نفع ترکیه از نتایج انتخابات عراق

نویسنده: چنگیز سینم  

دیپلماسی ایرانی: مردم عراقی برای انتخاب ۳۲۹ نماینده پارلمان تازه ، روز ۱۰  اکتبر به پای صندوق های رای رفتند. این انتخابات یکی از مهمترین انتخابات از زمان حمله آمریکا به  صدام حسین بود.

عراق از نظر تاریخی و به علت مجاورت خود و ناتوانی در تامین امنیت مرزی ترکیه، نقطه توجه مهم در سیاست منطقه ای آنکارا بوده است. نتیجه انتخابات و ساختار جدید پارلمان از اهمیت زیادی برای ترکیه برخوردار است که به دنبال حفظ روابط نزدیک با جناح های مختلف عراق و حفظ منافع ملی و راهبردی خود است.

پیش از انتخابات، آنکارا تلاش کرد تا دو مقام سنی عراق، محمد الحلبوسی، رئیس فعلی مجلس عراق که با ائتلاف موسوم با تقدم در انتخابات شرکت کرد و خمیس الخنجر که با ائتلاف موسوم به عزم برای نخستین بار در انخابات شرکت کرد را به یکدیگر نزدیک کند. رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه دراقدامی بی نتیجه و به طور جداگانه قبل از انتخابات با این دو سیاستمدار در آنکارا ملاقات کرد تا آنها را در آستانه انتخابات متحد کند اما چنین اتفاقی نیفتاد.

با این حال، به نظر می رسد که نتیجه انتخابات برای آنکارا ولی نه برای ایران که برای نفوذ در عراق رقابت می کند، مثبت بوده است. اهل سنت به عنوان دومین نیروی بزرگ در پارلمان و ترکمن ها به شکل ائتلاف وارد مجلس شدند. احزاب کُرد به ویژه حزب دموکرات کردستان نیز که از روابط نزدیک با آنکارا برخوردارند، دستاوردهای قابل توجهی کسب کردند در حالی که حزب اتحاد میهنی کردستان که برهم صالح، رئیس جمهوری فعلی عراق نماینده این حزب است آرایی کمتر از دوره پیش به دست آورد. از سوی دیگر، اتحاد فتح مرتبط با شیعیان مورد حمایت ایران، دچار شکست بزرگی شد و تعداد قابل توجهی از کرسی هایش را در پارلمان از دست داد.

ناظران عراقی انتظار دارند که با توجه به سفرهای محمد الحلبوسی و مقامات کُرد به آنکارا در آستانه انتخابات، دولت جدید از روابط گرم با آنکارا برخوردار باشد. علت اصلی توجه  آنکارا به عراق، حضور حزب کارگران کردستان در خاک این کشور است که از خاک عراق با ترکیه مبارزه می کند و دومین علت آن تأثیر جنگ سوریه و سومین دلیل نیز افزایش نفوذ ایران است.

روابط تیره میان ترکیه و عراق به نفع ایران است که بر سیاست عراق اعمال نفوذ می کند. با این حال، نتیجه انتخابات و گسترش روابط ترکیه و عراق به این معناست که عراق به ایران واگذار نمی شود.

علاوه بر حوزه امنیتی، مسائل اقتصادی و سیاسی نیز از عوامل محرک در روابط ترکیه و عراق هستند. عراق سومین بازار بزرگ صادرات ترکیه است. ترکیه همچنین از تلاش های اخیر عراق برای صلح در منطقه حمایت کرده است.

جغرافیا اولین اصل در روابط بین الملل است که قابل تغییر نیست و روشن است که عراق و ترکیه در محاسبات راهبردی یکدیگر نقش مهمی دارند. ترکیه و عراق همسایه های وابسته به یکدیگر هستند که باید بدون توجه به اختلافات موجود در دولت های خود، در مسائلی مانند انرژی و امنیت، همکاری کنند.

منبع: عرب نیوز / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11