چرا آمريکا احتمال حمله به ايران را تکذيب کرد

در حالی که پيشتر مقامات آمریکایی نسبت به افزایش احتمال حمله نظامی علیه ایران واکنشی رسمی از خود نشان نمی دادند، این سکوت بالاخره شکسته شد و آنان بروز چنین حمله ای را بعید دانستند. کارشناسان معتقدند اين بدان معنا است که واشنگتن نتايج دلخواه خود را از دور جديد تهديد ها حاصل کرده است.

 

در پی برگزاری یک رزمایش نظامی توسط نیروهای اسرائیلی در سواحل یونان که به جنجالی خبری در هفته های گذشته تبدیل شد، برخی این موضوع را آغاز دور جدید تهدیدها علیه ایران تفسیر کرده و اعلام داشتند که واشنگتن درصدد است تا با تاکید بر تهدیدهایی از این دست، فشار به ایران را افزایش داده و این کشور را وادار به عقب نشینی از برنامه های غنی سازی اورانیوم کند.

 

اما انتشار گزارشی از سوی سیمور هرش، روزنامه نگار جنجالی مسائل ایران در مجله نیویورکر، مبنی بر اختصاص بودجه 400 میلیون دلاری کاخ سفید برای گسترش عملیات های زمینی علیه ایران باعث شد تا بار دیگر موضوع قریب الوقوع بودن یک اقدام نظامی جدید در منطقه مورد توجه قرار گیرد.

 

بیشتر اظهارنظرهای اخیر در مورد صحت و سقم بروز یک تهاجم نظامی علیه ایران روی توانایی ایران در دستیابی به سلاح هسته ای تا پایان سال جاری میلادی متمرکز است. این گمانه زنی ها زمانی به اوج خود رسید که یک مقام آمریکای به شبکه ای بی سی (ABC) گفت که مقامات دفاعی این کشور نسبت به حمله اسرائیل به ایران تا پایان سال 2008 ابراز نگرانی کرده اند.

 

بر اساس این گفته ها مقامات آمریکایی و اسرائیلی بر سر رسیدن برنامه های هسته ای ایران به نقطه ای غیرقابل بازگشت بین 6 ماه تا یک سال آینده با یکدیگر اختلاف نظر دارند. به گفته این مقام آمریکایی نقطه غیر قابل بازگشت مذکور دو خط قرمز را شامل می شود که یکی از آنها دستیابی ایران به مقدار زیادی از اورانیوم غنی سازی شده و دیگری خرید یک سیستم نظامی پیشرفته از روسیه است که توانایی خنثی سازی حملات احتمالی اسرائیل به ایران را دارا خواهد بود.

 

روز گذشته بالاخره یکی از مقامات رسمی کاخ سفید نسبت به این مباحث واکنش نشان داد و اظهارنظرهای کارشناسان در مورد حمله به ایران را ساده لوحانه قلمداد کرد. تام کیسی، سخنگوی وزارت خارجی آمریکا، افزود که ارزیابی برخی از مسئولان آمریکایی در گزارش های ای بی سی پیرامون امکان دستیابی ایران به اورانیوم غنی شده برای ساخت تسلیحات هسته ای تا پایان سال جاری میلادی را تکذیب می کند.

 

برایان ویتمن، سخنگوی پنتاگون، هم ضمن ابراز بی اطلاعی از همپایی آمریکا با اسرائیل در مورد یک حمله نظامی، بر به کارگیری دیپلماسی و همکاری با سازمان ملل برای بررسی و حل اختلاف بر سر برنامه هسته ای ایران تاکید کرد.

 

از سوی دیگر رایان کروکر، سفیر آمریکا در عراق، در واکنش به ادعاهای سیمور هرش به شبکه سی ان ان گفت که می تواند با قاطعیت بگوید که هیچ حمله ای در مرزهای عراق علیه ایران از سوی نیروهای آمریکای در حال تدارک نیست. اما هرش هم در پاسخ به این اظهارات گفت که این کاملا عادی است که در زمان انجام عملیاتی از این دست، فرستادگان آمریکا از آنها مطلع نشوند.

 

هرش معتقد است در صورتی که چنین گزارش هایی مورد تایید قرار گیرند، این موضوع می تواند تنش ها میان آمریکا و ایران را افزایش داده و خطر بروز خشونت میان آنها را شدت بخشد. او تاکید کرده است که چنین موقعیتی می تواند به تسریع روند قیمت های نفت خام نیز بینجامد.

