ریشه‌های اسلام سیاسی مستحکم است

نویسنده: امیل نخله، افسر ارشد امنیتی و مدیر کل پیشین بخش اسلام سیاسی در سازمان سیا و عضو فعلی شورای روابط خارجی در آمریکا

دیپلماسی ایرانی: روشن است که پس از ضرباتی که اسرائیل به حماس و حزب‌الله وارد آورد اکنون فتیلهٔ اسلام جهادی پائین کشیده شده چنانکه همزمان راهبرد دفاعی ایران بخاطرِ محروم شدن از نیروهای نیابتی اش آسیب دیده است.

با وجود دستاوردهای بزرگی که اسرائیل در جنگ علیه اسلام جهادی به دست آورده ولی من به عنوان فردی که ۳۰ سال وقت پیرامون اسلام سیاسی صرف کرده است با اطمینان می گویم که اسلام سیاسی برای نجات خود چاره ای جز کنار گذاشتن سلاح و بازگشت به فعالیت های سیاسی ندارد.

ممکن است موفقیت‌های اخیر اسرائیل علیه حماس و حزب‌الله باعثِ خوشحالی نتانیاهو شده باشد ولی بخاطرِ بی توجهی ها به ریشه های برآمدن اسلام سیاسی در فلسطین، لبنان و جاهای دیگر، موفقیت‌های اخیر اسرائیل به مثابه پیروزی بدون ارزشی خواهد بود که هزینه‌های آن به فوایدش نمی ارزد!

کشتارهای کور و عظیمی که اسرائیل طی ماه های اخیر در فلسطین و لبنان به راه انداخت نمی تواند به عنوان هدف گرفتن توریست ها، به زعم اسرائیل، تلقی شود و همین کشتارها زمینه های تقویت جهادگرایان در آینده را فراهم خواهد آورد.

پدیده اسلام سیاسی طی ۳۰ سال گذشته در ۳ دسته قابل تقسیم بندی شده است: اسلام سیاسی تندرو که به نحوی به وهابیت مرتبط است، اخوان المسلمین به عنوان جریان اصلی اسلام سیاسی در میان أهل سنت و تشکل های اسلامی خاص در برخی کشورها مثل حزب‌الله و شاخه نظامی حماس در غزه که برای جهاد علیه اشغالگری درست شدند.

طی دهه های هشتاد و نود میلادی از قرن گذشته، مبنای اصلی اهتمام دولت های آمریکا در پهنهٔ گسترده‌ای از جهان اسلام کمک به حل مشکلات اقتصادی و معیشتی مسلمانان در این کشور‌ها بود که بدبختانه پس از ۱۱ سپتامبر بسیاری از این کمک های اقتصادی قطع شدند. دولت های مختلف در آمریکا در مواجهه با پدیده اسلام سیاسی، درجاتی از موفقیت ها و ناکامی ها داشته اند؛ وجه اشتراک تمامی دولت ها در آمریکا کنار نیامدن با گونهٔ جهادی از پدیده اسلام سیاسی بوده است. تا پیش از هفت اکتبر ۲۰۲۳، واشنگتن از طریق دیپلماسی و تأمین مالی برخی برنامه‌های اقتصادی و اجتماعی در کشورهای اسلامی تعامل با برخی جریانات اخوانی را آغاز کرد تا آنها را تشویق به جهت گیری به سمت دموکراسی کند.

در هر حال آمریکا باید بداند مادامی که ریشه های برآمدن اسلام سیاسی و اسلام جهادی وجود داشته باشد و جوانان مسلمان رویای آینده‌ای بهتر را داشته باشند، کشورهای اسلامی همچنان تا سال ها مواجهه با بحران و بی ثباتی خواهند بود و آمریکا نیز همچنان از جانب سازمان های تروریستی و گروه های تندرو هدف حملات قرار خواهد گرفت.

منبع: ریسپانسیبل استیتکرفت / چکیده و ترجمه: سید قاسم ذاکری