فضای انتخاباتی منافع ملی را به چالش می کشد

دیپلماسی ایرانی: در روزها و هفته های اخیر و در شرایطی که کشور یک تنه در مقابل همه جهان ایستاده و از حقوق هسته ای و اقتصادی خود دفاع می کند، فضای سیاسی داخل کشور نیز تا حدی به سمت انتخاباتی شدن و شاخ و شانه کشیدن نهادها و جناح های سیاسی مختلف در مقابل یکدیگر تبدیل شده است. هر طرف می کوشد خود را به عنوان حامی مردم و طرف دیگر را به عنوان حامی فساد و رانت خواری جلوه دهد. آنچه امروز مردم از رسانه ملی می شنوند، صحبت مکرر از گم شدن پول ها، فسادهای میلیارد تومانی و میلیارد دلاری است که ظاهرا نادیده گرفته شده و کسی برای رسیدگی به آن کاری انجام نداده است!

چنین پیام های منفی و دلسرد کننده ای در حالی از سوی سران قوای کشور مطرح می شود که ایران در حساس ترین موقعیت خود در عرصه سیاست خارجی قرار دارد؛ آغاز گام چهارم ایران در راستای کاهش یک مرحله دیگر از تعهدات برجامی خود کشورهای مختلف را به واکنش وا داشته و همه آنها که تا به حال از اجرای یکجانبه برجام توسط ایران خوشنود بودند را عصبانی کرده است. دولت آمریکا که مسبب اصلی مسأله دار شدن برجام است، برداشتن گام چهارم کاهش تعهدات برجامی و افزایش غنی‌سازی توسط ایران را گامی بزرگ در مسیری اشتباه دانسته و اعلام کرده که منتظر گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در خصوص تحولات برنامه هسته‌ای ایران می‌ماند.

کشورهای اروپایی نیز که ضعف و انفعال آنها در حفاظت از توافق بین المللی برجام سبب دلسردی دولت و وارد شدن فشارهای اقتصادی بسیار به مردم ایران شده است، به ابراز نگرانی از آغاز مجدد غنی سازی در کشورمان پرداختند و در اظهاراتی بی پایه و توخالی مجددا اعلام کردند همچنان به توافق هسته‌ای متعهد هستند و از ایران  نیز می‌خواهند که به تعهدات خود پایبند باشد و به‌طور کامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در زمینه تعهداتش ذیل برجام و سایر تعهدات هسته‌ای خود همکاری کند. آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان نیز اعلام کرد کشورهای اروپایی هنوز برای اعلام موضعی واحد در قبال ایران به جمع بندی نرسیده اند و در حال مذاکره برای رسیدن به یک موضع واحد هستند. 

اما جدیدترین واکنشها به کشورهای عربی حوزه خلیج فارس تعلق دارد؛ انور قرقاش، وزیر مشاور دولت امارات در امور خارجه روز یکشنبه ۱۰ نوامبر/۱۹ آبان در نشست سالانه گفت وگوی استراتژیک در ابوظبی اعلام کرد ایران باید برای حصول توافق جدیدی در جهت کاهش تنش در منطقه و احیای اقتصاد خود، به میز مذاکره با قدرت‌های جهانی و کشورهای خلیج بازگردد. قرقاش در مورد «انتخاب اشتباه» بین جنگ و توافق هسته‌ای «معیوب» هشدار داد و گفت: «مذاکرات جدید باید علاوه بر مسائل هسته‌ای، نگرانی‌ها در مورد برنامه موشکی ایران و مداخله‌های منطقه‌ای از طریق گروه‌های شبه‌نظامی را نیز پوشش دهد و طرح این موضوعات به این معنی خواهد بود که کشورهای منطقه نیز باید در این گفت و گوها حضور داشته باشند».

مروری بر این واکنش ها نشان می دهد که احتمال شکل گیری جبهه واحد غربی- عربی علیه ایران برای مجبور کردن کشورمان به پذیرفتن توافقی جدید به جای برجام جدی است و با توجه به انفعال روسیه و چین و مشکلات داخلی و منطقه ای دوستان ایران همچون عراق، لبنان، سوریه و ترکیه، جمهوری اسلامی ایران نمی تواند چندان روی حمایت متحدان و دوستان خارجی خود حساب باز کند. از این رو تنها راه نجات در مقطع فعلی حفظ انسجام داخلی و جلب حمایت مردم است؛ راهکاری که با رویکرد انتخاباتی حاکم بر نهادهای کشور در تناقض کامل است. 

بر اساس قانون اساسی ایران وظایف مجلس، دولت و قوه قضائیه به طور شفاف و روشن مشخص شده و مردم از این نهادها انتظار قانون گذاری، اجرای قانون و برخورد با متخلفان را دارند، اما در فضای کنونی کشور شاهد آن هستیم که برخی مسئولان کشوری به جای انجام وظایف خویش به منتقد وضع موجود تبدیل شده اند و هر یک دیگری را به عنوان مسبب مشکلات معرفی و به سوء انجام وظیفه متهم می کند. هر چند در این مارتن انتخاباتی آنها که حمایت رسانه ملی را با خود دارند موفق تر عمل می کنند و گام های بلندتری برای انتخابات آتی برمی دارند. مردم نیز در این میان تماشاگران نجیبی هستند که صبورانه مشکلات را تحمل می کنند و چشم دوخته اند تا ببینند در گرماگرم این هیاهوها و شعارهای تبلیغاتی بالاخره کسی کاری در جهت منافع آنها انجام می دهد یا خیر؟!

در چنین شرایطی لازم است به همه مسئولان و رسانه های حامی آنها یادآور شویم که همه در یک کشتی نشسته ایم؛ کشتی که در مقطع کنونی در اوج طوفان های سهمگین و خطرناک بحران های خارجی گرفتار شده و نیازمند تدبیر و عقلانیت سکانداران خویش است؛ سوراخ های متعددی که جناح های مختلف در سمت حریف ایجاد می کنند، کیان و هستی کشتی را تهدید می کند و قدرت دشمنان را برای دست درازی به آن افزایش می دهد.