پایان جنگ اوکراین چه خواهد شد؟

نویسنده: میلاد عبدی، فارغ اتحصیل ارشد روابط بین الملل دانشگاه خوارزمی و دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی

دیپلماسی ایرانی: با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، ناکامی پیمان ورشو و در نتیجه خلاء قدرت ائتلافی در اروپای شرقی، ناتو تلاش کرد بتواند این خلاء را پر کند و هژمونی منطقه شرق اروپا را در دست بگیرد. اولین اقدام ناتو در رسیدن به این خواسته بهره گیری از دیپلماسی و راهکارهای حقوقی برای پیوستن کشورهای اروپای شرقی به ناتو بود، که در این اقدام تا حد زیادی موفق عمل کرد و توانست بسیاری از کشورهای این منطقه را به عضویت ناتو درآورد. 

عضوگیری ناتو از کشورهای اروپای شرقی، روسیه را در تنگنا قرار داده تا جایی که درخواست عضویت اوکراین (با عضویت اوکراین در ناتو، روسیه از نظر سرزمینی همسایه ناتو می شود) در ناتو، روس ها را مجبور به اقدام نظامی کرد. 

علاوه بر دلایل دیگر این حمله، از جمله زیاده خواهی روس ها برای دستیابی به شهرهای بندری اوکراین برای تسلط بر دریای سیاه، دلیل مهم این حمله همان درخواست عضویت اوکراین در ناتو است که روسیه به هیچ عنوان نمی توانست این خواسته را قبول کند. 

چنانچه مرشایمر اندیشمند و صاحب نظر روابط بین الملل هفت سال پیش عنوان که اگر اوکراین در بین غرب و شرق استراتژی بی طرفی را انتخاب نکند و تمایل عضویت در ناتو داشته باشد مورد حمله روسیه قرار گرفته و نابود می شود. اگر به دیدگاه مرشایمر به عنوان نظریه پرداز رئالیسم تهاجمی بسنده کنیم، به این نتیحه می رسیم که عضویت اوکراین در ناتو به معنای محاصره روسیه توسط ناتو است و این یعنی تهدید موجودیت و تمامیت ارضی روسیه و این واقعیتی است که برای هیچ کشوری قابل قبول نیست. 

اکنون که روسیه در اوکراین به کندی پیش می رود و زیر شدیدترین تحریم های بین المللی قرار گرفته اما با توجه به اینکه قدرت گیری ناتو در شرق اروپا به معنای تضعیف و تهدید واقعی روسیه است، روسیه برای جلوگیری از این اقدام ناتو، در صورت لزوم از توان اتمی خود استفاده خواهد کرد و این حرکت استارت شروع حنگ جهانی سوم را خواهد زد.