بایدن می تواند هوشمندانه از اعمال فشار و دیپلماسی استفاده کند

نویسنده: جیسون بلازاکیس

دیپلماسی ایرانی: اکنون که جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری سال 2020 ایالات متحده پیروز شده است، صاحب نظران، کارشناسان سیاست گذاری و قانون گذاران بر آندسته از تغییرها در سیاست های دولت بایدن تمرکز کرده اند که امکان جبران خسارت های وارد شده توسط رئیس جمهوری دونالد ترامپ را فراهم می آورند. یکی از زمینه هایی که به یک تغییر استراتژیک قابل توجه نیاز دارد، اعمال تحریم های مرتبط با تروریسم است.

استفاده دولت ترامپ از تحریم ها در سراسر 4 سال گذشته و علیه هر کسی و سازمانی از جمله وارد کردن نام برخی سازمان ها در «فهرست سازمان های تروریستی خارجی» یا تروریست دانستن افراد و سازمان ها تحت فرمان های اجرایی و تحریم دولت ها تحت توجیه حمایت مالی آنها از تروریسم، همگی مبتنی بر سیاست شعار زده بود. شعارهایی مانند «تحریم های اعمال فشار حداکثری» علیه ایران و دیگران جایگزین سایر ابزارهای ایالات متحده مانند دیپلماسی شدند. از اثرات جانبی این رویکرد این شد که رژیم تنبیهی ایالات متحده به جای اینکه یک رژیم پیشگیرانه باشد و مانع از دسترسی بازیگران بد به بودجه مورد نیاز برای انجام کارهای بد شود، متحدان و دشمنان را یکسان هدف گرفته است. به تعبیر ساده، استفاده دولت ترامپ از تحریم ها به شمشیری دو لبه تبدیل شده که به جای تسهیل دستیابی به اهداف سیاسی و شکل دادن به اتحادها، منافع امنیت ملی ایالات متحده را به خطر انداخته است.

بایدن پیش از هر کاری باید از نزدیک با قانون گذاران برای اصلاح بخش های مربوط به مجازات در قانون مهاجرت و ملیت در قانون اساسی که راهنمای وزارت امور خارجه در شکل دهی به فهرست سازمان های تروریستی خارجی است، همکاری کند. آخرین اصلاح این قانون به سال 2004 مربوط می شود و از آن زمان، تهدید تروریسم به دلیل فراگیر بودن اینترنت و ارتباطات گروه های تروریستی از طریق رسانه های اجتماعی به طور قابل توجهی گسترده شده است. این امر به ویژه درباره تهدیدهای گروه های راست افراطی که از برتری نژادی حمایت می کنند، صدق می کند. 

در مرحله بعدی، دولت بایدن باید مهلت های لازم برای دوره بررسی فهرست سازمان های تروریستی خارجی را در نظر بگیرد. اصلاحیه سال 2004 این امکان را برای وزارت خارجه فراهم آورد که به جای بررسی فهرست هر 2 سال یکبار، هر 5 سال یکبار آن را بررسی کند. برخی از گروه های موجود در این فهرست فروپاشیده و تنها به دلایل سیاسی در آن مانده اند که از نظر قانونی باید حذف شوند. به علاوه، برخی گروه ها هم هستند که ساختارهای تروریسی خود را متلاشی کرده اند و تعاملی با دیگر گروه های تروریستی ندارند؛ وقتی این گروه ها رفتار خود را اصلاح می کنند، ضروری است که از فهرست حذف شوند. حذف نام ها از فهرست ها به معنای تایید واقعیت های جدید یعنی پایان تروریسم و گروه های تروریستی است و از همه مهمتر، پویایی مورد نیاز برای داشتن یک فهرست معتبر را نشان می دهد.

سومین مرحله برای دولت بایدن این است که از قدرت های سازمان های تروریستی خارجی تحت دستورالعمل اجرایی 13224 استفاده کند؛ این اقدام امکان تحریم سازمان ها و افراد را به عنوان تروریست به صورت ابزاری تاکتیکی علیه گروه های راست افراطی برای وزارت خزانه داری فراهم می آورد. این واقعیت که دولت ترامپ از قدرت تحریم های سازمان های تروریستی خارجی علیه هیچ یک از گروه های برتری نژادی سفیدپوستان استفاده نکرده، نشان می دهد که گروه ترامپ تهدیدهای این گروه ها را جدی نمی گرفته یا بدتر، تصمیم گرفته پیام اشتباهی را به بخش مهمی از پایگاه سیاسی خود ارسال کند. با توجه به همه نشانه ها، تهدیدهای راست افراطی داخلی اکنون برای آمریکا بزرگ تر از گروه های سلفی جهادی است.

در چهارمین مرحله، بایدن باید کارزار تحریم های اعمال فشار حداکثری ترامپ علیه ایران را لغو کند. بایدن می تواند به تحریم گروه های مرتبط با ایران در خاورمیانه ادامه دهد، اما پشت کردن آمریکا به توافق هسته ای سال 2015 با ایران هیچ منفعتی نداشته است. حتی مایک پومپئو، وزیر امور خارجه آمریکا، هم اخیرا با انتشار توئیتی این عدم موفقیت را به طور ضمنی تایید کرد: «ایران ذخایر اورانیوم خود را در دولت ترامپ افزایش داد.» تاکتیک های دولت ترامپ به جای آنکه ایران را بار دیگر پای میز مذاکره بیاورند، این کشور و بسیاری از جامعه بین المللی را به خنثی کردن تلاش های یک جانبه ایالات متحده ترغیب کردند. در رابطه با ایران، ضروری است که منافع گسترده در سیاست گذاری تحریم ها مد نظر قرار گرفته شوند. این به معنای یافتن و ایجاد راه حل های دیپلماتیک و چندجانبه برای مهار سلاح های کشتار جمعی بالقوه ایران است. تا به امروز هیچ طرحی بهتر از برجام وجود نداشته است.

بایدن در مرحله بعدی باید حذف برخی از کشورها از فهرست سیاه حامیان مالی تروریسم در وزارت خارجه را در نظر بگیرد. 

سرانجام، دولت بایدن باید رویکرد چندجانبه درباره تحریم ها را تجدید کند. کاخ سفید ترامپ استفاده از ساز و کارهای چند جانبه را کنار گذاشت. 

خلاصه کلان اینکه بایدن باید از همان روز اول از تحریم ها به عنوان ابزاری تاکتیکی برای پیشبرد اهداف استراتژیک استفاده کند. نحوه اعمال تحریم های گروه بایدن علیه افراد، سازمان ها و کشورها باید به جای استفاده از آنها برای پیشبرد اهداف سیاسی، با دیدگاه گسترده تر پیشبرد اهداف دیپلماتیک، بشردوستانه، منع گسترش سلاح های هسته ای و دفاعی باشد. تنها در این صورت است که رژیم تحریم های مرتبط با تروریسم ایالات متحده می توانند به عنوان یک ابزار پیشگیرانه موثر عمل و منافع سیاست خارجی را تامین کنند.

منبع: فارن پالسی / تحریریه دیپلماسی ایرانی 34