کاپيتولاسيون تنها مانع براى امضاى توافقنامه امنيتى بغداد - واشنگتن
نوری مالکی نخستوزیر عراق در حالی روز گذشته به دیدار آیت الله سیستانی و دیگر مراجع عراق رفت که دولت وی هنوز نتوانسته با واشنگتن بر سر توافقنامه امنیتی به نتیجه برسد.
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان امضای توافقنامه امنیتی برای دولت امریکا از چنان اهمیتی برخوردار است که میتواند به عنوان برگه برندهای در جنگ عراق برای آن محسوب شود. کما این که در تمام جنگهای گذشتهای که امریکا در آنها نقش مستقیم داشته از جنگ ژاپن در جنگ جهانی دوم، جنگ دو کره تا جنگ با آلمان نازی باز در جنگ جهانی دوم برگ برنده کاخ سفید همان امضای توافقنامه امنیتی با آن کشورها بوده است. حال در مورد عراق نیز چنین وضعیتی به وجود آمده است. واشنگتن در حالی تلاش میکند که با عراقیها بر سر این توافقنامه به توافق برسد که از سوی کشورهای منتقد به شدت تحت فشار است و در داخل امریکا نیز از سوی افکار عمومی و حزب رقیب یعنی حزب دموکرات بر سر این که در عراق دیر به پیروزی رسیده به شدت مورد انتقاد قرار گرفته است. این در حالی است که نزدیک به سه هفته بیشتر به انتخابات ریاست جمهوری امریکا زمان باقی نمانده و جمهوریخواهان تلاش دارند، به هر قیمتی که شده این توافقنامه را امضا کنند.
اما این توافقنامه دو تفاوت عمده با دیگر توافقنامههای امریکا با دیگر کشورهای دنیا دارد. نخست به رسمیت شناختن حق کاپیتولاسیون از سوی دولت عراق که مهمترین موضوع مورد مناقشه میان دو طرف امریکایی و عراقی در امضای این توافقنامه است و دیگری مدت زمان حضور نیروهای امریکایی است که ظاهرا به گفته نوری مالکی نخستوزیر عراق این موضوع حل شده و بغداد و واشنگتن بر سر تاریخ اول دسامبر 2011 به عنوان زمان خروج نیروهای امریکایی از عراق به توافق رسیدهاند.
مالکی هنگامی که از بیت آیت الله سیستانی خارج شد، در جمع خبرنگاران تاکید کرد، تنها چیزی که امضای توافقنامه امنیتی را به تاخیر انداخته همان مصونیت قضایی اتباع خارجی است که دولت عراق نمیپذیرد آن را به رسمیت بشناسد.
وی همچنین خبر داد که دولت امریکا با خروج نیروهای امریکایی از عراق به طور کامل تا تاریخ اول دسامبر 2011 موافقت کرده است.
در همین حال رابرت گیتس، وزیر دفاع امریکا اعلام کرد، به زودی توافقنامه امنیتی را با عراقیها امضا میکنیم و باید بگویم خوشبختانه این امر بسیار زود انجام خواهد شد.
عباس البیاتی، عضو گروه امنیت و دفاع در پارلمان عراق و از اعضای مجلس اعلای اسلامی عراق پس از دیدار با رابرت فورد، معاون سفیر ایالات متحده در امریکا گفت: «عراق با دیگر کشورهای دنیا که توافقنامه مشابهی را امضا کردهاند، تفاوت دارد. ما باید در این توافقنامه درباره استقلال و تمامیت ارضی عراق چه از لحاظ سیاسی و چه از لحاظ قضایی مطمئن شویم و طرف امریکایی باید درک کند که ما باید به آن اندازه از اطمینان برسیم که بتوانیم افکار عمومی عراق را در برابر آن توجیه کنیم.»
از سوی دیگر سامی العسکری، نماینده ائتلاف یکپارچه در پارلمان عراق گفت: «ایران و مجلس اعلای اسلامی عراق امضای توافقنامه امنیتی میان بغداد و واشنگتن را به چالش میکشانند. هر دو طرف برای جلوگیری از امضای این توافقنامه به دولت فشار میآورند و پیشبینی میکنم ظرفهای روزهای آینده فشارهای مردمی برای جلوگیری از امضای این توافقنامه افزایش یابد.»
در همین حال محمود عثمان، نماینده ائتلاف کردستان در پارلمان عراق، خبر از برگزاری یک نشست ویژه میان رهبران عراقی برای بررسی توافقنامه امنیتی در بغداد تا هفته آینده داد.
وی در این باره گفت: «در این نشست نوری مالکی نخستوزیر عراق، مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان و هیاتی از ریاست جمهوری شرکت خواهند کرد.»
حاجه ماسه، سخنگوی گروه ائتلاف کردستان در پارلمان عراق ضمن استقبال از نزدیک شدن دیدگاههای دو دولت عراق و امریکا در امضای توافقنامه امنیتی گفت: «امضای این توافقنامه ضمانتی برای استمرار عملیات سیاسی در عراق محسوب میشود. کشور با مخاطرات داخلی وخارجی رو به رو است و باید از استقلال میهن بدین ترتیب محافظت شود.»
فریاد رواندوزی، یکی دیگر از نمایندگان کردستان نیز در این باره گفت: «امضای این توافقنامه به مصلحت عراق است و به مثابه حمایت نظامی از کشور در برابر تهدیدهای امنیتی و نیروهای تروریستی است. به اعتقاد من امضای این توافقنامه برای ضمانت از حرکت سیاسی در عراق الزامی و مهم است.»
بدین ترتیب به نظر میرسد با حمایتی که کردها و مرجعیت نجف از دولت مالکی داشتهاند و با وجود این که نخستوزیر عراق رسما اعلام کرده امضای توافقنامه بسیار نزدیک است و موارد اختلافی کوچکی باقی مانده تا توافقنامه به امضا رسد، پیشبینی میشود که این توافقنامه به زودی امضا شود و فصل تازهای در روابط عراق و امریکا آغاز شود.
نظر شما :