را داشتند، بخصوص که از زمان ریاست جمهوری مدودف در ماه می سال گذشته، وی به شهرهای اروپایی زیادی سفر کرده بود تا سیاست خارجی جدید روسیه را در معرض نمایش بگذارد.
در برلین و شهر اویان در فرانسه، مدودف پیشنهادهای خود را برای سیستم جدید امنیتی در اروپا ارائه داد. بخشی از این پیشنهاد به برنامه های گسترش ناتو در اروپای شرقی، بخصوص کشورهای گرجستان و اوکراین و تصمیم پنتاگون برای استقرار سیستم دفاع موشکی خود در اروپای شرقی مربوط می شد. مدودف به وضوح اعلام کرد که کرملین با هر دوی این برنامه ها مخالف است.
بخش جالب توجه پیشنهادهای مدودف، نیاز به مدرنیزه کرده پایه های امنیتی بود که طی جنگ سرد مستقر شده بود. این شامل ناتو و سازمان همکاری های امنیتی اروپا با امریکا است که نقش بزرگی در هر دوی این سازمان ها دارد.
در ایوان، مدودف عملکرد سیستتم امنیتی خود در اروپا شرح داد. این سیستم امنیتی بر پایه سه "نه" استوار است. اول امنیت کشورهای دیگر برای تضمین امنیت یک کشور خاص به خطر نیافتد. دوم، هیچ اقدام نظامی نباید فضای امنیتی مشترک کشورها را برهم بزند. سوم عدم گسترش نطامی هر یک از همپیمانان که بتواند امنیت سایر اعضای را برهم بزند.
بسیاری از دولت های اروپای شرقی بر این عقیده اند که چنین توافقنامه ای با روسیه می تواند به روسیه در خصوص ناتو و یا استقرار سیستم دفاع موشکی حق وتو بدهد.
در حالی که این پیشنهادها زنگ خطری برای آنها به حساب می آید، روش مدودف برای بیان این توافقنامه نشان دهنده اعتماد به نفس روسی بر پایه قیمت نفت است که سبب ذخیره 500 میلیارد دلار برای روسیه شد. همان‌طور که جنگ گرجستان- روسیه در ماه آگوست نشان داد، مسکو اجازه نداد تا ناتو و یا امریکا سیاست امنیتی خود را در حیات خلوت روسیه بازی کنند.
با وجود آنکه متن گزارش وضعیت کشور توسط مدودف از مدت ها قبل آماده بود اما ارائه این سخنرانی توسط وی به بعد موکول شد. تحلیلگران روسی معتقدند که نابسامانی اوضاع جهانی ( که دلادیمیر پوتین، نخست وزیر روسیه ماه گذشته اعلام کرد که به هیچ وجه روسیه را تحت تاثیر قرار نخواهد داد) کرملین را متاثر کرده است. بحران اقتصادی جهانی سبب شده است تا ذخیره ارزی روسیه به 300 میلیارد دلار برسد. مدودف سخنرانی خود را به تاخیر انداخت.
نیکولا پتروف، تحلیلگر سیاسی روسی در موسسه اهدایی اندرو کارنگی برای صلح جهانی در مسکو معتقد است که هدف مسکو برای استراتژی امنیتی باید تجدید نظر شود. بحران مالی و جنگ گرجستان موجب به وجود آمدن تغییرات زیادی در روسیه شده است.
الکسی میلر، مدیر گازپروم، به تازگی پیش بینی کرده است که گازپروم، به بزرگترین شرکت در بازار سرمایه داری تبدیل خواهد شد. اما در حال حاضر، این شرکت بزرگ انرژی نیازمند تزریق مالی جدید است.
اندرس آسلوند، یک کارشناس روسی در موسسه اقتصاد جهانی پترسون می گوید که صادرات روسیه در سال گذشته بیش از 500 میلیارد دلار بود، که 400 میلیارد آن به فرآورده های اصلی تعلق داشت، کاهش قیمت این فرآورده ها می تواند یک شوک واقعی کرملین و سیاستمداران روسی است.
مسلم است که کرملین اجازه نخواهد داد که گازپروم از صحنه خارج شود. اما تحلیلگران معتقدند که گاز پروم مجبور می شود تا برخی از پروژه‌های بزرگ خود را رها کند که شامل خط لوله روسیه و ایتالیا است که روسیه را به منطقه بالکان از زیر دریای سیاه متصل می کند. آسلوند می گوید که هزینه این پرو/زه 20 میلیارد دلار است.
برخی دیگر از پروژه ها، از جمله پروژه های اجتماعی مانند مزایای بازنشستگی، آموزش و پرورش و بهداشت می توانند از رده خارج شوند. یونس جانوس، یکی از کارمندان ایلور هرمس آلمانی که در روسیه با استقبال خوبی مواجه شده است می گوید که زمانی که مدودف معاون نخست وزیر بود، مسوولیت این پروژه های اجتماعی را برعهده داشت، در آن زمان، مدودف پول لازم برای اجرای این پروژه ها را در اختیار داشت. امروز فضای کمتری برای این پروژه ها وجود داشت، و پوتین، نخست وزیر روسیه مسوولیت این برنامه ها را برعهده دارد.
آنچه امروز کرملین را متزلزل می کند، ضربه ای است که این شرایط ممکن است به جرگه سالاران این کشور وارد آورد. پوتین مثال میخائیل خودروفسکی را بیان می کند که امپراطوری وی از هم پاشید. کرملین از این جرگه سالاران علیه یکدیگر استفاده می کند تا بتواند همه آنها را در کنترل خود در آورد.
البته سرعت بخشیدن به اصلاحات و تغییر سیستم های اقتصادی برای تغییر کالاهای صادراتی می تواند توجه کرملین را به خود جلب کند.
پیامدهای بحران اقتصادی به روسیه نیز رسید. بحران های جدی در منطقه نمایان شده است. در روسیه، هزاران بانک کوچک با مشکلات زیادی رو به رو شده اند. اما در مسکو بانک های بزرگ که کرملین آنها را نجات داده است، به بانک های کوچک کمک نمی کنند. تحلیلگران روسی نگران هستند تا یک طبقه کارآفرین به وجود آید و بانک های محلی از بین بروند. پتروف معتقد است که ما در خصوص هزاران هزار شغل کوچک حرف می‌زنیم.
این در حالی است که برخی از تحلیلگران آستری نقره فام برای بحران روسیه در نظر می گیرند.
آسلوند می گوید که کرملین در خصوص تاثیرات بلند مدت بحران جهانی اشتباه کرده است. اما نباید از طبقه جدیدی را که در روسیه در حال شکل گیری غافل شویم.
دیگران معتقدند که روسیه روی خط اتصال قرار دارد. پتروف می گوید که این بحران نشان خواهد داد این سیستم هرچند غیر قابل انعطاف باشد ولی می تواند قابلیت مدرن شدن را داشته باشد، اگر نه با گذشت زمان این سیستم تاثیرات خود را از دست می دهد و پس از آن سیستم جدیدی جایگزین آن می شود. این جایگزینی یا تحولی است و یا انقلابی و به همین دلیل است که کرملین نمی خواهد در خصوص این مسئله صحبت کند.
*سخنرانی مدودف در خصوص اوضاع کشور هنوز برگزار نشده است.
**این مقاله توسط جودی دمپسی در نشریه اینترنشنال هرالد تریبون نوشته شده است.
نظر شما :