تلاش های لبنان برای ممانعت از تغییر ماموریت یونیفل

حسین فاطمی، روزنانه نگار

دیپلماسی ایرانی: لبنانی ها در آستانه برگزاری نشست جدید شورای امنیت با هدف تمدید ماموریت یونیفل در این کشور (لبنان)، تلاش های سیاسی و دیپلماتیک خود را آغاز کرده اند تا سناریوی سال گذشته در تغییر ماموریت نیروهای بین‌المللی و نیز لغو این تغییرات تکرار نشود.

آن طور که منابع رسانه ای عنوان داشته اند در پایان ماه جاری میلادی (آگوست)، شورای امنیت سازمان ملل به مانند سال های پیشین  نشستی در دستور کار خود دارد تا درباره تمدید ماموریت «یونیفل» (نیروهای موسوم به حافظ صلح سازمان ملل مستقر در لبنان) تصمیم گیری شود. با توجه به وضعیت حساس و بحرانی لبنان در حوزه امنیتی و تمامیت ارضی در سایه تجاوزات مکرر رژیم صهیونیستی به موازات بحران های اقتصادی و از همه مهم تر خلاء حضور دولتی مقتدر به دلیل اختلافافت سیاسی در فاصله بیش از یک سالی که از پایان دوران میشل عون (رئیس جمهوری سابق لبنان) می گذرد، دولت موقت نجیب میقاتی بیش از هر زمان دیگری به تداوم ماموریت یونیفل چشم دوخته است، اما در عین حال سعی دارد که از برخی زیاده خواهی ها و نیز تحرکات مخرب یونیفل ضد امنیت و تمامیت ارضی لبنانی هم جلوگیری کند. 

 روزنامه لبنانی الاخبار در همین باره، ذیل یادداشتی عنوان می دارد که، طی چند روز آینده یک هیئت رسمی به ریاست عبدالله بوحبیب، وزیر امور خارجه دولت موقت لبنان به همراه منیر شحاده، هماهنگ کننده دولت این کشور با یونیفل به نمایندگی از وزارت دفاع لبنان راهی نیویورک خواهند شد تا در جلسات تدارکاتی و مشورتی که پیش از نشست شورای امنیت درباره تمدید ماموریت یونیفل در لبنان برگزاری می‌گردد، شرکت کنند.

-    تلاش ها برای ممانعت از تغییر ماموریت یونیفل

تسنیم به نقل از الاخبار گزارش داده است که لبنان به طور رسمی طی سه هفته گذشته یک کمپین دیپلماتیک بی سروصدا با کشورهای عضو شورای امنیت به ویژه روسیه و چین راه‌اندازی کرده که طبق آن لبنان بر رد هرگونه تغییر در ماموریت نیروهای بین‌المللی در جنوب این کشور تاکید دارد و همچنین تغییراتی که سال گذشته تحت فشارهای رژیم صهیونیستی و آمریکا اضافه شده بود را رد می‌کند و این تغییرات باید لغو گردند. بر اساس این تغییرات که سال گذشته اعلام شد و مورد اعتراض لبنان قرار گرفت، نیروهای یونیفل می‌توانند آزادانه و بدون هماهنگی قبلی با ارتش لبنان اقدام به تفتیش و گشت‌زنی در منطقه جنوب «لیتانی» کنند.

این تغییرات به پیشنهاد آمریکا و با همکاری فرانسه و انگلیس اضافه شده بود و بدون اعتراض چین و روسیه و درحالی که بین وزارت امور خارجه و نمایندگی لبنان در سازمان ملل اختلاف نظر وجود داشت، به تصویب رسید. اما اکنون ارتش لبنان در تلاش است با همکاری وزارت امور خارجه این اشتباه را جبران کرده و مانع ارتکاب اشتباه بزرگتر احتمالی که به نفع رژیم صهیونیستی است، شود.

