تعليق تحريم ها و توسعه برنامه اتمى ايران
با وجود سکوت سه هفته اى مقامات ايران نسبت به بسته پيشنهادى 1+5 و اظهارات ضد و نقيضى که به نوعى احتمال رد بسته را نشان مى داد، روز جمعه چهاردهم تيرماه، ايران به بسته مشوق هاى غرب پاسخ داد.
با وجود سکوت سه هفته اى مقامات ايران نسبت به بسته پيشنهادى 1+5 و اظهارات ضد و نقيضى که به نوعى احتمال رد بسته پیشنهادی را نشان مى داد، روز جمعه چهاردهم تيرماه، ايران به بسته مشوق هاى غرب پاسخ داده است.
علی‌اصغر خاجی، سفیر جمهوری اسلامی‌ایران در بلژیک، روز جمعه در بروکسل، پاسخ کتبی جمهوری اسلامی‌ایران به بسته پیشنهادی چین، روسیه، فرانسه، انگلستان، امریکا و آلمان را تحویل خاویر سولانا، مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، داد.
هنوز از محتواى پاسخ ايران که توسط منوچهر متکى، وزير امور خارجه ايران، به رشته تحرير درآمده، اطلاعى در دست نيست اما ايران و اتحاديه اروپا پس از اين پاسخ به توافق رسيده اند که مذاکرات را از اواخر تيرماه ادامه دهند.
در حالی که برخی گمانه زنی ها توسط تحلیلگران حکایت از تغییر مواضع داشت، غلامحسین الهام، سخنگوی دولت جمهوری اسلامی ایران، در نشست هفتگی خود با خبرنگاران تاکید کرده است که تغييری در مواضع تهران در ارتباط با موضوع هسته ای ايجاد نشده و ملت ايران بر حقوق خود تاکيد دارد.
آقای الهام با اشاره به اظهارات اخير منوچهرمتکی، وزیر خارجه ایران، و علی اکبر ولایتی، مشاور رهبر ایران، در خصوص مواضع ايران پیرامون موضوع هسته ای تاکید کرد که تغییری در مواضع جمهوری اسلامی حاصل نشده و حقوق ملت ايران قابل عقب نشينی نيست. به گفته آقای الهام اشخاص در ایران آزاد هستند اظهارنظر کنند و نظرات شخصی، نظرات دولت و نظام نيست.
بعد از ظهر روز جمعه، چهاردهم تير ماه، سعيد جليلى، دبير شوراى عالى امنيت ملى ايران، در گفت و گوى تلفنى با خاویر سولانا، رییس سیاست خارجی و نماینده عالی اتحادیه اروپا، در خصوص زمان و نحوه ادامه مذاکرات تبادل نظر کردند و در نهايت به اين نتيجه رسيدند که از اواخر ماه جارى گفت و گو ها بين طرفين مجداد آغاز شود.
در این گفت و گوی تلفنی، سعید جلیلی اعلام کرد " جمهوری اسلامی ایران بر اساس توافقات انجام شده در سفر سولانا به تهران پاسخ وزرای خارجه شش کشور و سولانا را با رویکرد تمرکز بر مشترکات و نگاه سازنده و خلاق تهیه و ارائه کرده است."
در این گفت و گوی تلفنی، سعید جلیلی اعلام کرد " جمهوری اسلامی ایران بر اساس توافقات انجام شده در سفر سولانا به تهران پاسخ وزرای خارجه شش کشور و سولانا را با رویکرد تمرکز بر مشترکات و نگاه سازنده و خلاق تهیه و ارائه کرده است."
سولانا نيز اظهار داشت که 1+5 به دنبال اقدامی که فضای مثبت کنونی را مخدوش کند نیست و من اطمینان دارم با گام‌های مثبت فضای مذاکرات سازنده و امیدوار کننده خواهد بود."
فاکتورهاى اصلى در پاسخ ايران به بسته 1+5
آنچه از واکنش ها، اظهار نظرها و ديدگاه هاى رسمى و غير رسمى مقامات، تحليلگران و کارشناسان ايرانى و غربى به دست مى آيد اين است که پاسخ ايران به بسته 1+5 نه تنها پاسخى قطعى و تمام شده نيست بلکه به نوعى تنها اعلام آمادگى براى ادامه مذاکرات بر سر موضوع " تعليق " است.
به وضوح مشخص است که در صورت پذيرش تعليق غنى سازى اورانيوم ديگر جايى براى ادامه مذاکرات بين طرفين وجود ندارد. بر اين اساس به نظر مى رسد که ايران در پى انجام مذاکرات جدى و سخت با موضوع بررسى ابعاد، مدت و محتواى تعليق است تا پس از خاتمه اين گفت و گو ها تصميم نهايى طرفين ابراز شود.
در واقع ايران در پاسخ اخير خود به بسته اروپا، تنها آغاز مذاکرات را پذيرفته است و احتمالا در اين اعلام آمادگى مقرر شده که 6 هفته تعليق توسعه برنامه هاى اتمى ايران در برابر 6 هفته توقف اقدامات طرف هاى غربى براى صدور قطع نامه تحريمى چهارم عليه ايران.
اين همان توافقى خواهد بود که به " تعليق در برابر تعلق " مشهور شده است اما در خصوص مدت زمان ادامه دار بودن اين تعليق ها هنوز ابهام وجود دارد. برخى تحليل گران غربى مدت شش هفته را مد نظر دارند اما بعيد نيست که ايران خواهان افزايش اين مدت باشد.
اين در حالى است که چنين به نظر مى رسد که پس از سپرى شدن مدت زمان تعليق در برابر تعليق که همزمان با انجام مذاکرات بين طرفين ادامه دارد، در صورت مثبت بودن مذاکرات از ديدگاه طرف هاى غربى، تعليق غنى سازى اورانيوم از سوى ايران آغاز شود.
بعيد است ايران تعليق غنى سازى اورانيوم را بعنوان پيش شرط مذاکرات بپذيرد. بر اين اساس است که نمى توان فرض ديگرى را غير از پيشنهاد حذف تعليق بعنوان پيش شرط ادامه مذاکرات از يک سو و اعلام آمادگى براى ادامه گفت و گو ها با هدف مشخص شدن محدوده و مدت تعليق در طول مذاکرات از سوى ديگر بعنوان محورهاى اصلى پاسخ ايران به بسته غرب را متصور بود.
در اين ارتباط توجه به اظهارات غلامحسين الهام، سخنگوى دولت ايران، مشخصا تاکيد ايران بر عدم پذيرش تعليق غنى سازى را روشن مى سازد. وى در کنفرانس خبرى روز شنبه، پانزدهم تيرماه، در پاسخ به سوالى در خصوص محتواى پاسخ ايران به 1+5 اظهار داشت " جمهورى اسلامى ايران آماده مذاکره و گفت و گو در خصوص مسائل هسته‌اى در چارجوب قوانين بين‌المللى و مشترکات بسته‌هاى پيشنهادى ايران و 1+5 و طبق حقوق مسلم ملت است و در مواضع ما تغييرى ايجاد نشده است."
نظر شما :