 

این نویسنده مجله نیویورکر همچنین مدعی است که ژنرال های ارشد ارتش آمریکا با سیاست ایجاد بی ثباتی در ایران مخالف هستند. بر اساس گزارش واشنگتن پست اخیرا 3 نظامی چهار ستاره آمریکا در بخش فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا که صحنه عملیات نظامی در عراق را هدایت می کنند، آشکارا مخالفت خود را با هر نوع حمله پیشگیرانه علیه امکانات هسته ای ایران ابراز داشته اند. دریادار ویلیام فالون، جان ابی زید و آنتونی زینی این ژنرال ها هستند.

 

البته دريادار مايکل مولن، رئيس ستاد ارتش ‌آمريکا، که پيشتر مخالفت خود را با اقدام نظامى عليه ايران ابراز داشته بود، بار ديگر بر اين موضوع صحه گذاشت. مولن ضمن ابزار بى اطلاعى از احتمال تدارک حمله از سوى اسرائيلى ها به ايران، گفت که منطقه خاورميانه يکى از بى ثبات ترين بخش هاى دنيا است و نيازى نيست که بيش از اين بى ثبات شود. وى تاکيد کرد که گشودن يک جبهه جديد در موقعيت کنونى براى آمريکا بسيار مشکل ساز شود.

 

بوش نيز در يک کنفرانس خبرى در کاخ سفيد اعلام داشت که با وجودى که هميشه گفته است تمام گزينه اى در مورد حل مسئله ايران روى ميز خواهد بود، اما اولين گزينه براى آمريکا اين است که اين مشکل از طريق ديپلماتيک حل شود.

 

نکته قابل توجه اين که پيش از اظهارات مولن و بوش، منوچهر متکى، وزير خارجه ايران، طى مصاحبه با خبرنگاران در نيويورک گفت که ايران به طور جدى و با دقت در حال بررسى يک بسته پيشنهادى شامل مشوق هاى اقتصادى است که طى گفت وگو با طرف هاى مذاکره کننده از سوى آمريکا پيشنهاد شده است.

 

وى در ادامه اظهاراتش که به طور وسيعى در رسانه هاى بازتاب يافت، تاکيد کرد: ما در حال بررسى احتمال دور جديد گفت و گوها پيرامون مسائل عراق هستيم.

 

متکى که به منظور شرکت در اجلاس شوراى اقتصادى و اجتماعى سازمان ملل در نيويورک سخن مى گفته، اظهار داشت که ايران همچنين در حال بررسى پيشنهاد خانم کاندوليزا رايس، وزير خارجه آمريکا، در مورد بازگشايى يک دفتر حفاظت منافع آمريکا در تهران است. وى افزود که ارتباط ميان مردم ايران و آمريکا مى تواند گام خوبى براى تفاهم ميان دو ملت باشد.

 

گفته مى شود که ايران پيشنهاد داده است پروازهاى مستقيم ميان تهران و نيويورک به منظور تسهيل سفر ايرانى تبارهاى آمريکا از کشور مادريشان برقرار شود. برخى از کارشناسان گفتند که اين پيشنهاد در واقع شبيه همان بحثى است که اخيرا از سوى هنرى کيسينجر، وزير خارجه اسبق آمريکا، مطرح شده است که آمريکا مى تواند روابطى را با ايران شبيه به آنچه با چين در دوران جنگ سرد داشته است، برقرار کند.

 

برخى از تحليلگران سياسى معتقدند که تهديدات اخير هم مبتنى بر اين پيشنهاد بوده است. بر اساس اين تحليل واشنگتن انگيزه خاصى در ايران براى ايجاد چنين ارتباطى را حس نمى کند، به همين دليل تلاش کرد تا با دور جديد تهديدها و جنگ روانى، بر اين ضرورت تاکيد کند.

 

با اين حال برخى ديگر از کارشناسان معتقدند که حاميان تهاجم به عراق در دولت بوش، نمى توانند نسبت به گزارش ها در مورد نزديک شدن ايران به موقعيت برگشت ناپذير در برنامه هسته اى و همچنين خريد سيستم بازدارنده نظامى از روسيه بى تفاوت باشند. به همين دليل به هيچ وجه بعيد نيست که اين تهديدها در نهايت با تحرکات آنان جامه عمل به خود بپوشند.

 

موشه يلعون،‌ فرمانده سابق ارتش اسرائيل، هفته گذشته گفت:" نيروهاى اسرائيلى بايد آماده اجراى هرگونه طرحى باشند. حمله نظامى به ايران کار راحتى نيست. اين کار بايد گزينه آخر باشد، اما نبايد آن را حذف کنيم."