تحریم بنزین در برابر عدم تعلیق
با وجود اینکه سعید جلیلی، مذاکره کننده ارشد هسته ای ایران، با نمایندگان گروه 1+5 در ژنو دیدار کرد و این گروه به ایران برای ارائه پاسخ دو هفته مهلت داد، کشورهای غربی بررسی تشدید تحریم ها را آغاز کردند.
با وجود اینکه سعید جلیلی، مذاکره کننده ارشد هسته ای ایران، با نمایندگان گروه 1+5 در ژنو دیدار کرد و این گروه به ایران برای ارائه پاسخ دو هفته مهلت داد کشورهای غربی بدون اینکه منتظر پاسخ نهایی ایران شوند بررسی تشدید تحریم ها را آغاز کرد.
کاندولیزا رایس، وزیر امور خارجه ایالات متحده، معتقد است تشدید تحریم های اقتصادی یکی از راههایی است که می تواند ایران را مجبور به توقف برنامه هسته ایش کند.
در روزهای اخیر کشورهای غربی اعلام کردند تنها در صورتی تحریم ها علیه ایران متوقف خواهد شد که ایران غنی سازی اورانیوم را کاملا متوقف کند. درخواست کشورهای غربی برای این تعلیق به دلیل تصوری است که آنها از برنامه هسته ای ایران دارند.
کشورهای غربی ادعا می کنند برنامه هسته ای ایران برای مقاصد غیر صلح آمیز و تسلیحاتی است اما ایران بارها اعلام کرده برنامه هسته ایش تنها برای مصارف صلح آمیز است و به همین دلیل نیازی به توقف آن نیست.
ایران و شماری از کشورهای دیگر از جمله روسیه بر این باورند تنها در صورتی می توان در مذاکرات پیرامون برنامه هسته ای ایران به نتیجه مطلوب رسید که مذاکراتی مستقیم صورت گیرد.
تهدید به تشدید تحریم ها علیه ایران نه تنها از طرف مقامات امریکا بلکه از طرف متحدان اروپایی اش نیز عنوان شد. برای مثال گوردون براون، نخست وزیر بریتانیا، در روز 21 ماه جولای در مصاحبه ای با سایت اینترنتی بلومبرگ گفت:" در صورتی که ایران تعلیق غنی سازی را نپذیرد با تحریم های جدید روبرو می شود."
اما تجربه تحریم های اقتصادی غرب علیه ایران نشان داده است که این تحریم ها نمی تواند تاثیری در ادامه فعالیت صلح آمیز هسته ای این کشور داشته باشد. برخی از تحلیل گران تاثیر این تحریم ها را در دراز مدت می دانند و معقدند این تحریم ها در کوتاه مدت امریکا را به نتیجه مطلوب نمی رساند.
تحریم ها
در عرض چند سال گذشته و بعد از مطرح شدن مساله هسته ای ایران در جامعه جهانی به عنوان یک پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارسال شد و از آن زمان تاکنون دو قطعنامه علیه ایران به تصویب رسیده است.
طبق این قطعنامه ها تحریم هایی علیه دولت ایران وضع شد که از جمله آنها می توان به محدودیت سفر افراد فعال در برنامه هسته ای ایران و مسدود شدن دارایی های اینان در بانکهای بین المللی اشاره کرد.
تحریم بانکی یکی از تحریم هایی بود که به صورت یک جانبه و از طرف دولت امریکا به ایران تحمیل شد و سبب شد عملکرد نظام بانکی ایران در جهان با مشکل مواجه شود.
به تدریج امریکا از نفوذ خود در جهان استفاده کرد و کشورهای اروپایی را همراه خود کرد. در این زمان بانکهای اروپایی نیز از همکاری با بانکهای ایران سر باز زدند. در ادامه طرح تحریم بانکی عدم ارائه اعتبارات اسنادی برای اجرای پروژه های صنعتی در خارج از کشور و حتی بازرگانی نیز وجود داشت که بخش صنعتی و تجاری ایران را تحت تاثیر قرار داد.
به هر حال تشدید تحریم ها هزینه های کشور را افزایش داد ولی ایران به مدد درآمد کلان نفتی توانست با کمترین آسیب این مشکلات را پشت سر بگذارد. ولی اروپا و امریکا در مرحله دیگری از تحریم ها شرکت های غربی را به خروج در صنعت نفت و گاز ایران واداشتند که این خروج می تواند در میان مدت آسیب های بسیاری به اقتصاد ایران و جهان وارد کند.
خروج شرکت های نفت و گاز غربی از ایران در میان مدت سبب کاهش تولید نفت ایران و رشد قیمت نفت در عرصه بین المللی می شود که اقتصاد جهان را به ویرانی خواهد کشید.
در تایید این مساله می توان به تجربه چندین ماه گذشته اشاره کرد. در ماههای گذشته هر بار ایران بر سر مساله هسته ای با غرب رو در رو شد و هر بار غرب اتهام غیر صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران یا تهدید به تعرض را تکرار کرد، قیمت نفت در بازار جهانی افزایش یافت.
تحریم بنزین
در آخرین گام غرب طرح تازه ای دارد که از مدت ها قبل در مورد آن بسیار سخن گفته شده ولی گویا این اجرای آن جدی تر شده است.
طبق گزارش های موجود امریکا در نظر دارد طرح تحریم صادرات بنزین به ایران را به تصویب برساند و بر این باور است که می تواند کشورهای اروپایی را در این مسیر با خود همراه کند. سایت اینترنتی بلومبرگ در این مورد نوشت:" تحریم جدید کشورهای غربی علیه ایران ذخایر بنزین این کشور را هدف قرار داده است. اگر چه دولت بوش در نظر دارد در فرایند کشتی رانی ایران در خلیج فارس اختلال ایجاد کند و فشار خود روی بانک هایی که تامین مالی مبادلات نفتی را بر عهده دارند را هم افزایش دهد. این تحریم ها می تواند تاثیرات مخرب زیادی روی اقتصاد جهان داشته باشد زیرا موجب افزایش قیمت نفت می شود و می تواند قیمت هر بشکه نفت را به مرز 200 دلار برساند. این رشد کلان قیمت نفت در درجه اول سبب نابودی اقتصاد امریکا خواهد شد زیرا این کشور هم اکنون در آستانه رکود است و تلنگری کوچک برای کشاندن اقتصاد این کشور به قهقرای رکود کافی است."
ایران سالانه 40 درصد از نیاز بنزین خود را از کشورهای غربی تامین می کند. هر سال 40 درصد از بنزین مورد نیاز خود را از اتحادیه اروپا، هند و ونزوئلا وارد می کند. طبق مطالعات انجام شده در سال 2006 میلادی ایران برای واردات بنزین 5 میلیارد دلار هزینه کرد و همین مساله سبب شد تا ایران از نظر هزینه ای که برای وارد کردن بنزین صرف می کند بعد از ایالات متحده امریکا رتبه دوم را در جهان بدست آورد.
به هر حال سیر رشد هزینه واردات بنزین ادامه داشت تا اینکه دولت طرح سهمیه بندی بنزین و سپس آزاد سازی بنزین را عنوان کرد. بعد از آن هم طرحی تازه اعلام شد که طبق آن یارانه های بخشهای مختلف به خصوص انرژی حذف خواهد شد.
حذف یارانه های انرژی در درجه اول می تواند مصرف را کاهش دهد و نیاز کشور را به واردات کمتر کند. کمتر شدن تقاضا در شرایط کنونی به نفع اقتصاد کشور ایران است و از فشار این تحریم می کاهد.
نظر شما :