دولت سوناک هم سقوط می کند؟

نویسنده: محمد خلیفه

دیپلماسی ایرانی: میزان بدهی انگلیس در سال گذشته بالغ بر دو تریلیون پوند بود. عوامل متعددی باعث این حجم بی‌سابقه از بدهی‌ شده است. نخستین آنها بحران اقتصادی است. علی رغم بهبود آهسته این بحران اما انگلیس با بحران بدتری روبه رو شد و آن هم بحران خروج از اتحادیه اروپا بوده است. شاید این گزینه یعنی خروج از اتحادیه اروپا بر اساس منافع ملی ملت انگلیس بود؛ اما برای اقتصاد این کشور گزینه بدی بود؛ زیرا باعث افزایش ضعف اقتصاد انگلستان شد که بر خدمات و نه صنایع مبتنی است. به این ترتیب که لندن مقر صنایع خدمات مالی قاره اروپاست. بسیاری از بانک‌های بین المللی در آن مستقر هستند و این بخش مالیات و عوارض زیادی برای خزانه انگلیس به ارمغان می‌آورد.

بعد از خروج انگلیس از اتحادیه اروپا بانک‌ها و شرکت‌های سرمایه گذاری انگلیس به میزان زیادی تحت تاثیر قرار گرفت؛ چرا که محدودیت‌های جدیدی بر فعالیت‌های تجاری نامحدود اعمال شد و میانگین مالیات‌هایی که به خزانه واریز می‌شد به میزان زیادی کاهش یافت. همچنین بسیاری از کارمندان کار خود را از دست دادند. همه گیری کرونا نیز رکود اقتصادی را افزایش داد.

این وخامت اوضاع اقتصادی بر اوضاع سیاسی نیز تاثیر گذاشت. به گونه‌ای که نخست وزیر اسبق و رئیس حزب محافظه کاران یعنی بوریس جانسون نتوانست با بحران اقتصادی مقابله کند. سیاست‌های اقتصادی لیز تراس نیز با شکست مواجه شد و کشور را چند هفته در هرج و مرج اقتصادی و سیاسی غرق کرد. از این رو استعفا داد و ریشی سوناک عهده دار نخست وزیری شد و بلافاصله بعد از انتخاب او اوضاع بازار به ثبات رسید؛ اما مشکلی که جانسون و تراس با آن روبه رو بودند یعنی مشکل یافتن درآمدهای جدید برای خزانه در دوره سوناک نیز ادامه خواهد یافت. سوناک احتمالا به منظور تامین نقدینگی هزینه‌ها در حوزه‌های مختلف از جمله بهداشت، آموزش، دفاع، رفاه را مورد تجدیدنظر قرار خواهد داد.

اما بدون تردید با هرگونه کاهش هزینه مخالفت خواهد شد و این مسئله بر افزایش مالیات‌ها نیز منطبق است. اما چه بسا این تنها گزینه در دسترس بوده است. همین مسئله احتمالا باعث می شود دولت سوناک محکوم به شکست باشد.

چه بسا انگلیس امروز در برابر چالشی تاریخی یا احتمالا در برابر واقعیت جدیدی ایستاده است. مشکل اقتصادی که از آن رنج می‌برد مشکلی ساختاری است و نه فرعی و هرگونه پیشنهادی که ارائه شود به حل و فصل این مشکل منجر نخواهد شد.

منبع: الخلیج / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11