گسترش روابط تهران و بغداد در میانه تحریم های واشنگتن ​​​​​​​

دیپلماسی ایرانی: عراق کشور همسایه ایران موفق شده برای مدت یک ماه و نیم از دور جدید تحریم های ایالات متحده در زمینه خرید نفت و انرژی مستثنی شود. اما ظاهرا بغداد به دنبال حفظ روابط خود با تهران حتی پس از این مدت کوتاه معافیت است و شاید حتی واشنگتن را با نقض تحریم ها به چالش بکشد. رئیس جمهوری عراق به ایران سفر کرده تا از حمایت کشورش از دولت و ملت ایران در دوران سخت تحریم ها خبر دهد و رئیس جمهوری ایران هم از برنامه دولت خود برای تقویت روابط تجاری با این کشور همسایه سخن گفته است.

حسن روحانی، رئیس‌ جمهوری ایران روز شنبه گفت به رغم نگرانی ها درباره تاثیرات تحریم های جدید ایالات متحده علیه ایران، می توان سطح سالانه تجارت دوجانبه با عراق را از 12 میلیارد دلار کنونی به 20 میلیارد دلار افزایش داد. روحانی این اظهارات را پس از دیدار با برهم صالح، رئیس جمهوری عراق حدود دو هفته پس از اعمال دور جدید تحریم های ایالات متحده بیان کرد که صنعت کلیدی نفت ایران و همچنین بخش های بانکداری و حمل و نقل در این کشور را هدف گرفته اند.

روحانی گفت: «از طریق تلاش های دوجانبه می توانیم این رقم را (برای تجارت دوجانبه) در آینده نزدیک به 20 میلیارد دلار افزایش دهیم. ما درباره تجارت برق، گاز، محصولات نفتی و فعالیت ها در زمینه های اکتشاف و استخراج نفت گفت و گو کرده ایم.»

مقامات عراقی هفته گذشته به رویترز گفته بودند که این کشور با فروش مواد غذایی به ایران در مقابل واردات گاز و انرژی ایران موافقت کرده است. اما مقامات بازرگانی ایران هرگونه طرحی برای تجارت غذا در برابر گاز را رد کرده اند چراکه ایران خود صادرکننده تمام و کمال مواد غذایی به عراق بوده است. خبرگزاری ایلنا به نقل از یحیی آل اسحاق، رئیس اتاق بازرگانی ایران-عراق اعلام کرد: «عکس این مساله درست است چراکه ایران مواد غذایی برای عراق فراهم می آورد. ما در هفت ماه گذشته بیش از 6 میلیارد دلار به عراق صادرات داشته ایم و می توانیم در برابر آن اقلامی را از عراق وارد کنیم؛ اما نه مواد غذایی.»

خبرگزاری نیمه دولتی ایسنا هم به نقل از سخنگوی انجمن صادرات گاز و پتروشیمی ایران اعلام کرد که عراق می خواهد هزینه واردات گاز از ایران را با ارز ملی خود یعنی دینار بپردازد.

بغداد به دنبال کسب اجازه از واشنگتن

عراق سعی دارد موافقت ایالات متحده را برای واردات گاز ایران برای تامین نیاز نیروگاه های برق، به دست آورد. مقامات عراقی می گویند که برای یافتن منابع جایگزین برای ایران، به زمان بیشتری از معافیت 45 روزه از تحریم ها نیاز دارند.

صالح که یک کرد عراقی است، گفت: «مهم است که در مرزهای مشترکمان مناطق تجارت آزاد ایجاد کنیم و دو کشور را از طریق خطوط ریلی به یکدیگر مرتبط کنیم. ما حمایت شما را از ملت عراق در جنگ علیه صدام حسین (دیکتاتور عراقی) فراموش نخواهیم کرد. موضع گیری ایران را در جنگ اخیر علیه تروریسم هم فراموش نمی کنیم.» ایران در کشور همسایه عرب خود نفوذ قابل توجهی دارد؛ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در آموزش و حمایت از گروه های شبه نظامی شیعه که به شکست دادن تروریست های داعش کمک به سزایی کردند، نقش قابل توجهی داشته است.

واردات عراق از ایران طیف گسترده ای از کالاها از جمله مواد غذایی، محصولات کشاورزی، لوازم خانگی، تهویه مطبوع و قطعات یدکی اتومبیل را در بر می گیرد. ارزش کلی کالاهای وارداتی عراق از ایران در 12 ماه منتهی به مارس 2018 به حدود 6 میلیارد دلار یا حدود 15 درصد از کل واردات عراق در سال 2017، رسید. قراردادهای انرژی نیز به حجم کلی تجارت دو جانبه می افزاید.

مقامات مرکزی بانک مرکزی عراق در ماه آگوست گفتند که اقتصاد کشورشان به شدت به کشور غیر عرب همسایه یعنی ایران وابسته است و این در حالی است که نیروهای تحت حمایت ایران در چند جبهه در خاورمیانه با عناصر تحت حمایت عربستان سعودی درگیر هستند.

منبع: داون / تحریریه دیپلماسی ایرانی 34