چرا هر روز گزينه نظامى عليه ايران بیشتر غير ممکن مى‌شود؟

چندان مهم نیست که بخواهیم بدانیم گزارشی را که روزنامه بریتانیایی گاردین درباره مضمون دیدار دوم ایهود اولمرت نخست وزیر اسرائیل با جورج بوش رئیس جمهوری امریکا در 14 می داشته و طی آن از وی خواسته به اسرائیل اجازه حمله به تاسیسات هسته­ای ایران بدهد، صحیح است یا خیر. مهم آن راه و روشی است که ایران اتخاذ کرده که همان طور که در گزارش گاردین آمده باعث شده رئیس جمهوری امریکا نسبت به تقاضای اولمرت اعتراض کند و آن را مردود بداند. گرچه سخنگوی اولمرت این گزارش را رد کرد و گفت: «اسرائیل راه حل دیپلماسی را برای پرونده هسته­ای ایران اولویت می­داند اما تمام گزینه­ها همچنان بر روی میز باقی است.»

چنین معروف است که هیچ حمله نظامی از سوی اسرائیل ممکن نیست مگر این که موافقت امریکا را در پی داشته باشد. زیرا همان طور که می­دانیم اگر جنگنده­های اسرائیلی بخواهند به حریم هوایی ایران تجاوز کنند و به تاسیسات هسته­ای ایران برسند باید از فراز مناطقی که امریکایی­ها در آنجا پایگاه دارند، بگذرند. نزدیک­ترین راه­ها هم فضای هوایی عراق است. علاوه بر آن از آنجا که عمده سلاح­های اسرائیل امریکایی است باید برای استفاده از آنها از ایالات متحده اجازه بگیرند. از این رو اگر به منطق رجوع کنیم در می­یابیم که هر گونه حمله نظامی به ایران حداقل تا زمانی که جورج بوش رئیس جمهوری امریکا باشد، غیر ممکن است. موضوعی که همان طور که روزنامه گاردین به آن اشاره کرده، بوش بسیار تلاش کرده به مهمان اسرائیلی خود آن را بفهماند. علاوه بر آن آنچه که احتمال حمله به ایران را بیش از پیش دور می­سازد، تغییر چهره سیاسی در اسرائیل است. اگر اولمرت لازم بود برای افزایش اعتماد نسبت به خود بر طبل حمله به ایران بکوبد، اکنون تسیبی لیونی نیازی به آن ندارد. همین اتفاق در خود امریکا نیز در حال رخ دادن است. موضوعی که حرف حمله به ایران را بیش از پیش دور خواهد کرد.

طبیعتا ایران به آسانی گزارش­هایی را که این روزها منتشر می­شود را پیروزی سیاست خود می­داند. زیرا افزایش فشارها را با بردباری تحمل کرده و بر سر مسئله هسته­ای خود به هیچ عنوان کوتاه نیامده است. تهران از ابتدا بر دو موضوع بسیار تکیه کرد و اجازه نداد آن دو موضوع بهانه­ای به دست امریکایی­ها بدهد. موضوعی که باعث شده جورج بوش فکر حمله به ایران را از سر باز کند. نخست این که امریکا به خوبی می­داند، واکنش ایران در صورت حمله چه خواهد بود. ایران به صورت مستقیم یا توسط حزب الله حمله فقط به اسرائیل نخواهد کرد بلکه در داخل خود ایالات متحده دست به اقدامات تلافی جویانه خواهد زد. موضوعی که ایالات متحده را وا می­دارد تا نگذارد حادثه­ای مانند 11 سپتامبر تکرار شود. زیرا در آن صورت تمام تلاش­هایش در مبارزه با تروریسم کاملا بر باد خواهد رفت. موضوع دیگر، احتمال بسیار پایین کسب پیروزی در صورت حمله به ایران است. تاسیسات هسته­ای ایران در سرتاسر این کشور پراکنده است و این باعث می­شود که ایالات متحده نتواند به صورت متمرکز وارد عمل شده و علیه ایران دست به حمله بزند و جنگی همانند عراق به راه بیندازد. از این رو بدیهی است اگر با ایران وارد جنگ شود یا حتی اسرائیل به تنهایی بخواهد به ایران حمله کند، یک نبرد گسترده و تمام عیار به راه خود افتاد. از این رو اسرائیل هم نمی­تواند حمله­ای مشابه حمله­ای که در زمان صدام حسین به تاسیسات هسته­ای عراق در اوزیراک انجام داد، ترتیب دهد. حمله­ای که صدام حسین جرات نیافت کوچکترین واکنشی نسبت به آن از خود نشان دهد.

این یک پیروزی بسیار مهم برای ایران است و ابعاد استراتژیک آن به اندازه­ای است که لازم است کشورهای منطقه در کنار آن به خوبی بایستند تا از منافع آن استفاده کنند. بی­شک کشورهای منطقه از حمله نظامی اسرائیل به ایران هیچ سودی نخواهند برد و خوب هم می­دانند که چنین حمله­ای چه مضرات گسترده­ای برایشان در پی خواهد داشت. تجربه ثابت کرده، پیروزی­هایی که ایران کسب می­کند تا چه اندازه برای هم­پیمانانش مفید است و توانسته هم­پیمانی امریکا و اسرائیل را تحت تاثیر قرار دهد. اگر نگاهی به خاورمیانه بیندازیم به خوبی می­بینیم که ایران در لبنان و فلسطین و دیگر کشورهای عربی چه منافعی به دست آورده و چه ثمراتی را برای همان کشورها به ارمغان آورده است.

از این رو باید گفت، بهترین راه بر سر مسئله برنامه هسته­ای ایران در پیش گرفتن راه گفت و گو با این کشور است. همان طور که محمد البرادعی رئیس سازمان بین­المللی انرژی اتمی نیز گفته است و وی نیز پرسید: «اگر ایالات متحده می­تواند پای میز مذاکره با کره شمالی­ای که نظام آن را دموکراتیک نمی­داند و اتفاقا سلاح هسته­ای دارد، بنشیند و گفت و گو کند نمی­فهمم چرا نمی­تواند با ایران همین کار را بکند؟»