-    لغو تغییرات صورت گرفته در ماموریت یونیفل

علیرغم نیاز لبنان به تداوم حضور یونیفل، دولت میقانی در نظر دارد که تغییرات صورت گرفته در ماوریت این نیروهای سازمان ملل را لغو نماید. چنانی که در ادامه مطلب روزنامه الاخبار، یک منبع اعلام کرده که هیئت دیپلماتیک لبنان در شورای امنیت بر اصلاح بند آزادی تردد نیروهای یونیفل بدون هماهنگی با ارتش لبنان، تاکید دارد. ارتش لبنان پیش از این نمایندگان کشورهای مشارکت کننده در یونیفل را دعوت و با آنها درباره سازوکار فعالیت میدانی و همکاری بین ارتش لبنان و نیروهای بین‌المللی طبق قطعنامه 1701 گفتگو کرد.

این منبع نظامی عنوان داشته که، ما با شاهد و مدرک به نمایندگان کشورهای مذکور نشان دادیم که چگونه برخی از نیروهای یونیفل ارتش لبنان را دور زدند. بنابراین ما فرمول جدیدی برای فعالیت‌های یونیفل ارائه خواهیم داد که طبق آن، تحرکات این نیروها در خارج از چارچوب هماهنگی با ارتش لبنان نباشد. ارتش لبنان نگران تصویب بندهای جدید در جلسه آتی شورای امنیت است که احتمال دارد موجب تغییر ماموریت یونیفل شود.

به گفته منبع مذکور، احتمال تحمیل یک طرح مرزبندی جدید بین لبنان و رژیم صهیونیستی در راستای منافع این رژیم از دیگر عواملی است که موجب نگرانی ارتش لبنان می‌شود. منبع نظامی الاخبار بر این نکته هم تاکید دارد که مرزهای لبنان از سال 1923 ترسیم و در توافق آتش بس 1949 ثبت شده است. در زمان آزادسازی لبنان از شر اشغالگری اسرائیل نیز لبنانی‌ها هنگام ترسیم «خط آبی» بر سر 3 نقطه حرف داشتند. بعد از تجاوز رژیم صهیونیستی به لبنان در سال 2006 این 3 نقطه به 13 نقطه افزایش یافت و ما درباره هیچ یک از آنها کوتاه نمی‌آییم.

این منبع تصریح کرده که ارتش لبنان از طریق وزارت خارجه نامه‌ای را به شورای امنیت فرستاده و خواستار حذف اصطلاح «ترسیم مرزها» و جایگزین کردن عبارت « مشخص کردن مرزها» و تغییر نام «بخش شمالی منطقه الغجر» به «خراج شهرک الماری» شد. لبنان پیش از این نیز شکایتی را علیه رژیم صهیونیستی به دلیل افزایش حضور اشغالگرانه خود در بخش لبنانی از روستای مرزی الغجر تنظیم و تسلیم شورای امنیت کرده بود.

شایان ذکر است که پایگاه اینترنتی «شهاب» هم در گزارشی عنوان داشت که ژنرال منیر شحاده، هماهنگ کننده دولت لبنان و نیرو‌های یونیفیل روز سه شنبه در بیانیه مطبوعاتی در جریان بازدید از میدانی از طول خط آبی گفت: لبنان خط آبی در مزارع اشغالی شبعا را به رسمیت نمی‌شناسد. بازدید از خط آبی با حضور نمایندگانی از کشور‌های عضو شورای امنیت مستقر در لبنان صورت گرفت و ژنرال شحاده در رابطه با هدف این بازدید، عنوان داشت که « سعی شده سفرا و جامعه بین المللی از ۱۳ منطقه مرزی اختلافی با فلسطین اشغالی است مطلع شوند.  

