تاکيدها و تهديد ها ؛ فرايند دنباله دار در موضوع هسته اى ايران

در حالى که مقامات ايران بر صلح آميز بودن برنامه هسته اى کشور تاکيد داشته و برخى منابع خارجى نيز بر اين نکته صحه گذاشته اند، همچنان فرآيند ابراز تهديد ها و اعمال تحديد ها در خصوص برنامه اتمى ايران از سوى طرف هاى غربى، ادامه دار است.

 

اين در حالى است که در بين کشورهاى غربى نيز على رغم وجود اجماع براى محدود کردن فعاليت هاى هسته اى ايران پيرامون مثمر ثمر بودن تحريم ها و تهديد ها اختلاف نظر وجود دارد.

 

در کنار اين اختلاف نظر، گزارش سرویس اطلاعات ملی آمریکا که چندى پيش در خصوص برنامه اتمى ايران منتشر و بر عدم تلاش اين کشور برای تولید سلاح هسته‌ای از سال 2003اذعان شده بود، موج ديگرى از ترديدها و دوگانگى ها را در خصوص بالقوه بودن يا نبودن خطر برنامه هسته اى ايران بدنبال داشت و شکافى را در بين ديدگاه تحديد کننده اين برنامه در کشورهاى غربى و بويژه در داخل جامعه امريکايى بوجود آورد.

 

اين در حالى است که به تازگى دونالد کار معاون سرویس اطلاعات ملی آمریکا NIE) ) اعلام کرده است که این سازمان طرحی برای بازنگری گزارش پيشين در مورد پرونده هسته‌ای ایران ندارد.

 

وى اظهار داشت که " مقامات سرویس اطلاعات ملی آمریکا( ( NIE پس از انتشار گزارش خود در دسامبر 2007 تلاش زیادی برای رفع نگرانیهای واشنگتن انجام دادند و تا زمانیکه اطلاعات تازه‌ای درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران بدست نیاورند گزارش پیشین راتغییر نخواهند داد."

با اين وجود مقامات امريکايى که بيش از متحدان اروپايى خود بر اعمال و افزايش فشارها بر ايران در خصوص متوقف ساختن غنى سازى اورانيوم و تغيير رويکرد هسته اى اش تاکيد دارند، پيرو انتشار گزارش اخير محمد البرادعى، مدير کل آژانس بين المللى انرژى اتمى، بر پاسخ گويى شفاف ايران به سوالات اين نهاد بين المللى اصرار ورزيدند.

 

کاندولیزا رایس، وزیر خارجه امریکا، در سفر خود به سوئد برای شرکت در کنفرانسی پيرامون عراق به گزارش اخیر آژانس اشاره کرد و گفت " ایرانی ها باید مطالب بسیاری را در ارتباط با این گزارش توضیح دهند."

 

به اعتقاد وى این گزارش بر اين امر تاکيد داشته ایران در زمینه پاسخ به برخی از سئوالات مهم و مبهمی که جامعه بین المللی درباره برنامه هسته اى دارد، همکاری نمی کند.

 

از سوى ديگر کشورهاى اروپايى، على رغم ابراز نگرانى هاى خود از برنامه اتمى ايران پس از انتشار گزارش البراعى، به نوعى ترديد گونه به افزايش فشارها بر ايران مى نگرند.

 

وزراى خارجه فرانسه و آلمان روز بعد از انتشار گزارش آژانس، خواستار توجه بيشتر به خطر اقدامات ايران در عدم ارائه اطلاعات لازم و کافى در برنامه اتمى خود شدند اما به نظر مى رسد که کشورهاى اروپايى چندان بر موثر بودن تحريم ها نسبت به ايران، مطمئن نبوده و در اين بين منافع اقتصادى کشورهاى خود را مد نظر دارند.

 

در عين حال ايران به هيچ يک از طرف هاى غربى خود براى پذيرش مشوق هاى جديدشان و بررسى پيش شرط توقف غنى سازى اورانيوم چراغ سبز نشان نداده و هنوز در خصوص زمان سفر نمايندگان گروه 1+5 به همراه خاوير سولانا، مسئول سياست خارجى اتحاديه اروپا، به ايران براى ابلاغ اين مشوق ها خبرى اعلام نشده است.

 

اما شنبه يازدهم خرداد ماه، خبرگزارى آلمان گزارش داد که گزارش اخير آژانس بين المللى انرژى اتمى درباره برنامه هسته‌ اى ايران و تلاش‌هاى تهران براى رفع مساله مطالعات ادعايى، يکى از موضوعات اصلى نشست شوراى حکام آژانس که روز دوشنبه آغاز مى‌شود، خواهد بود.

 

يک روز قبل از اعلام اين خبر، على اصغر سلطانيه، نماينده ايران در آژانس بين المللى انرژى اتمى، گفته بود " کشورهای غربی از تحویل مدارک مطالعات ادعایی به ایران جلوگیری کرده و صرفا با نشان دادن آنها به ایران موافقت کرده بودند که این امر مشکلاتی را در فرآیند مذاکرات ایران و آژانس ایجاد کرد."

 

وى به عدم انعکاس کامل همکاریهای فعال و زیاد ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی در گزارش اخیر البرادعی اشاره کرد و گفت " طرف ایرانی در مذاکرات ماههای اخیر در تهران با ادله مستند و قابل قبول، ساختگی بودن اسناد کامپیوتری ارائه شده از سوی آمریکا را رد کرد، اما مستندات پاسخ  ایران به طور کامل در گزارش انعکاس نیافت."

 

به اين ترتيب به نظر مى رسد که همچنان روند تاکيد مقامات جمهورى اسلامى بر مثبت بودن همکارى ها و مذاکراتش با آژانس و صلح آميز بودن ماهيت برنامه اتمى اين کشور از يک سو و طرح تهديد ها و اعمال محدوديت هاى بيشتر بر ايران از جانب طرف هاى غربى از سوى ديگر ادامه دارد و اين بازى تا مذاکرات مستقيم طرفين بر سر بسته مشوق ها و بسته پيشنهادى ايران جريان خواهد داشت.