دیپلماسی ترجمه: از نظریه تا عمل

دیپلماسی ایرانی: کتاب «دیپلماسی ترجمه: از نظریه تا عمل» به خامه‌ی امیرداود حیدرپور، محمّدرضا هاشمی و محمدحسن شیخ‌الاسلامی از سوی انتشارات عصر ترجمه منتشر و روانه بازار نشر شد. 

این کتاب ضمن بررسی و تشریح مهم‌ترین مفاهیم و دیدگاه‌های نظری مطرح در زمینه جامعه‌شناسی ترجمه، مطالعات سیاسی ترجمه، دیپلماسی عمومی، دیپلماسی فرهنگی، نظریات روابط بین‌المللِ مرتبط با ساحت سیاسی ترجمه و نیز بررسی رویکرد، مبانی، و بن‌مایه‌های اصلی دیپلماسی عمومی دولت‌های هفتم تا دهم ایرانِ اسلامی، برای نخستین بار ضمن معرفی مفهوم، مبانی و مولفه‌های نظری «دیپلماسی ترجمه» به عنوان یکی از قدرتمند‌ترین ابزارهای هویت‌سازی و تصویرسازی و عنصری کلیدی در عرصه جنگ روایت‌ها و مهندسی افکار عمومی ملل مختلف و در نتیجه پیشبرد اهداف فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی دستگاه سیاست خارجه هر کشور در ارتباط با سایر ملل، با بررسی اسناد بالادستی، تحلیل محتوای آثار ترجمه شده و مصاحبه با برجسته‌ترین دیپلمات‌ها، کارگزاران و کارشناسان فرهنگی دولت‌های مذکور در هر دو سطح سیاست‌گذاری و اجرای سیاست‌ها، به شناسایی مهم‌ترین بازیگران جریان ترجمه آثار فارسی به سایر زبان‌ها در ایرانِ پساانقلاب اسلامی و تبیین و آسیب‌شناسی سیاست‌های پیدا و پنهان ترجمه، نحوه انتخاب آثار برای ترجمه، نوع و مضمون آثار ترجمه شده و جغرافیای زبانی توزیع آثار مذکور در دولت‌های هفتم تا دهم جمهوری اسلامی پرداخته است.

همچنین در این کتاب برای نخستین بار، سیاست‌ها، اهداف آشکار و نهان، و عملکرد اصلی‌ترین کارگزاران روابط فرهنگیِ بین‌المللیِ جمهوری اسلامی در زمینه ترجمه آثار فارسی به سایر زبان‌ها از جمله شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت امور خارجه، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، شورای هماهنگی امور فرهنگی خارج از کشور، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، جامعه المصطفی العالمیه، مجمع جهانی اهل بیت (علیهم السلام)، رایزنی‌های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سایر کشورها، مرکز ساماندهی ترجمه و نشر علوم انسانی و معارف اسلامی و نیز تعدادی از ناشران خصوصی دخیل در این زمینه از جمله انتشارات بین‌المللی الهدی و انتشارات انصاریان، بررسی، تبیین، و پیامدهای آن ارزیابی و نسبت این سیاست‌ها و عملکرد دستگاه‌های مذکور با سیاست‌های کلان دیپلماسی عمومی دولت‌های وقت سنجیده شده است. 

بر این اساس، کتاب حاضر ضمن اینکه برای اولین بار به شکلی نظام‌مند و آکادمیک بخش مهمی از تاریخ «ترجمه زین‌سوی» جمهوری اسلامی ایران را در قالب کتاب به رشته تحریر درآورده و نقش نهاد قدرت در جهت دهی به سیاست‌ها و عملکرد بازیگران دخیل در آن را کاویده است، به آسیب‌شناسی دقیق، مستند، مستدل و عمیق روند ترجمه آثار فارسی به سایر زبان‌های دنیا پرداخته و برای اصلاح وضع موجود و افزایش ضریب اثربخشی جمهوری اسلامی در روابط فرهنگی بین‌المللی، مقابله با جریانات رقیب و نقش‌آفرینی موثر در «جنگ روایت‌ها» و نیز بهبود تصویر جمهوری اسلامی نزد عموم مردمان ملل مختلف بواسطه ترجمه و توزیع آثار فارسی به زبان‌های مختلف، پیشنهاداتی عملی ارایه نموده است. همچنین این کتاب می‌تواند به عنوان یکی از منابع دروس تحصیلات تکمیلی رشته مطالعات ترجمه در حوزه جامعه‌شناسی و تاریخ ترجمه استفاده گردد.

امیرداود حیدرپور دانش‌آموخته دکتری مطالعات ترجمه از دانشگاه فردوسی مشهد و استادیار مطالعات ترجمه گروه زبان انگلیسی دانشگاه خیام مشهد، محمّدرضا هاشمی دانش‌آموخته دکتری زبان‌شناسی کاربردی از دانشگاه منچستر انگلستان و استاد تمام مطالعات ترجمه دانشگاه فردوسی مشهد، و محمّدحسن شیخ الاسلامی دانش‌آموخته دکتری روابط بین‌الملل از دانشگاه شهید بهشتی، دانشیار روابط بین‌الملل دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه و رییس مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه است. 

این کتاب در 448 صفحه به صورت رنگی و با بهای 600 هزار تومان از سوی انتشارات عصر ترجمه که از جمله ناشران تخصصی مطالعات ترجمه است به زیور طبع آراسته شده و در دسترس اندیشمندان، پژوهشگران، کارگزاران حوزه «ترجمه زین‌سو» و سایر علاقه‌مندان به حوزه ترجمه و نشر قرار گرفته است.