ژنرال شحاده افزود خط آبی، خط عقب نشینی است و خط ترسیم یا تثبیت مرز‌ها نیست و لبنان در صدد مشخص کردن مرز‌های جنوبی اش با فلسطین اشغالی است. لبنان خط آبی کنونی را به رسمیت نمی‌شناسد. وی تاکید کرد مرز‌های لبنان با فلسطین اشغالی از شهرک الناقوره در جنوب غرب آغاز می‌شود و در روز الوزانی در جنوب شرق پایان می‌یابد.این فرمانده لبنانی اظهار داشت لبنان از سازمان ملل متحد خواسته است کلمه و اصطلاح ترسیم و تثبیت مرز را حذف کند و به جایش این عبارت را بنویسد که لبنان خواستار مشخص کردن مرزهایش با فلسطین اشغالی و به تبع ان با رژیم صهیونیستی است. ژنرال شحاده خاطرنشان کرد ارتش لبنان به علت اوضاع بد و بحرانی اقتصادی اش با اکثر گشتی‌های نیرو‌های پاسدار صلح یونیفیل همراهی نمی‌کند، اما از همه چیز اطلاع دارد.

-    تکاپوهای آمریکا و رژیم صهیونیستی برای تغییر ماموریت یونیفل در لبنان

نیروهای یونیفل در سال 1978 به موجب قطعنامه 425 شورای امنیت سازمان ملل متحد وارد لبنان شدند. این نیروها از نیروهای نظامی چندین کشور از جمله چین، هند، نپال، اندونزی، فرانسه، ایتالیا، ایرلند و لهستان تشکیل شده‌اند. هدف این نیروها نظارت بر مرزهای لبنان با سرزمین‌های اشغالی و حفظ صلح در این مرزها و ارسال گزارش به شورای امنیت است. به همین دلیل نیز به این نیروها، صلح بانان سازمان ملل متحد گفته می‌شود. نکته قابل توجه اینجاست که مأموریت اصلی این نیروها در لبنان محافظت از صلح و جلوگیری از بروز جنگ و تجاوز به لبنان بود؛ اما از آن زمان تاکنون رژیم صهیونیستی 2 جنگ را در سال 1982 و 2006 بر لبنان تحمیل کرد.

این جنگ‌ها و همچنین اقدامات متجاوزانه رژیم صهیونیستی نشان می‌دهد که عملاً حضور نیروهای یونیفل سبب ممانعت از بروز جنگ در دوره‌های اخیر در لبنان نشده؛ بلکه این قدرت حزب‌الله است که به ویژه پس از جنگ جولای موجب شده تا رژیم اشغالگر صهیونیستی تاکنون جرات حمله به لبنان را نداشته باشد.علاوه بر آن تاکنون نیز واکنش چشم‌گیری از یونیفل در برابر نقض حریم هوایی، زمینی و آبی لبنان توسط رژیم صهیونیستی ندیده‌ایم و همین موضوع نشان می‌دهد این نیروها به شکل کامل در هماهنگی با آمریکا و اسرائیل فعالیت می‌کنند. به همین دلیل گاهی درگیری‌هایی میان مردم لبنان و این نیروها به وجود می‌آید و اغلب لبنانی‌ها نسبت به عملکرد یونیفل در کشورشان معترض هستند.

با وجود اینکه عملکرد نیروهای یونیفل اغلب در جهت جانبداری از رژیم صهیونیستی بود، اما آمریکا و رژیم صهیونیستی به خصوص در سال 2019 تلاش زیادی انجام دادند تا عملکرد این نیروها را تغییر دهند. اکنون ایالات متحده و رژیم صهیونیستی به دنبال این هستند که ابتکار عمل یونیفل در لبنان را کاملاً در دست گرفته و هدف سنتی خود یعنی تضعیف و در نهایت نابودی حزب‌الله را تحقق بخشند. کارشناسان معتقدند که واشنگتن می‌خواهد یونیفل دستورات دولت آمریکا را در لبنان اجرایی کند. «شارل ابی نادر» کارشناس امنیتی و راهبردی لبنانی در این باره اظهار داشت، هدف از این فشار‌ها درباره تغییر نحوه کار یونیفل آن است که عملکرد آن مطابق با خواست واشنگتن باشد، اگرچه اکنون هم خیلی دور از این وضعیت نیست؛ به بیان دیگر آمریکایی‌ها می‌خواهند یونیفل از اتاق عملیات آمریکا و اسرائیل اداره شود.