نمونه‌های موفق اعتماد به دانش‌بنیان‌ها در صنعت نفت
بومی‌سازی تولید کک اسفنجی از نمونه‌های موفق اجرای سیاست تولید بار اول در کشور است که برای خنثی‌سازی تحریم‌ها دنبال می‌شود.
به گزارش گروه علم و پیشرفت خبرگزاری فارس، بعد از اعمال دور جدید تحریم‌های غرب علیه کشورمان و محدودیت دسترسی به اقلام و تجهیزات راهبردی در صنایع، تنها یک عزم جدی لازم است تا ضمن بهره‌برداری از توانمندی‌های دانش‌بنیانی، زمینه برای تولید بار اول این محصولات و شکوفایی صنعت در کشورمان فراهم شود.
در همین راستا تولید کک اسفنجی۱ و مازوت، صادرات توربین گازی و کاتالیست به روسیه، تولید تاپ‌درایوهایی که امکان حفاری در اعماق بیش از ۴ هزار متر را برایمان فراهم می‌کند، افزایش تولید گاز در پارس جنوبی با استفاده از ظرفیت‌های دانش‌بنیانی و نوسازی تجهیزات پالایشگاهی در کشورهایی مانند ونزوئلا از نمونه‌های عملی و موفق اعتماد به توان داخلی است.
حمیدرضا عراقی، مدیرعامل سابق شرکت ملی گاز ایران ضمن اشاره به این موضوع که دانش‌بنیان شدن صنعت نفت و گاز کشور یک ضرورت است و فواید بسیاری برای کشور دارد، تصریح کرد: این موضوع مسئله تازه‌ای نیست و از سال‌ها پیش مطرح بوده است که در داخل کشور به تولید اقلام راهبردی و استراتژیک بپردازیم. یک اقدام مهم که باید انجام دهیم این است که بررسی کنیم تولید چه اقلامی برایمان استراتژیک است و کدام اقلام را نباید تولید کنیم. تولید برخی محصولات در داخل کشور جنبه استراتژیک دارد و شاید وارداتش ارزان‌تر باشد، اما به دلیل استراتژیک بودنش با قیمت بالاتر به تولیدش می‌پردازیم.
وی ادامه داد: اگر شرکت‌های دانش‌بنیان بتوانند مزیت نسبی تولیدات را به مزیت‌های رقابتی تبدیل کنند، تولید این محصولات توجیه‌پذیر می‌شود. خدمت دانش‌بنیان‌ها به کشور این است که اقلام را با قیمت‌های توجیه‌پذیر و اقتصادی تولید کنند.
عراقی در خصوص تولید بار اول تجهیزات اظهار کرد: ما یک شعار کلی خوب در کشورمان داریم و آن اینکه هر چیزی در داخل کشور تولید شد، نباید وارداتش انجام شود. حمایت از تولیدات بار اول که معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به اجرا گذاشته، اقدام مناسبی است؛ اما باید برای حمایت از محصولات شرایطی را قائل شویم.
دانش‌بنیان‌های بار اول از استانداردهای لازم برخوردار هستند
رئیس سابق شرکت ملی گاز ایران در خصوص ملزومات تولیدات بار اول عنوان کرد: ما باید از محصولاتی حمایت کنیم که کیفیت خوبی داشته باشند، دارای قیمت مناسب باشد و در محدوده زمانی معقولی ارائه داده شوند. به ویژه در صنعت نفت و گاز باید دقت داشته باشیم که تولیدات کیفیت لازم را داشته باشند و از استانداردهای موردنیاز بهره‌مند باشند.
وی در این خصوص افزود: قطعات در تجهیزات سوار می‌شوند و تجهیزات در تأسیسات به کار می‌روند. حتی یک قطعه که استاندارد لازم را نداشته باشد، می‌تواند فاجعه به بار بیاورد. از آنجائی که تولیدات داخلی هزینه گمرک و حمل ندارند، برای تولیدکننده نیز می‌توانند سودآوری داشته باشند. برای کشور نیز به صرفه‌جویی ارزی منجر می شود.
مدیرعامل سابق شرکت ملی گاز ایران خاطرنشان کرد: در حال حاضر کشور توانسته کک اسفنجی1 را با درجه حرارتی بالاتر از نفت کوره و مازوت بومی‌سازی و برای بار اول تولید کند که بسیار مهم است؛ زیرا در تامین کک اسفنجی مشمول تحریم شده بودیم.
وی با اشاره به رویکرد خنثی‌سازی تحریم تصریح کرد: باید برای مقابله هدفمند با تحریم‌های ممنوعیت فروش تجهیزات راهبردی به صنایع، خنثی‌سازی این تحریم‌ها را از طریق سیاست تولید بار اول در همه صنایع کشور را پیگیری کنیم. روند دانش‌بنیان شدن صنعت نفت و گاز کشور باید به دور از حاشیه‌ها و در نهایت دقت دنبال شود. تلاش‌های دانش‌بنیانی در نهایت جواب می‌دهد؛ مثلاً ما در دهه 70 توانستیم در بسیاری از نیازهای شرکت گاز خودکفا شویم.
نمونه‌های موفق تولید بار اولی تجهیزات راهبردی
عراقی در خصوص دستاوردهای دانش بنیانی کشورمان در زمینه تولید تاپ‌درایوهایی که امکان حفاری را تا عمق بیش از 4 هزار متر ایجاد می‌کند، کاتالیست‌های تولید و داخل و استفاده از تجهیزات پالایشگاهی کشورمان در پالایشگاه‌های فراسرزمینی خاطرنشان کرد: تمامی اینها دستاوردهای خوبی است و به روند دانش‌بنیان شدن صنعت نفت و گاز کشور کمک می‌کند. لازم است از این تولیدات بار اول حمایت‌های لازم را به عمل بیاوریم تا کشور از فوایدش بهره‌مند شود؛ مثلاً یکی از حمایت‌هایی که می‌توانیم از این شرکت‌های دانش‌بنیان داشته باشیم، این است که زمینه را برای تست تولیدات بار اول آنها مهیا کنیم.
ضروری پیگیری تولید بار اول تجهیزات در دیگر وزارتخانه‌ها
وی در خصوص اقدامات وزارت نفت در ارتباط با دانش‌بنیان کردن صنایع نفت و گاز کشور تصریح کرد: این وزارتخانه یک شهرک دانش‌بنیان را در زمینی که به پالایشگاه تهران تعلق داشت، تأسیس کرد و از تمامی شرکت‌های دانش‌بنیان دعوت کرد که در آنجا فعالیت کنند.
عراقی ادامه داد: این اقدامات نشان‌دهنده عزم وزارت نفت برای دانش‌بنیان کردن صنایع نفت و گاز کشور است. تمامی وزارتخانه‌ها، دولت و نهادهای دیگر باید به روند دانش‌بنیان شدن صنایع کشور از جمله صنعت نفت و گاز کمک کنند؛ اما در این روند باید دقت داشته باشیم که شعارزده نشویم، زمینه برای رانت به وجود نیاوریم و حمایت از تولیدات بار اول را بر اساس کیفیت، قیمت و زمان مناسب تحویل داشته باشیم.
نظر شما :