سفر تاریخی و انتظار ما از توکیو

نویسنده: سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه

دیپلماسی ایرانی: جمهوری اسلامی ایران میزبان نخست‌وزیر کشور آفتاب تابان، ژاپن است. ژاپن، با قدمتی تاریخی و پیشینه‌ای چند هزارساله در شرق قاره کهن از مهم‌ترین تمدن‌های تاریخ و تأثیرگذارترین کشورهای جهان در حوزه‌های مختلف اقتصادی، صنعتی و به‌خصوص فناوری‌های مدرن و نوآوری در عرصه‌های علمی و فنی محسوب می‌شود. ایران نیز صاحب تمدنی ستبر، فرهنگی سترگ و دارای موقعیت ژئوپلتیکی وزین، قرینه تاریخی، جغرافیایی و تمدنی ژاپن در غرب آسیا محسوب می‌شود. موازنه میان این دو وزنه بزرگ و مهم تاریخی، فرهنگی، اقتصادی و راهبردی همواره محور توازن و سبب تعادل در حوزه عمومی شرق و غرب آسیا شده است. جناب آقای آبه شینزو، نخست‌وزیر ژاپن در نودمین سالگرد برقراری مناسبات سیاسی و دیپلماتیک فیمابین 2 کشور، در صدر هیأتی عالی‌رتبه وارد تهران شده و میهمان مقامات عالیه جمهوری اسلامی ایران است. دیداری مهم و تاریخی که در طول 4 دهه گذشته، در چنین سطح و با چنین حساسیت و اهمیتی بی‌سابقه بوده است. لذا برای هر دو ملت و کشور ایران و ژاپن از اهمیت خاص و تاریخی برخوردار است.

ایران و ژاپن درگذر اعصار و به‌ویژه دریک قرن اخیر، با تحولات و رخدادهای بنیادین و تاریخ‌سازی‌ مواجه شده‌اند: وقوع یک انقلاب بزرگ مردمی و اسلامی در ایران‌ و تحول و چرخش تاریخی از نظام‌های سلطنتی مستبد و ظالم به نظامی مردم‌سالار بر مبنای آموزه‌های دین مبین اسلام از یک سو و تلاطم‌ها و نابسامانی‌های عظیم در سمت مقابل و شکل‌گیری یک نظام دمکراتیک و صلح‌جو و بین‌الملل‌گرا در ژاپن حاصل این تغییر و تحولات بوده است. اما آنچه در بستر مناسبات دوجانبه تهران – توکیو قبل و به‌خصوص پس از برقراری مناسبات رسمی در 90سال گذشته بیش از هرچیزی به چشم می‌خورد، ثبات در روابط، استمرار همکاری‌ها، احترام متقابل و نبود سابقه و ذهنیت منفی نسبت به یکدیگر است. همین احترام و اعتماد متقابل و وجود ذهنیت مثبت فیمابین، مهم‌ترین و بزرگ‌ترین سرمایه رهبران در راه ارتقا و تحکیم مناسبات 2 کشور است.

ایران و ژاپن به مدد ظرفیت‌های عظیم انسانی، اقتصادی و خدادادی خود همواره مکمل یکدیگر در مسیر رشد اقتصادی و توسعه اجتماعی و انسانی بوده‌اند. ایران، همواره شریکی مطمئن در تأمین حیاتی‌ترین نیازهای ژاپن یعنی انرژی، در دنیای پرآشوب کنونی بوده است به‌گونه‌ای که در سخت‌ترین و بحرانی‌ترین شرایط منطقه‌ای و بین‌المللی ظرف 40 سال اخیر و حتی در بحبوحه جنگ تحمیلی، ایران تکیه‌گاهی مطمئن و پایدار برای ژاپن بوده است. در سوی مقابل، ژاپن نیز همواره با رعایت اعتدال در سیاست خارجی و توازن در میان شرکای اقتصادی، به ایفای نقش مثبت و سازنده درعرصه تعاملات اقتصادی پرداخته است. لذا از کشوری با وزن اقتصادی، اعتدال سیاسی و اعتبار بین‌المللی مانند ژاپن طبعا انتظاری جز استمرار همکاری‌های سازنده و عدم‌تأثیرپذیری از قدرت‌های سلطه‌گر و زورگو نمی‌رود.

سفر عالی‌ترین مقام سیاسی ژاپن به تهران، در شرایط جنگ اقتصادی ظالمانه مستکبران و تروریسم اقتصادی علیه ملت بزرگ ایران، درصورتی که با رعایت توازن و اعتدال همراه باشد می‌تواند تأثیرات خوب و مثبتی در مناسبات و همکاری‌های دوجانبه و فراتر از آن درکاهش تنش‌های منطقه‌ای و تثبیت صلح و ثبات در منطقه حساس غرب آسیا و خلیج‌فارس به دنبال داشته باشد. ژاپن می‌تواند با رعایت الزامات و اقتضائات و با استفاده درست از ظرفیت بین‌المللی خود، به تقویت دوستی‌ها و تحکیم همکاری‌های منطقه‌ای در حوزه‌های مختلف کمک کند. از مهم‌ترین این الزامات، برقراری آرامش و ثبات درحوزه حساس غرب آسیا به‌خصوص خلیج‌فارس و خاورمیانه، تن دادن به قواعد و تعهدات و توافقات بین‌المللی (ازجمله اجرای بدون تنازل برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به برجام) از سوی همه طرف‌های ذیربط، به کار‌گیری مساعی به‌منظور پایان دادن به تروریسم اقتصادی علیه ملت بزرگ ایران و کنار زدن همه عناصر مخرب است. جمهوری اسلامی ایران، صداقت را با صداقت و احترام را با احترام پاسخ می‌دهد./همشهری